YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13766
KARAR NO : 2015/402
KARAR TARİHİ : 19.01.2015
MAHKEMESİ : Gebze 2. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 24/09/2014
NUMARASI : 2013/986-2014/963
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, depozito bedelinin iadesi ile emlak komisyoncusuna ödenen 10.000 TL nin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 47.700 TL depozito bedelinin 25.07.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, emlak komisyoncusuna ödenen 10.000 TL ile ilgili istemin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı kiracı vekili, dava dilekçesinde, taraflar arasındaki kira sözleşmesi gereği davalı kiraya verene 24.000 USD depozito verildiğini ancak kiralananın kullanımı için gerekli yerlerden izin alınmadığını, sözleşmenin ilgili maddesi uyarınca ödenen bedelin iadesi gerektiğini belirterek 24.000 USD karşılığı 47.700 TL nin ayrıca emlak komisyoncusuna verilen 10.000 TL olmak üzere toplam 57.700 TL nin sözleşme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteminde bulunmuş, davalı vekili, davacının sözleşmenin imzalanmasından sonra ruhsat için belediyeye başvurmadığını, kontratın imzalanmasından dört yıl sonra yapılan başvurunun davacının haklı olduğunu göstermeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Taraflar arasında 01.01.2010 imza, 01.02.2010 başlangıç tarihli, beş yıl süreli kira sözleşmesi hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede kiralananın arsa olduğu ve nakliyeci ofisi ve kamyon parkı olarak kullanılacağı kararlaştırılmıştır. Sözleşmede ilk yıl ödemesiz, ikinci yıl aylık 8.000 USD kira bedeli belirlenmiş, sözleşmenin 4. maddesinde ” Kiralanan gayrimenkul gerekli yerlerden izinler alındıktan sonra (Belediyeler, İski, Jandarma, emniyet, tapu vs. ) kullanılacaktır. Gerekli izinlerin ilgili kurumlardan mevzuat nedeni ile alınamaması durumunda kiracılar tarafından kiralanana verilen üç aylık kira bedeli iade edilecektir ” düzenlemesi, 9. maddesinde ” Kiracı depozito olarak kiralayana 24.000.USD (Amerikan doları)nı peşin olarak vermiştir ” düzenlemesi, 10. maddesinde ise ” Kiracı mal sahibine vermiş olduğu peşinat ve depozitten faiz veya her hangi bir fazlalık talep edemez ” düzenlemeleri bulunmaktadır. Davacı vekili daha önce Belediyeye sözlü olarak başvurulduğunu, yine Belediye yetkilileri tarafından sözlü olarak ruhsat düzenlenemeyeceğinin söylendiğini bildirmiş, Gebze Belediyesi’nin 21.08.2014 tarihli cevabi yazısı ile … İlçesi, … Mahallesi … pafta … no’lu parsel için, 03.03.2014 tarihli ruhsat müracaatı yapıldığını, bu bölgede 1/1000 ölçekli uygulama imar çalışmaları devam ettiğinden söz konusu parsele imar durumu ve ruhsat verilemeyeceğinin belirtildiğini, Ayrıca, kira sözleşmesinin başlangıcı olan 01.01.2010 tarihi itibari ile, 1/1000 ölçekli İmar Uygulama Planı olmadığından … nolu parsel için ruhsat düzenlenemeyeceğinin tespit edildiğini bildirmiştir. Mahkemece belediye cevabi yazısına göre dava tarihinden önce ruhsat başvurusu yapılmadığı, kira sözleşmesi tarihi ve halen imar durumuna göre ruhsat düzenlenmesinin mümkün olmadığı, bu hususun hukuki ayıp sayıldığı gerekçesiyle depozito bedelinin iadesine karar verilmiştir. Sözleşmenin başlangıç tarihi 01.02.2010 olmasına rağmen dava 09.10.2013 tarihinde açılmıştır. Davacı dava tarihinden önce yazılı olarak ruhsat başvurusunda bulunmamış, resmi müracaatını 03.03.2014 tarihinde yapmıştır. Davacı 17.07.2012 tarihinde davalıya ihtar çekmiş, bu ihtarname davalıya tebliğ edilememiş, 19.08.2013 tarihinde ikinci bir ihtar çekmiş ise de her iki ihtarnamede de sözleşmenin feshedildiğine ilişkin bir açıklama yapılmamış, gerekli izinlerin alınması için yardımcı olunması aksi halde 24.000 USD’nın iadesi talep olunmuştur. Kiralanan tahliye edilmediği müddetçe kiraya verenin depozitoyu iade borcu doğmayacağı gibi kiracının kira ödeme yükümlülüğü de devam eder. Yukarıda belirtildiği üzere dosya kapsamından sözleşmenin feshedilip, feshedilmediği, sözleşme tarihi ile dava tarihi arasında kiralananın kullanılıp kullanılmadığı anlaşılamamaktadır. Bu durumda gerekirse mahallinde keşif yapılarak, davacı kiracının kiralananı kullanıp kullanmadığı, sözleşme ilişkisinin sürdürülüp sürdürülmediği araştırılarak bundan sonra depozito bedelinin iade edilip, edilmeyeceği üzerinde durulup sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 19.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.