YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/15440
KARAR NO : 2023/2693
KARAR TARİHİ : 20.03.2023

MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Diyarbakır 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.10.2017 Tarihli ve 2017/854 Esas Sayılı Ara Kararı
Davacı tarafın sunmuş olduğu delil ve belgeler incelendiğinde davacıların talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 389 uncu ve 390 ıncı maddelerde belirtilen şartları birlikte taşımadığı gerekçesiyle davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.

B. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin 13.11.2017 Tarihli ve 2017/396 Esas, 2017/398 Karar Sayılı Kararı
İlk Derece Mahkemesinin davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararının davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

C. Diyarbakır 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.05.2021 Tarihli ve 2017/854 Esas, 2021/202 Karar Sayılı Ara Kararı
Davacıların geçersiz satış sözleşmesine dayalı olarak tapu iptal ve tescil talebinde bulunamayacakları gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar davacılar vekilince istinaf edilmiştir.

D. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 15.09.2022 Tarihli ve 2022/1675 Esas, 2022/1073 Karar Sayılı Kararı
İstinaf incelemesine konu eldeki dosyada verilen kararın Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin kuruluşundan sonra olduğu, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesince sadece geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik inceleme yapıldığı, esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı, bu durumda İlk Derece Mahkemesinin esasa ilişkin karar tarihi göz önünde bulundurulmak sureti ile istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

E. Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 10.11.2022 Tarihli ve 2022/1589 Esas, 2022/1293 Karar Sayılı Kararı
İstinaf incelemesinden geçen dosyaların, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılması gerektiği bu nedenle uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil, mümkün olmadığı takdirde rayiç bedelinin ödenmesi istemine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.

2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin (694 sayılı KHK) 136. maddesi ile 5235 sayılı Kanun’a eklenen “Yargı çevresinin değişmesi” başlıklı Ek madde 1 şöyledir: “Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”

C. Değerlendirme
Somut olayda, Diyarbakır 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.10.2017 tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararının istinaf edilmesi üzerine, incelemenin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesince yapılarak, 13.11.2017 tarihli ve 2017/396 Esas, 2017/398 Karar kararıyla davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,

20.03.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.