YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/8276
KARAR NO : 2015/8400
KARAR TARİHİ : 13.10.2015
MAHKEMESİ : İzmir 7. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 06/05/2014
NUMARASI : 2013/956-2014/399
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali ve tahliye davasına dair karar, davacılar ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, bir kısım paydaşlar tarafından kiracı hakkında ödenmeyen kira paralarının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali ve tahliye istemine ilişkindir. Mahkemece, kira alacağına ilişkin davanın kısmen kabulüne, davalının İzmir 15.İcra Müdürlüğü’nün 2013/10830 sayılı icra takibine konu edilen 25.000 TL asıl alacağa ilişkin itirazın iptaline, takibin bu miktar üzerinden aynı şartlarda devamına, 5.000,00-TL tazminatın davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, tahliye isteminin reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacılar ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının işlemiş faiz talebinin reddine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince:
Temerrüt (gecikme) faizi, borçlunun para borcunu zamanında ödememesi ve temerrüde düşmesi üzerine kanun gereği kendiliğinden işlemeye başlayan ve temerrüdün devamı süresince varlığını sürdüren, alacaklının zararın varlığını ve miktarını ve borçlunun kusurunu ispat zorunda kalmaksızın borçlunun ödediği ve miktarı yasalarla belirlenmiş asgari, maktu bir tazminattır (Bkz. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 11.6.1997 gün ve 1997/11-278 – 529 sayılı ilamı).
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 101/2 maddesi hükmü gereği(6098 sayılı TBK’nun 117.maddesi) borcun ifa olunacağı gün sözleşme ile belli edilmiş ise ihtar şartı aranmadan bu günün bitmesi ile borçlu mütemerrit olur.
6098 sayılı TBK’nun 314.maddesine göre “kiracı, aksine sözleşme ve yerel adet olmadıkça, kira bedelini her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlüdür.
01/07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 346.maddesinde “Kiracıya, kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemez. Özelikle, kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir.” hükmüne yer verilmiştir. 6101 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli
Hakkındaki Kanun’un Geçmişe Etkili Olma başlıklı 2.maddesinde “Türk Borçlar Kanunu’nun kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kuralları gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın bütün fiil ve işlemlere uygulanacağı, yine Görülmekte Olan Davalara İlişkin Uygulama başlıklı 7.maddesinde de “Türk Borçlar Kanunu’nun; kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76., faize ilişkin 88., temerrüt faizine ilişkin 120., aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138.maddesinin, görülmekte olan davalarda da uygulanacağı” öngörülmüştür.
TBK 120. maddesinde “Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Olayımızda, davacı davada ve hükme esas alınan icra takip dosyasında 1.8.2010 başlangıç tarihli ve 1 yıl süreli sözlü kira sözleşmesine dayanmıştır. Davalı taraf ise,davacılar ile aralarında yazılı kira sözleşmesi bulunmadığını,dava konusu 1 ve 2 nolu dükkanları dava dışı kiracı Hasan Demir’den devraldığını, 27.11.1998 tarihinde 1 nolu bağımsız bölümün tümünü, 2 nolu bağımsız bölümün de 1/2 hissesini satınaldığını,2 nolu bağımsız bölümdeki dükkan için davacıların miras bırakanı O. Ö.’e her sene ödeme yaptığını,kiralananı 2008 yılında tahliye ettiğini savunmuştur. Davalı tahliye ve anahtar teslimini kanıtlayamamıştır.
Dosya arasında mevcut 24.06.2008 tarihli makbuz dikkate alındığında taraflar arasında bir kira ilişkisi bulunduğu,yıllık kiranın 6.250 TL olduğu hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık kira sözleşmesinin başlangıcı, süresi ve kira ödeme zamanına ilişkindir.
Davalı tarafça davacının takip talebinde dayandığı 01.08.2010 başlangıç tarihli ve 1 yıl süreli kira sözleşmesine karşı çıkılmış ise de sözleşmenin başlangıcını ve süresini kanıt yükü davacıdadır. HMK 200.maddesi gereğince yıllık kira miktarı dikkate alındığında sözleşmenin başlangıcını ve süresini ancak yazılı delille kanıtlayabilir. Öncelikle davacı tarafa sözleşmenin başlangıcı, süresi ile kira ödeme zamanı açıklatılmalı, davalı tarafça karşı konulması halinde davacı tarafa bildirdiği kira başlangıcı, süresi ve ödeme zamanının kanıtlamak üzere imkan tanınmalı, gerektiğinde davacı tarafa yemin teklif etme hakkı hatırlatılmalı ve hasıl olacak sonuca göre kira sözleşmesinin başlangıcı,süresi ve kira ödeme zamanı tespit edilmelidir. Kira sözleşmesinin başlangıcı ve süresi tespit edildikten sonra ödeme zamanı tespit edilemez ise 6098 sayılı TBK 314.maddesi gereğince her ayın yada her yılın son günü ödeme zamanı olarak kabul edilmelidir.
Mahkemece,yukarıda açıklandığı şekilde,kira sözleşmesinin başlangıcı ve süresi tespit edildikten sonra 6098 sayılı TBK 314.maddesi dikkate alınarak belirlenen vade tarihinden itibaren 6098 sayılı TBK’nun 120 vd. mddeleride gözönüne alınarak işlemiş faiz hesabı yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile işlemiş faiz isteminin reddine karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ;Yukarıda 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün işlemiş faiz alacağı yönünden BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 13.10.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.