YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/15661
KARAR NO : 2023/5344
KARAR TARİHİ : 25.05.2023

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; … ili, … ilçesi, … köyü 102 ada 71 parsel sayılı taşınmaz sayılı taşınmazda kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tapuya kayıt ve tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın imar planı kapsamında, köy merkezinde, meskun alanda kaldığını ve arsa vasfında bulunduğunu, ayrıca bulunduğu konumu ve sahip olduğu özellikleri itibarıyla, yüksek oranda objektif değer artışı uygulanması gereken bir gayrimenkul olduğunu, gayrimenkulün bir bölümüne yapılmak istenen enerji nakil hattının gayrimenkulün tamamına etki ettiğini ve çok büyük miktarda değer düşüklüğüne sebep olduğunu bildirmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ile davalı tarafa ödenmesine, bu hakkın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda objektif değer artış oranını kabul etmediklerini, irtifak ve pilon yeri hesabının doğru yapılması gerektiğini, lehlerine vekâlet ücreti hükmedilmemesi ve aleyhe vekâlet ücretine karar verilmesinin doğru olmadığını, bilirkişi raporuna yönelik itirazlarının değerlendirilmediğini, raporun kendilerine e-tebligat ile tebliğ edilmesi gerekir iken bunun yerine getirilmediğini, terkin sınırı altında kalan bakiye karar ve ilam harcı için hüküm kurulmasının yerinde olmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirtilen irtifak nedeniyle değer düşüklüğü oranı, objektif değer artış oranı ile tespit edilen bedelin yüksek olduğunu, resmi verilere uygun olmayan bir kapitalizasyon faiz oranı tespit edildiğini ileri sürmüştür.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; hatalı rapor dikkate alınarak açıklanan karar sonucunda taşınmaza ilişkin kamulaştırma bedelinin düşük belirlendiğini, dava konusu gayrimenkulün her ne kadar tapu kaydında tarla vasfında görülüyor olsa da sahip olduğu özellikler bakımından son derece önemli bir konumda bulunduğunu ve arsa vasfında olduğunu, buna karşın taşınmazdaki enerji nakil hattının meydana getireceği değer düşüklüğünün çok az hesaplandığını, hükme esas alınan rapordaki emsal uygulamasının hatalı, tespit edilen kamulaştırma bedelinin ise çok düşük bulunduğunu ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun’un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattı güzergahı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle irtifak hakkı karşılığının belirlenmesinde usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı, bilirkişi raporunun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, 2942 sayılı Kanun’un 29 uncu maddesi gereğince yargılama harç ve giderlerinin davacı idarenin sorumluluğunda olması nedeniyle davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi ve davanın niteliği gereği davalı vekili için vekâlet ücreti takdirinin de doğru olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.

2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.

3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Taraflardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.