YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/10507
KARAR NO : 2014/12304
KARAR TARİHİ : 12.11.2014
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 12. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 21/02/2014
NUMARASI : 2013/682-2014/167
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın usulden reddine karar verilmiş hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı şirketin, davacı ile yaptığı 01.10.2000 tarihli kira sözleşmesiyle dava konusu işyerinde kiracı olduğunu, aylık brüt 3.375 TL olan kira bedelinin sözleşmenin yenilendiği 01/10/2013 tarihinden itibaren kira parasının brüt 6.250 TL olarak ödenmesinin ihtar edildiğini, kira parasının çevrede yer alan emsallerinin çok altında kaldığını, ihtarnameye rağmen davalı şirketin kira artışı yapmadığını hatta kira parasını hiç ödemediğini belirterek kira parasının 01/10/2013tarihinden itibaren hak ve nesafet kuralların göre brüt 6.250 TL olarak tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı cevap dilekçesinde, Kira bedelinin artırılmasına ilişkin ihtarnamenin kendilerine tebliğ edilmediğini, davacının davayı dönem sonuna kadar açması gerekirken yeni dönem başladıktan sonra 23/10/2013 tarihinde açtığından ancak 01/10/2014 tarihinden kira bedelinin tespitini talep edebileceğini, davalının sözleşmede kararlaştırılan kira bedelinin 2 katından daha fazla kira bedeli ödediğini, sözleşmeyle kira bedelinin artışına ilişkin düzenleme getirildiğini, sözleşmeyle düzenlenen bir hususta tespit talep etmekte davacının hukuki yararının bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Mahkemece, emsal taşınmaz bilgileri ve kira sözleşmeleri sunulmadan davanın sonuçlandırılması mümkün olmayacağı ve gerek dava dilekçesinde ve gerekse verilen kesin süreye rağmen bu bilgiler mahkemeye bildirilmediği gerekçesiyle açılan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca kira parasının tespitine karar verilirken öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir.
Mahkemece yukarıda açıklanan ilke doğrultusunda, varsa taraf emsalleri değerlendirilerek gerekirse resen emsal araştırması yapılarak ya da keşif sırasında emsaller belirlenerek hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli bir şekilde bilirkişi raporu alınması, kira parası tespit edilirken taşınmazın boş olarak yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parasından davalının eski kiracı olduğu dikkate alınarak makul bir indirim yapılmak suretiyle kira parasının tesbiti yoluna gidilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 12.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.