YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1598
KARAR NO : 2023/8695
KARAR TARİHİ : 10.10.2023
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/759 Esas, 2020/658 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/35 Esas, 2017/600 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Bursa ili, Osmangazi ilçesi, … Mahallesi 7819 ada 24 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili ile yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Bir kısım davalılar vekili cevap dilekçesinde; müvekkillerinin hisselerinin bulunduğu dava konusu taşınmazın, kamulaştırma kararının alınma tarihinden önce arsa niteliğinde olduğunu, dava konusu taşınmazın arsa vasfında olan gerçek değeri üzerinden bedelinin hesaplanması gerektiğini belirtmiştir.
2. Davalı … cevap dilekçesinde; taşınmazın 1/28 hissesine sahip olduğunu, ana yola en yakın parsellerden olduğunu, ulaşımının yakın olması ve konumu itibari ile diğer parsellere göre daha değerli olduğunu ileri sürerek kamulaştırma bedelinin bu hususlar dikkate alınarak belirlenmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; somut emsal incelemesi yapılmadan Bursa 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/558 Esas sayılı dosyasındaki bedele hükmedilmesinin hatalı olduğunu, kıymet takdir raporunda enkazın mal sahibine ait olduğu belirtilmesine rağmen enkaz bedelinin düşülmediğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak, üzerinde bulunan ağaçlara maktuen değer biçilmesinin yerinde olduğu, hüküm fıkrasının tescile ilişkin bendinin ve takyidatların bedele yansıtılması yönünden davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak düzeltilmek suretiyle yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; istinaf başvuru dilekçesinde belirttiği hususları ileri sürülerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu ve 11 inci maddeleri
3. 2981 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin (b) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Bursa ili, Osmangazi ilçesi … Mahallesi 7819 ada 24 parsel sayılı taşınmaz için belirlenen m² birim bedelinin daha önce Dairemiz denetimden geçen dosyalarda belirlenen bedellerle uyumlu olduğu gözetildiğinde taşınmazın zemin bedeline hükmedilmesinde ve taşınmazın üzerindeki ağaçlara maktuen değer belirlenmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Davalılardan …’in 05.03.2021 tarihli dilekçesi ile hüküm fıkrasında ödemeye ilişkin bölümün hatalı yazılması nedeni ile tavzih talebinde bulunduğu anlaşılmış ise de yapılan inceleme neticesinde davalıların dava konusu taşınmazda toplamda 6/7 oranında hisse sahibi olduğu ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararda davalılar hisselerine isabet eden bölümün bedeline hükmedildiği ve davalıların tapu kaydındaki veraset ilamındaki hisseleri oranında ödenmesine karar verildiği gözetildiğinde ödemeye ilişkin bölümde herhangi bir hata yapılmadığı anlaşılmıştır.
4. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
5. Tapu maliklerinden … oğlu … ‘ın adının … oğlu … olarak düzeltilmesi için davacı idare tarafından Bursa 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2028/2098 Esas sayılı dosyasında tapuda isim tashihi davası açıldığı, iş bu davada verilen kabul kararının temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 2028/3289 Esas, 2018/12809 Karar sayılı dosyasında yapılan inceleme neticesinde; … oğlu … adlı bir şahsın bulunduğu, bu nedenle mahkemece yapılan araştırmanın yeterli olmadığı, uyuşmazlığın tapu iptal tescil davası ile çözümlenmesi gerektiğini belirterek tapuda isim tashihine ilişkin kabul kararının bozulduğu gözetildiğinde Bursa 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2028/2098 Esas sayılı dosyası bekletici mesele yapılıp sonucuna göre, taraf teşkili sağlanıp bu hissede hak sahibi şahıs ya da mirasçıları davaya dahil edilip bulunamıyorsa kayyım tayin edilip şayet bir mülkiyet ihtilafı oluşması halinde ise belirlenen bedelin ileride belirlenecek hak sahibine ödenmek üzere üçer aylık vadeli hesapta bloke edilmesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru değildir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile; temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın 6100 sayılı Kanun’un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.