YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/13380
KARAR NO : 2023/2877
KARAR TARİHİ : 22.03.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Trabzon ili, … ilçesi, … köyü 370 ada 2 parsel ve 371 ada 4 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; mülkiyet hakkı ve kamu menfaati dengesi dikkate alınarak taşınmaz değerinin tespit edilmesi gerektiğini, arsa incelemesinin usul ve kanuna uygun şekilde yapılarak karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.07.2013 tarihli ve 2012/517 Esas, 2013/402 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.07.2013 tarihli ve 2012/517 Esas, 2013/402 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonunda; 01.10.2014 tarihli ve 2014/13877 Esas, 2014/22834 Karar sayılı bozma ilâmı ile taşınmazlar üzerindeki ağaçlara yaş, cins ve verim durumu esas alınarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği; ancak bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazın imar, somut emsal alınan 540 parsel sayılı taşınmazın ise kadastro parseli olduğu belirtilerek emsal karşılaştırması yapılarak bulunan bedele düzenleme ortaklık payı eklenerek değer tespit edilmişse de dosya içerisindeki Belediye Başkanlığı yazısına göre emsal alınan 540 Nolu parselin de imar parseli olduğunun belirtilmesi karşısında bilirkişi raporu ile Belediye Başkanlığının yazısı arasındaki çelişkinin giderilmesi bakımından bilirkişi kurulundan ek rapor alınması, bunun mümkün olmaması durumunda, taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde resen emsal celbi yoluna gidilmesi ve bu emsallere göre değer biçilmesi için yeniden oluşturulacak bilirkişi kuruluyla keşif yapılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Birinci Karar
Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.11.2015 tarihli ve 2014/830 Esas, 2015/715 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.11.2015 tarihli ve 2014/830 Esas, 2015/715 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 27.03.2017 tarihli ve 2016/16554 Esas, 2017/9148 Karar sayılı bozma ilâmı ile davacı idare vekilinin sair temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde değildir; ancak mahkemece verilen ilk karar davalı tarafından temyiz edilmediğinden, davacı idare lehine oluşan usuli kazanılmış hak gözetilmeksizin, 514.410,45 TL yerine, fazla bedele hükmedilmesi doğru görülmediğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; acele el koyma dosyasında belirlenen m² değerleri ile mahkemece belirlenen değerler arasında çelişki olduğunu ve bedelin yüksek belirlenmesi nedenleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ve 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen ve bozma ilâmına uyularak verilen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun İlk Derece Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
22.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.