YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/570
KARAR NO : 2023/7099
KARAR TARİHİ : 12.09.2023

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/164 Esas, 2021/90 Karar
KARAR : Kabul

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak … bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Kocaeli ili, Dilovası ilçesi, … köyü 1526 parsel sayılı taşınmazın irtifak yeri bedelinin tespiti ile irtifak hakkının tapuya tesis ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.10.2014 tarihli ve 2013/732 Esas, 2014/672 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 264.660 TL olarak tespitine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 02.10.2014 tarihli ve 2013/732 Esas, 2014/672 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalı … temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; her iki enerji nakil hattı için aynı anda kamulaştırma yapıldığından tespit edilen 288,00 TL/m² üzerinde değer tespit edilmesi gerekirken hatlardan biri için daha düşük m² değeri üzerinden değer tespiti yapılmasının ve acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedeller hükmedilen bedelden yüksek olduğundan hükmedilen bedele faiz işletilmesinin doğru olmadığından bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 31.07.2018 tarihli ve 2018/246 Esas, 2018/452 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 288.591,00 TL olarak tespitine karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 31.07.2018 tarihli ve 2018/246 Esas, 2018/452 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; ilk kararı sadece davalı … temyiz ettiğinden davacı idarenin usuli müktesep … ihlal edilerek karar verilmesi doğru olmadığından ve ilk karardan sonra bankanın bloke edilen fazla bedeli iade ettiğini bildirdiği gözetildiğinde davalı … için hükmedilecek fark bedel için iade hususunun araştırılması gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

D.Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 265.989,50 TL olarak tespitine, ikinci karar ile son karar arasındaki fark 22.601,50 TL’nin davacı tarafa iadesine, her iki taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın kadastro yenileme çalışmaları sonucunda ada parsel numarasının değiştiğini ve kararın infaz edilebilmesi için yeni tapu bilgileri üzerinden hüküm kurulması gerektiğini, tespit edilen m² değerinin yüksek olduğunu, acele kamulaştırma dosyasında bedelin zaten vadeli hesaba yatırıldığını, faize hükmedilmemesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2.Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; idare lehine vekâlet ücreti hükmedilmemesi gerektiğini, hesap hatası bulunan rapora dayanılarak kurulan hükümde usuli müktesep haktan söz edilemeyeceğini, eksik bedele hükmedildiğini ve dosyada eksik bedel bloke edildiğini, bozma ilamı sonrasında bilirkişilerin ek raporlarında yaptıkları maddi hatayı kabul ettiklerini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma konusu irtifak … bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun’un 4 üncü, 10 uncu ve 11 … maddeleri.

3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 428 … maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre, Arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş, bu husus Dairemizin ilk bozma ilamında bozma dışı bırakılmıştır.

3.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

4. Buna karşın; dava konusu taşınmazın kadastro yenileme çalışmaları sonucu yeni ada-parsel numarası üzerinden ve yeni alanı gözetilerek karar verilmemesi bozmayı gerektirir.

5. Kabule göre; acele kamulaştırma dosyalarında toplam 823.500,00 TL bloke edildiği, ilk kararla 264.660 TL davalı tarafa ödendikten sonra fazla yatan bedellerin davacı idareye iade edildiği, ikinci kararda hükmedilen bedelin davacı idarenin usuli müktesep … gözetilmediğinden hatalı olduğu ve bu karar için bloke edilen fark bir bedelin olmadığı, son kararla dosyaya davalı … için 1329,50 TL bloke edildiği gözetildiğinde davacı idareye iade edilecek bir bedel olmadığı gözetilmeden infazda tereddüt uyandırcak şekilde 22.601,50 TL bedele ilişkin iade hükmü kurulması doğru görülmemiştir.

6. Davalı … lehine son kararla hükmedilen ve son karardan önce bloke edilen 1329,50 TL fark bedele 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesi gereği faiz işletilmesi gerekmektedir.

7. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan kararı da göz önüne alındığında davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerekir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan mahkeme kararının BOZULMASINA,

Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istek hâlinde iadesine,

12.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.