YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/162
KARAR NO : 2023/6314
KARAR TARİHİ : 14.06.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın Hazine adına tapuya tescili davasında yapılan yargılama sonucunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; … ili, … ilçesi, … köyü 101 ada 5, 102 ada 9,10 ve 23 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespitini ve Hazine adına tescili ile lisans süresince … Elektrik A.Ş adına kullanım hakkı tesisini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar tarafından davaya cevap verilmediği görülmüştür.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava şartı yokluğundan usulden ret kararı verilmesi gerekirken bedel tespit ve tesciline karar verilmesinin doğru olmadığını, 2942 sayılı Kanunu’un 10 uncu maddesinde emredici hükme aykırı davranıldığını, davalı adına çıkartılan tebliğ belgesi içerisinde 30 günlük dava açma süresi belirtildiğini ancak 10 uncu ve 14 üncü madde mahiyette idari yargıda tarih ve sayısı da belirtilmek kaydıyla hangi kamulaştırma işlemine karşı, hangi yetkili mahkemede dava açılacağının açıklanmadığını, adil yargılama ilkesinin ihlal edildiğini, Danıştay 6. Dairesi’nin yürütmeyi durdurma kararlarının birlikte değerlendirildiğinde davanın dava şartları yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerektiğini çünkü davanın dayanak kararları olan Bakanlar Kurulu kararları ile acele kamulaştırma kararlarının iptal edildiğini, esas yönelik ise kuru arazi olarak nitelendirilen taşınmazın Peri Çayına bitişik olup sulu arazi olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve hükme esas alınan rapordaki münavebe planının ve tespit edilen m² birim bedelinin doğru olmadığını ve 2006 yılında yapılan kamulaştırmalardan 8 yıl sonra açılan bedel tespit tescil davalarında tespit edilen m² birim bedelinin vicdani ve hukuki olarak bir tespit olmadığını ve taşınmazın gerçek değerinin tespit edilmesini sağlayacak objektif değer artış oranı eklenerek kararın lehe bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ve 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi ve kapama karışık meyve bahçesi niteliğindeki … ili, … ilçesi, Kalkanlı köyü 101 ada 5, 102 ada 9,10 ve 23 sayılı taşınmazlara 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesi yöntem itibarıyla doğru olduğu gibi tespit edilen bedelin davalılara ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre bir kısım davalılar vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4. Dava konusu taşınmazların kuru tarım arazisi niteliği, konumu ve yüzölçümü dikkate alındığında değeri belirlenirken kapitalizasyon faiz oranının %5, sulu tarım arazisi niteliğinde olanların ise kapitalizasyon faiz oranının %4 uygulanması gerekirken, bu oranlar üzerinden değerlendirme yapılmadan az bedel tespiti edilmesi bozmayı gerektirir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Davalı …’ten peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
14.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.