YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/12860
KARAR NO : 2023/2452
KARAR TARİHİ : 14.03.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Hatay ili, … ilçesi, … köyü 365 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 20.06.2016 tarihli ve 2015/134 Esas, 2016/244 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 20.06.2016 tarihli ve 2015/134 Esas, 2016/244 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; dava konusu taşınmaza arsa olarak değer biçilmesi, taşınmazdaki zeytin ağaçlarına arsa üzerindeki bahçelere uygulanan usulle değer biçilmesi, arta kalan 323,33 m²lik kısımda %90 değer kaybı öngörüldüğünden davacıya %50 değer kaybı ile yetinip yetinmeyeceği, yetinmezse idarece bu kısmın kamulaştırılıp kalmulaştırılmayacağı sorulup sonucuna göre hüküm kurulması gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza yüksek değer tespit edildiğini, terkin kararı verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; tapu maliklerinden … payını temsilen davayı takip ettiklerini ve bu durumun karar başlığında gösterilmesi gerektiğini, hükmedilen bedelin düşük olduğunu ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
3. Davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; uygun emsalin incelenmediğini, arta kalan kısımdaki değer kaybının gözardı edildiğini, %40 düzenleme ortaklık payı kesintisinin hatalı olduğunu, bilirkişi kurulunun usulüne uygun oluşmadığını, … merkezden emsal alınması gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesi ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı, aynı bölgeden gelen ve Dairemiz denetiminden geçen dosylarda kullanılan emsal satış esas alınarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik olmadığı, ağaçlara ve arta kalan 331,28 m²lik kısmın tüm bedeline hükmedilmesinin doğru olduğu anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen aşağıdaki bentler kapsamı dışındaki sair nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Buna karşın; … Milli Emlak Şefliğinin Suriye uyruklu davalı … payını 1062 sayılı Hudutları Dahilinde Tebaamızın Emlakine Vaziyet Eden Devletlerin Türkiye’deki Tebaaları Emlakine Karşı Mukabelei Bilmisil Tedabiri İttihazı Hakkında Kanun uyarınca yönettiğinden bu durumun karar başlığında gösterilmesi ve adı geçen payına düşen kamulaştırma bedelinin ileride çıkacak hak sahibine verilmek üzere talep halinde davalı temsilcisi hesabına aktarılması gerekmektedir.
4. Hükmedilen bedele son karar tarihine kadar faiz işletilmesi gerekmektedir.
5. Dava konusu taşınmazın kamulaştırılan 2507,11 m²lik kısmı ile bedeline hükmedilen kamulaştırmadan arta kalan 331,28 m²lik kısımlarının tapu kaydının iptali ile yetinilmesi gerekirken tüm taşınmazdaki davalılar paylarının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesi doğru değildir.
6. Davacı idare her ne kadar dava dilekçesinde idare adına tescil talep etmiş ise de, temyiz dilekçesinde terkin talebinde bulunduğundan bu doğrultuda karar vermek gerekir.
7. Davalıların kendi paylarına binaen ödeme yapıldığı hâlde infazda tereddüt uyandıracak şekilde murislerinden gelen paylarından kaynaklı ödeme yapılıyor gibi hüküm kurulması da doğru olmadığından bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin temyiz itirazının kabulü ile mahkemenin hüküm fıkrasında;
1. Karar başlığında “…” kelimelerinden sonra gelmek üzere parantez içinde “… payına temsilen” kelimelerinin yazılması,
2. 2 numaralı bentte “iptali ile” kelimelerinden sonra gelmek üzere 02.06.2021 tarihli fen bilirkişi raporunda B harfi ile gösterilen 2507,81 m² ve C harfi ile gösterilen 331,28 m² kısımların” ibaresinin yazılmasına, aynı bendin sonuna “2507,81 m² kısmın yol olarak terkinine, taşınmazdan geri kalan kısmın davalılar uhdesinde bırakılmasına, fen raporunun hüküm eki sayılmasına” cümlesinin yazılmasına,
3. 3 numaralı bentten “itibaren” kelimesinden sonrasının çıkartılmasına, yerine “05.04.2022 tarihine kadar yasal faiz uygulanmasına” cümlesinin yazılmasına,
4. 7 numaralı bentten “davalılara miras hisseleri ve tapudaki murislerinin hisseleri oranında” kelimelerinin çıkartılmasına, yerine “kamulaştırma bedelinin … payına düşen kısmının ileride çıkacak hak sahibine verilmek üzere talep hâlinde davalı temsilcisi kurum hesabına aktarılması” kelimelerinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı …’tan peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde iadesine, davalı … Şefliğinden 886,70 TL temyize başvurma harcının alınmasına,
14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.