Yargıtay Kararı 5. Hukuk Dairesi 2022/16275 E. 2023/8318 K. 03.10.2023 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/16275
KARAR NO : 2023/8318
KARAR TARİHİ : 03.10.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2254 Esas, 2022/2773 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Terme 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/289 Esas, 2022/75 Karar

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.

Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 03.10.2023 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.

Duruşma günü davalı vekili Avukat … gelmiş, davacı idare vekili duruşmaya katılmamıştır.

Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.

Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; … ili, Terme ilçesi, … Mahallesi 66 ada 63 parsel sayılı taşınmazda 9 No.lu bağımsız bölümün kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu parsele belirlenen bedellerin çok düşük olduğunu, haksız ve hukuka aykırı olarak açılan işbu davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı idareye yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin çok yüksek hesaplandığını, emsal taşınmaz seçiminin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz için belirlenen kamulaştırma bedelinin düşük olduğunu, bilirkişi raporlarında hatalı değerlendirmeler sonucunda gerçek değerinin altında belirlemeler yapıldığını, raporların hüküm kurmaya elverişli olmadığını, karar tarihinde kendileri tarafından idari yargıya açılan 3 ayrı davada yürütmenin durdurulmasına karar verildiğini, anılan dosyanın kesinleşmesinin bekletici mesele yapılması gerektiğini, bu nedenle kararın kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer belirlenmesinde, üzerindeki yapıya resmî birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı da düşülerek karşılık saptanmasında herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurumuştur.

2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kendileri tarafından kamulaştırma işleminin dayanağı … Büyükşehir Belediye Encümeninin 30.04.2020 tarihli ve 268 sayılı kararının iptali istemiyle idari yargıya açılan davanın reddi kararının istinafı sonrası … Bölge İdare Mahkemesi 2022/301 Esas, 2022/633 Karar sayılı kesin kararı ile kamulaştırma işleminin hukuka aykırı olduğuna karar verildiği gözetildiğinde davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesi.

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Kamulaştırma işleminin dayanağı … Büyükşehir Belediye Encümeninin 30.04.2020 tarihli ve 268 sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, iptal isteminin reddine ilişkin … 3. İdare Mahkemesinin 31.12.2021 tarihli ve 2021/132 Esas, 2021/1173 Karar sayılı kararına karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvrulduğu, … Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 31.03.2022 tarihli ve 2022/301 Esas, 2022/633 Karar sayılı ilâmı ile davacı idare tarafından açılan kamulaştırma bedel tespit ve tescil davasının hukuksal sebebini oluşturan dava konusu kamulaştırma işleminin kesin olarak iptaline karar verildiği anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi bozmayı gerektirir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine,

2. Davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

3. İlk Derece Mahkemesinin kararının BOZULMASINA,

Duruşmaya gelen davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince belirlenen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı idareden alınarak davalıya ödenmesine,

Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, davalıdan peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.