YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2343
KARAR NO : 2023/6625
KARAR TARİHİ : 21.06.2023
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Marmaris 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) 12.05.2022 Tarihli ve 2021/476 Esas, 2022/56 Karar Sayılı Kararı
Davalının yerleşim yeri adresinin Nilüfer/Bursa olduğu, cevap dilekçesi ile birlikte yetki itirazında bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Bursa 4. Tüketici Mahkemesinin 20.12.2022 Tarihli ve 2022/376 Esas, 2022/573 Karar Sayılı Kararı
Bankanın şubesinin bulunduğu yer mahkemesinin özel yetkili olduğu, banka dava açarken davalının yerleşim yerinde davasını açabileceği gibi şubenin bulunduğu yer yetkili mahkemesinde de dava açabileceği, somut olayda dosya arasındaki banka cevaplarından anlaşılacağı üzere davaya konu kredi davacı bankanın Marmaris şubesinden verildiği için Marmaris Mahkemelerinin somut uyuşmazlıkta özel yetkili mahkemelerden biri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un 6 ncı, 10 uncu ve 115 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 89 uncu maddesi ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 50 nci maddesi
3. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un (6502 sayılı Kanun) 73 üncü maddesinin beşinci fıkrası.
C. Değerlendirme
1. İlamsız bir takipte yetkili icra dairesi de 2004 sayılı Kanun’un 50 nci maddesinin yollaması ile 6100 sayılı Kanun’un genel hükümlerine göre belirlenecektir. 6100 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesine göre genel yetkili icra dairesi, davalı gerçek veya tüzel kişinin takibin yapıldığı tarihteki yerleşim yeri icra dairesidir. Yine aynı Kanun’un 16 ncı maddesine göre ise haksız fiilden doğan uyuşmazlıklarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi icra dairesi de yetkilidir. Aynı Kanun’un 10 uncu maddesine göre ise sözleşmeden doğan davaların sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabileceği hüküm altına alınmış olup, bu sebeple sözleşmeden doğan para borcunun tahsili için başlatılan takipte, sözleşmenin ifa edileceği yer icra dairesi de yetkili kılınmıştır. Takibin konusu sözleşmeden kaynaklı para borcu olduğunda, 6098 sayılı Kanun’un 89 uncu maddesine göre, aksi kararlaştırılmadıkça para borçları alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilecektir.
3. 6502 sayılı Kanun’un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasında tüketici davalarının, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabileceği düzenlendiğinden takip, dolayısıyla takibine yapılan itirazın iptali davası da tüketicinin yerleşim yerinde açılabilecektir.
4. Dosya kapsamından, kredi borcunun tahsili için takip başlattığı, davalı vekilince müvekkilinin hesabından izi ve bilgisi dışında 3 adet para transferi işleminin gerçekleştirildiğini, bu işlemlerin dışında müvekkilinin kredi kartından nakit avans çekildiğini ayrıca hesabından 50.000,00 TL tutarlı kredi başvurusunda bulunulduğunu beyanla aradaki akdi ilişkinin inkar edildiği, dolayısıyla uyuşmazlıkta genel hükümler gereğince davalının yerleşim yeri mahkemelerinin ve tüketici işlemi dolasıyla da tüketicinin yerleşim yeri mahkemelerinin yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
5. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
6. Somut olayda, davacının alacağının tahsili için Marmaris İcra Dairesi takip başlatıldığı, davalının sadece borca itiraz ettiği, böylelikle icra dairesinin yetkisinin kesinleştiği, icra dairesinin yetkisine itiraz edilmemesinin o yerdeki mahkemeyi itirazın iptali yönünden yetkili hale getirmeyeceği, davacının itirazın iptaline ilişkin davasını yetkisiz Marmaris Mahkemesinde açtığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca seçme hakkı davalıya geçmiş ve davalı vekilince de süresinde ve usulüne uygun olarak Bursa Mahkemelerinin yetkili olduğuna ilişkin yetki itirazında bulunduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın Bursa 4. Tüketici Mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Bursa 4. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
21.06.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.