YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/9808
KARAR NO : 2022/13187
KARAR TARİHİ : 03.10.2022
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada Yalova 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) ve İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkindir.
Yalova 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesince, dosyanın taşınmaz aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağı, mahkemenin TKHK 73/5 maddesi kapsamında da yetkili olmadığı, HMK’nın 6.maddesi kapsamında genel yetki kuralı ileri sürülerek yapılan yetki itirazının kabulüne karar verilerek mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemesince, somut olayda taşınmazın davacı adına devredilmiş olacağı da nazara alındığında kurulacak hükmün taşınmazın aynına yönelik hükümleri de içereceğinden öncelikle kesin yetkiye yönelik HMK hükümlerini göz önünde bulundurularak mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 6. maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Aynı Kanun’un 10. maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir ki bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenlemedir. Ayrıca 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 73/5. maddesinde tüketici davalarının tüketicinin yerleşim yerinin bağlı bulunduğu mahkemelerde de açılabileceği hükmü düzenlenmiştir. Dolayısıyla dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabilir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, davanın taraflar arasındaki devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle sözleşmenin feshi, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Dosya kapsamından, davanın Yalova 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesinde açıldığı, davacının yerleşim yerinin “İnegöl/ Bursa “olduğu, davalı Kuşadası Otel İşletmeleri Turizm İnşaat Ticaret Anonim Şirketinin yerleşim yerinin ise “Ataşehir/İstanbul” olduğu ve cevap dilekçesi ile birlikte süresinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 03.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.