YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/3458
KARAR NO : 2013/14796
KARAR TARİHİ : 04.11.2013
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Alacak
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, rödevans sözleşmesinden kaynaklanan alacağın rucuen tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına, takdirde de bir isabetsizlik olmamasına göre temyiz eden davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı dava dilekçesinde; 24/01/2008 tarihli ve 07/09/2008 tarihli rödevans sözleşmeleri gereğince davalı tarafından ödenmesi gereken devlet hakkı ve ruhsat harcını kendisinin ödediğini belirterek 11.074,55 TL’nin gecikme faizleri ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece 11.074,55 TL alacağın ödeme tarihlerinden dava tarihine kadar işleyecek 6183 sayılı AATUHK uyarınca gecikme faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
24.01.2008 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli 07.09.2008 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli rödevans sözleşmeleri ile ruhsatı davacıya ait maden sahasının işletilme işinin davalı şirkete verildiği anlaşılmaktadır. Sözleşmelerle ilgili taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. 24/01/2008 başlangıç tarihli sözleşmenin 6.maddesinde “3213 sayılı Maden Kanuna göre ruhsat sahibi tarafından verilmesi gereken bütün rapor ve projelerin masrafları yıllık harçlar, teminat, mühendis yollukları ve hizmet ücretleri,fenni nezaretçi harç ve ücreti, sevk irsaliyesi masrafları, talep harcı, devlet hakkı, hazine arazisi ve orman arazisi kira masrafları, çed rapor masrafları, şahıs arazisi kira ve istimlak masrafları, belediye payı, harita, proje ve yıllık faaliyet raporları masrafları ruhsat sahibi adına işletmeci tarafından ödenecektir. Yıllık toplam satıştan ödenecek olan %2 Devlet Hakkı ve %2’nin %30’u olarak ödenecek olan Hazine ve Orman Hakkı her yıl hesaplanarak Nisan ayınının 25’ine kadar ruhsat sahibine ödenecektir. Yapılan bu masraflar rödavanstan mahsup edilemez.”, 07/09/2008 başlangıç tarihli sözleşmenin 5. maddesinde ise “3213 sayılı Kanunda tarif edilen ve ruhsat sahibine ait sorumluluklar dahil her türlü işletmecilik faaliyetlerinden doğan
giderler ruhsat sahibi adına rödovansçı işletmeci tarafından karşılanacaktır.” düzenlemeleri yer almaktadır. Sözleşmeler ile devlet hakkı ve masrafların davalı tarafından karşılanacağı kararlaştırılmış olup bu husus Mahkemenin de kabulündedir. Bu nedenle davacı sözleşme ile davalıya yüklenen ve kendisinin ödemiş olduğu masrafları davalıdan talep etme hakkına sahiptir. Davacı tarafından 13.795,12 TL ödeme yapıldığı halde Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen; ara dönem satış bilgi formlarına göre 01/01/2008-31/12/2008 döneminde ödenmesi gereken toplam devlet hakkının 2.704,93 TL olduğu; 01/01/2008-31/12/2009 döneminde ödenmesi gereken toplam devlet hakkının 585 TL olduğu görülmektedir. Bu nedenle Mahkemece sözleşme kapsamında davalı tarafından ödeme tarihinde ödenmesi gereken miktar tespit edilerek ödenen miktarı geçmemek kaydı ile ödenmesi gereken miktarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 04.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.