YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3095
KARAR NO : 2023/6423
KARAR TARİHİ : 15.06.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhinin terkini istemi davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu … ili, … ilçesi, … Mahallesi 593 ada 10 parselde kayıtlı 4 nolu kat irtifaklı bağımsız bölüm tapu kaydındaki 15.10.1986 tarihli ve 5253 yevmiye numaralı kamulaştırma şerhi ile 14.02.1996 tarihli ve 964 yevmiye No.lu beyanın terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının talebinin hukuki dayanaktan yoksun olup, kesin hüküm niteliğindeki kamulaştırma kararı nedeniyle söz konusu şerhin tescil yapılmaksızın terkininin mümkün olmadığını, kamu yararı kararı alınarak kamu hizmetine tahsis edilen alanın kamuya enerji sağlama hizmeti için kullanılmakta olduğunu, ancak taşınmazın bağımsız bölüm niteliğinde olması nedeni ile tescil işlemi yapılamadığını, söz konusu şerhin terkini halinde kesin hüküm niteliğindeki kamulaştırma kararının uygulanma olanağı kalmayacağı gibi kamu menfaatinin zarara uğrayacağını, kamu zararı oluşmasına sebebiyet verileceğinden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve tapu kaydına konulan şerhinin ve yine beyanlar hanesinde yer alan 14.02.1996 tarihli ve 964 yevmiye No.lu beyanın karar kesinleştiğinde terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz üzerinde müvekkili tarafından usulüne uygun, muteber bir kamulaştırma işlemi yapıldığını ve kamulaştırma bedelinin taşınmaz malikine ödendiğini, taşınmazın 62,10 m²lik kısmının mülkiyetinin müvekkili adına tesciline karar verildiği halde taşınmaz malikinin kamulaştırma konusu elektrik dağıtım trafosunun tesis edilmesinden önce binaları yapması nedeniyle tescil işleminin gerçekleştirilemediğini, fakat kamulaştırma bedelinin taşınmaz malikine ödendiğini bu durumda davacının hissesi üzerindeki 31/b şerhinin kaldırılması için tapu kaydında tescil yapılması ya da davacının terkinini talep ettiği kamulaştırma işlemine ait hesaplanacak terkin bedelinin müvekkiline ödemesi gerektiğini, bu nedenle bilirkişi raporunda terkin bedelinin rayiç bedel hesaplaması metoduna göre hesaplanması ve bu tutarın müvekkili adına depo edildikten sonra terkin kararının verilmesi gerekmekteyken rayiç bedel depo edilmeksizin şerhin terkin edilmesine karar verilmesinin yerinde olmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Tekirdağ 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1990/142 Esas 1990/60 Karar sayılı kararı ile … ili, … ilçesi, … Mahallesi 593 ada 10 parselde kayıtlı 320 m² yüzölçümlü taşınmazın davacı idarece kamulaştırılan ve dosyada mevcut 16.09.1986 tarihli krokide gösterilen 62,10 m²lik kısmının 2942 sayılı Kanun’un 17 nci maddesi uyarınca TEK Genel Müdürlüğü adına tesciline karar verildiği, ana taşınmazda 1 ve 2 nolu dükkan çatısı üzerinde 62,10 m²lik çatı kısmına kamulaştırmaya konu trafonun yapıldığı, dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda 593 ada 10 parsel üzerinde bulunan trafonun keşif günü yapılan ölçüm ve kadastral çakıştırılması sonucu tam olarak 1 ve 2 nolu bağımsız bölüm iş yerleri üzerine tekabül ettiğinin, dava konusu 4 No.lu bağımsız bölümün trafonun olduğu yerde bulunmadığının bildirildiği, bu nedenle davaya konu 4 No.lu bağımsız bölümün istimlak edilen alanın dışında olduğu, dava konusu 4 No.lu bağımsız bölüm iş yeri üzerinde bulunan kamulaştırma şerhinin trafo binasının mevcut konumundan etkilenmediği ve diğer aynı parselde bulunan bir kısım bağımsız bölümlerin tapularından da ilgili şerhin kaldırıldığı anlaşılmakla mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve esas yönünden bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 7 nci ve 31 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyize başvuru harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.