YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/8159
KARAR NO : 2023/10287
KARAR TARİHİ : 06.11.2023

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/674 Esas, 2021/682 Karar

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Rize 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 15.06.2021 Tarihli ve 2021/850 Esas, 2021/931 Karar Sayılı Kararı
Birden fazla devlet vatandaşı olup aynı zamanda Türk vatandaşı olan müteveffanın adres kayıt sistemindeki adresinin Almanya olduğu, yurtiçi ikametgah adresinin ise Kadıkalesi Mahallesi Orhan Sitesi No:27 Kuşadası/Aydın olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Kuşadası Sulh Hukuk Mahkemesinin 11.08.2021 Tarihli ve 2021/674 Esas, 2021/682 Karar Sayılı Kararı
Kuşadası Nüfus Müdürlüğünün 09.08.2021 tarihli cevabi yazısından mirasbırakanın Türkiye’de yerleşim yeri adresinin bulunmadığının anlaşıldığı, mirasbırakanın Türk vatandaşlığından çıktığı ve Türk vatandaşlığının kaybından önce Rize nüfusuna kayıtlı olduğu, mirasbırakana ait taşınmaz sorgu kaydında 5 adet Rize’de ve 1 adet Kuşadası’nda olmak üzere 6 ayrı taşınmazlarının bulunduğu, terekeye dâhil malların çoğunluğunu Rize’de bulunan taşınmazlar oluşturmasına rağmen Rize 1. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yetkisizlik kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 596 ncı maddesi uyarınca vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Vasiyetnamenin açılması” başlıklı 596 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır ve ilgililere okunur.”
4. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un “Miras davaları” başlıklı 43 üncü maddesi şöyledir:
“Mirasa ilişkin davalar ölenin Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, son yerleşim yerinin Türkiye’de olmaması hâlinde terekeye dâhil malların bulunduğu yer mahkemesinde görülür.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, birden fazla devlet vatandaşı olup aynı zamanda Türk vatandaşı olan murisin son yerleşim yerinin Almanya Federal Cumhuriyeti’nde bulunduğu, ancak murisin terekeye dahil mallarının çoğunluğunun Rize ilinde olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Rize 1. Sulh Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Rize 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
06.11.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.