YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/9564
KARAR NO : 2022/18335
KARAR TARİHİ : 14.12.2022
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Küçükçekmece 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davalı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
– K A R A R –
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı idare vekili ile davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince davalı idare yönünden esastan reddine, davacı yönünden kabulü ile 24.12.2019 tarihli ve 30988 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7201 sayılı Kanun’un 5. maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’na eklenen Ek-2. madde uyarınca Toplu Konut İdaresi Başkanlığı yerine yasal hasım haline gelen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının davalı olarak gösterilmesi ve vekalet ücreti yönünden 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesine ilişkin hüküm, davalı … vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan delil ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi, Halkalı Mahallesi 1218 parsel sayılı taşınmazın Mülga Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünce 04.05.1979 tarih ve 575/1138 sayılı İmar İskan Bakanlığı oluru ile kamulaştırılmasına karar verildiği, takdir edilen kamulaştırma bedelinin Emlak Kredi Bankası Halkalı Şubesine bloke edildiği; ancak dosya kapsamında ödemeye ilişkin bir belge bulunmadığı, davacı adına çıkartılan noter tebligatı bila tebliğ iade
edildiği gibi, yasal şartlar yerine getirilmeden yapılan ilanen tebligatın da geçersiz olduğu, dava konusu taşınmazdaki davacı payının Bakırköy 6. Asliye Hukuk Hâkimliğinin 1984/35 Esas, 1984/302 Karar sayılı kararı ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 17. maddesi uyarınca davalı idare adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
1-21.12.2019 tarihinde kabul edilerek 24.12.2019 tarihli ve 30988 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanun’un 6 ve 7. maddesi ve 09.06.2021 tarihinde kabul edilerek 19.06.2021 tarihli ve 31516 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanun’un 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Kanun’a eklenen;
“Ek madde 3 ile”Mülga 31.08.1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanunu’nun 16 ve 17. maddeleri ile bu Kanun’un mülga 16 ve 17. maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle: 09.06.2021 – 7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “ Mülga 6830 sayılı Kanun’un 16 ve 17. maddeleri ile bu Kanun’un mülga 16 ve 17. maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, Ek-3 üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanun’la bu Kanun’un Ek-3. maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır” hükümleri getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan hususta rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gibi;
2- Kabule göre de;
a-İdare harçtan muaf olduğu halde, yargılama giderleri arasında harca hükmedilmesi,
b- Dava konusu taşınmaza fiilen hangi tarihte (ay, gün ve yıl olarak) el atıldığı taraflardan sorularak, el atma tarihine ilişkin tüm belgeler (yer teslim tutanağı, geçici ve kesin kabul tutanakları vs) getirtilip, el atma tarihinin 04.11.1983 tarihinden önce olduğunun tespiti halinde kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası yönünden maktu harca, sonra olduğunun belirlenmesi halinde ise nisbi harca hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi hükmünün açıklanan nedenlerle HMK’nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, 14.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.