YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/383
KARAR NO : 2023/3872
KARAR TARİHİ : 24.04.2023

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 30. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.11.2020 Tarihli ve 2019/63 Esas, 2020/578 Karar Sayılı Kararı
Mirasın hükmen reddi istemli davalarda yetkili mahkemenin, mirasbırakanın son yerleşim yeri mahkemesi olduğu, murisin ölmeden önceki son yerleşim yeri adresinin … Mahallesi, … Caddesi, No:130/9 …/… olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

B. İstanbul 18. Sulh Hukuk Mahkemesinin 23.11.2022 Tarihli ve 2022/984 Esas, 2022/982 Karar Sayılı Kararı
Mirasın hükmen reddi davasının, alacaklılara husumet yöneltilerek görüleceği, menfi tespit davası niteliğinde olup yetkili mahkeme davalı-alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgâhı mahkemesi olduğu, birden fazla davalının bulunduğu eldeki davada, davalıların çoğunluğunun ikametgâhının İstanbul olduğu, merkezi Sakarya’da olabilecek davalı …’nin dahi dava tarihindeki şirket merkezi adresinin Kocaeli olduğu ve cevap dilekçesi ile yetki itirazının bulunmadığı, davalılardan hiç birinin yerleşim yerinin de Sakarya olmadığı, yetkili mahkemenin Sakarya Mahkemeleri olduğunu beyan eden Sosyal Güvenlik Kurumu’nun cevap dilekçesinde itirazının dayanağı yer almadığı gibi, yerleşim yerinin de Sakarya olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanun (4721 sayılı Kanun) uyarınca terekenin borca batık olduğu ile mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukukî dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.

2. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”

3. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”

4. 6100 sayılı Kanun’un “Davalının birden fazla olması hâlinde yetki” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Davalı birden fazla ise dava, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Ancak, dava sebebine göre kanunda, davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belirtilmişse, davaya o yer mahkemesinde bakılır.”

C. Değerlendirme
1. Mirasın hükmen reddinin tespiti hakkındaki davalarda yetki konusunda özel bir düzenleme bulunmadığından, yetkili mahkeme genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesidir.

2. Dosya kapsamından, davalılardan …’nin adresinin …/… olduğu, yine davalılardan …’nin adresinin …/… olduğu, bu adresin de İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemelerinin yargı alanında kaldığı, davacının birden fazla davalının yer aldığı davada yetkili olan davalılardan birinin yerleşim yeri yer mahkemesinde dava açtığı anlaşıldığından, uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 30. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 30. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,

24.04.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.