YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/9887
KARAR NO : 2013/12537
KARAR TARİHİ : 17.09.2013
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Alacak
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı ve davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davalı vekili Av. … ve davacı şirket vekilleri Av…. ve Av…. geldiler. Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Asıl dava,kiracı tarafından kiralayan aleyhine açılan kira bedelinin tespiti,kira sözleşmesinin feshi, ile imalat bedeli,kar mahrumiyeti,işletme zararı,teminat mektubunun haksız paraya çevrilmesi nedeniyle oluşan zararlardan oluşan şimdilik toplam 25.000 TL maddi tazminatın tahsili istemine ilişkindir. Birleşen dava ise,sözleşmenin haksız feshi nedeniyle kiralanana yapılan imalat bedeli ve kar mahrumiyeti nedeniyle uğranılan zararın kiralayandan tahsili ile haksız paraya çevrilen teminat mektubu bedelinin iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece,asıl ve birleşen davada,davacının kira bedelinin tespiti talebinin konusu kalmadığından karar vermeye yer olmadığına, davacının sözleşmenin feshi ve inşa ettiği tesis bedeline ilişkin talebinin kısmen kabulü ile, taraflar arasındaki sözleşmenin feshine, 2.707.288,30 TL’nin temerrüt tarihi olan 15.06.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp, davacıya verilmesine, davacının diğer taleplerinin reddine karar verilmiş,hüküm davalı ve davacı vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin kiralanana yapılan imalat bedelinin tahsiline ilişkin talebe dair hükme yönelik temyiz itirazları dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı vekilinin kiralanana yapılan imalat bedelinin tahsiline ilişkin talebe dair hükme yönelik temyiz itirazları ile davalı vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Taraflar arasında davalıya ait … ili, … ilçesi, … orman içi dinlenme yerinin 29.7.2003 tarihli kira sözleşmesi ile 31.12.2012 tarihine kadar işletilmesi amacıyla kiralandığı,yer tesliminin 1.8.2003 de yapıldığı hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı kiracı tarafından kiralanan yere bir takım imalat ve tesisler yapıldığı hususu davalının da kabulündedir. Her ne kadar davalı kiralayan tarafından yapılan imalat ve tesislerin ruhsatsız ve sözleşmeye aykırı olarak kiralayanın muvafakati alınmadan yapıldığını savunmuş ise de, davacı kiracının kiralanana yaptırdığı imalat ve tesisler taşınmazın tahliyesinden sonra kiralayana kalacağına göre kiralayanın sebepsiz zenginleşmesi söz konusudur. Bu durumda kiracı tarafından taşınmaza yapılan imalat ve tesisler ile ilgili uyuşmazlıklarda BK’nun 410 ve sonraki maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümleri çerçevesinde çözülmesi gerekir.
Mahkemece,gerektiğinde yerinde keşif yapılarak kiracının kiralanan üzerine yaptırdığı faydalı ve zaruri imalat ve tesislerin tereddüte yer vermeyecek şekilde tek tek tespit edilip belirlenmesi,bu imalat ve tesislerin taşınmazın değerini artırıcı nitelikte olup olmadıkları araştırılıp değer artırıcı imalatlar ise yapım tarihlerindeki yıpranma payı düşürülmüş değerlerinin tespiti gerekmektedir. Ayrıca davacı kiracı tarafından yapıldığı iddia edilen imalatların taşınmaz üzerinde bulunup bulunmadığı,yıkılıp yıkılmadıkları belirlenmelidir,zira ilgili kurumlarca yıktırılan imalat bedellerinin kiralayandan tahsili mümkün değildir. Ayrıca, dosya kapsamından kiralananın bir kısmının kıyı kenar çizgisi içinde kaldığı anlaşıldığına göre,davacı tarafından yapıldığı belirlenen imalatların kıyı kenar çizgisi içinde kalıp kalmadığı, bu konuda uzman bilirkişi ya da bilirkişiler aracılığıyla tespit ettirilip belirlenmelidir. Kıyı kenar çizgisi içinde kalan alanlar özel mülkiyete konu olamayacaklarından kıyı kenar çizgisi içinde kalan davacı imalat ve tesislerinin bedelleri istenemeyecektir. Mahkemece yukarıda açıklanan hususlar üzerinde durularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm verilmesi doğru değildir. Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda 2 nolu bentde açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin faize ilişkin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,davacı ve davalı yararına 990’ar TL vekalet ücreti takdirine, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 17.09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.