YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/112
KARAR NO : 2015/5505
KARAR TARİHİ : 04.06.2015
MAHKEMESİ . Asliye Hukuk Mahkemesi
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira sözleşmesinin uyarlanması, kiralama ve kamulaştırma davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira bedelinin uyarlanması ve kiralanan alan dışında kalan taşınmaz kısmının kiralanması veya kamulaştırılması istemi ile açılmıştır. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında 99 yıl süreli kira sözleşmesi düzenlendiği hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede tanzim veya kira başlangıç tarihleri belirtilmemiş olup, sözleşmeye göre davacıya ait olan. nolu parselin 17787,05 m2 lik kısmı m2 si 4 TL bedelle davalıya kiralanmıştır. Davacı vekili tarafından 08/04/2013 tarihinde açılan dava ile; Davalının müvekkiline ait 20 nolu parselin bir kısmını kiraladığını kiralanan yerin m2 fiyatının düşük belirlendiğini kiralanan kısmın taşınmazın ortasında olduğunu, kiralanan kısımdan sonra taşınmazın geri kalan kısmının işletme bütünlüğünün bozulduğunu, değerinin azaldığını belirterek kiralanan taşınmazın kira bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1000 TL artırılması ile taşınmazın geri kalan kısmının tek başına kullanılamaması ve değerinin azalmasından dolayı taşınmazın kiralanması veya kamulaştırılmasını talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda kira bedelinin artırılmasına ilişkin davada, emsal kira sözleşmelerinin de aynı metrekare birim fiyatı ile kiralanmış olması, sözleşmeye bağlılık ve saygı esasına göre davacının talep etmiş olduğu kira bedelinin arttırılması talebinin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine, kiralama ve kamulaştırma istemi yönünden ise davalının kira sözleşmesi yapmaya zorlanamayacağı, taşınmaza ilişkin davalı tarafından yapılmış olan bir kamulaştırma çalışması olmadığı ve 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu uyarınca gerekli yasal şartların oluşmadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nun 2.maddesine göre “dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarda görevli mahkeme aksine bir düzenleme bulunmadıkça Asliye Hukuk Mahkemesidir. 6100 Sayılı HMK.nun 4/1-a maddesine göre ise “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin kurallardan olup, yargılamanın her aşamasında istek üzerine, ya da re’sen gözetilmesi gerekir.
Olayımızda, davacının dava dilekçesindeki taleplerinden bir kısmı kira ilişkisine dayalı olarak kira bedelinin uyarlanması niteliğinde olup dava tarihi itibarıyla uyuşmazlıkta görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Bu sebeple mahkemece kira bedelinin uyarlanmasına ilişkin talep hakkında bu davanın tefriki ile sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiğinden görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esası hakkında yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmediğinden hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 04.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.