YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13375
KARAR NO : 2015/558
KARAR TARİHİ : 21.01.2015
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 13. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 09/09/2014
NUMARASI : 2012/1745-2014/910
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacılar ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kiranın 01/04/2013 tarihinden geçerli olmak üzere brüt 6.975,00 TL olarak tesbitine karar verilmiş hüküm davacılar vekili ve davalı vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacıların temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalının temyiz itirazlarına gelince;
Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacılara ait taşınmazda davalının 01/03/2011 başlangıç tarihli ve bir yıl bir ay süreli sözleşme ile aylık 1.500,00 TL bedelle kiracı olduğunu, kira sözleşmesi yapıldığından bu yana enflasyonda ve emsal kiralarda meydana gelen artışlar karşısında hali hazırdaki kira bedelinin çok düşük kaldığını belirterek 31/04/2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 10.000,00 TL olarak tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, kira sözleşmesinde kira bedeline ilişkin herhangi bir özel artış şartı bulunmadığından yeni dönemde yenilenen kira bedelinin 2012 yılı TEFE -TÜFE ortalaması olan % 9,15 artışla 1.637,25 TL olduğunu, yasa gereği taraflarca yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin herhangi bir anlaşma yapılmamışsa kira bedelinin, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hakim tarafından kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece hak ve nesafet uygulamasına göre kira bedelinin 01/04/2013 tarihinden itibaren aylık brüt 6.975,00 TL olarak tespitine karar verilmiştir.
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 344. maddesi uyarınca 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun’unun 344.cü maddesinde “ Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir
önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.” hükmü, Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunun 2.maddesinde geçmişe etkili olma başlığı altında “Türk Borçlar Kanununun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kuralları hangi tarihte gerçekleşmiş olursa olsunlar bütün fiil ve işlemlere uygulanacaktır.” hükmü yer almaktadır. Türk Borçlar Kanununun kira artışına ilişkin 344.maddesindeki düzenleme kiracıları koruyucu nitelikte olup, kamu düzenine ilişkindir.
Olayımızda; 01/04/2013 tarihinden itibaren kira bedelinin tespiti istenmiş olup, mahkemece yukarıdaki ilke ve esaslar gözetilerek, tespiti istenilen dönemin endeks dönemi olduğu kabul edilerek, DİE nin 12 aylık ÜFE endeksine göre kira bedeli tespiti yapılması gerekirken, yazılı gerekçe ile hak ve nesafete göre kira bedelinin tespiti doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz davalının itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 21/01/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.