YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/124
KARAR NO : 2022/1406
KARAR TARİHİ : 07.02.2022
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Kayyım tayini istemine ilişkin olarak açılan davada, Alanya Sulh Hukuk, … Sulh Hukuk ile Ankara 2. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, kayyım tayini istemine ilişkindir.
Alanya Sulh Hukuk Mahkemesince, Uyaptan alınan nüfus kaydının tetkikinde küçüklerin yerleşim yerinin “Çarıklı …, No:…, İç Kapı No:2 … …/Karaman” olduğu görüldüğü, bu nedenle yetkili mahkemenin … Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
… Sulh Hukuk Mahkemesince, kayyım tayini istenilen küçüklerin Türkiye’de yerleşim yerinin bulunmadığı, anneleri ile birlikte Rusya’da kaldıkları ve Rusya’daki adreslerine de ulaşılamadığı, Türk Medeni Kanunu’nun 411. maddesine göre vesayet işlerinde yetkinin, küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine ait olduğu, aynı Kanunun 19/1. maddesi uyarınca yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yer olduğu ve MÖHUK 41. maddesi uyarınca ise, Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davalarının, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yerde, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görüleceğinin düzenlendiği bu nedenle Ankara Sulh Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 2. Sulh Hukuk Mahkemesince ise, MÖHUK 41. madde de açıkça belirtildiği üzere Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davalarının Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde görüleceği hükmü karşısında, küçüklerin Türkiye’deki son yerleşim yeri adreslerinin …/Karaman olduğu, bu nedenle … Sulh Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
4721 sayılı TMK’da kayyımlık; temsil kayyımlığı (TMK m. 426), yönetim kayyımlığı (TMK m. 427) ve isteğe bağlı kayyımlık (TMK m. 428) olmak üzere üç türde düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerin hukuki sonuçları birbirinden farklı olup, aynı Kanun’un 403. maddesine göre kayyımın, belirli işleri görmek ya da mal varlığını yönetmek için atanacağı hüküm altına alınmıştır.
Temsil kayyımlığı TMK’nın 426. maddesinde; “Vesayet makamı, ergin bir kişi, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri bir sebeple ivedi bir işini kendisi görebilecek veya bir temsilci atayabilecek durumda değilse, bir işte yasal temsilcinin menfaati ile küçüğün veya kısıtlının menfaati çatışıyorsa, yasal temsilcinin görevini yerine getirmesine bir engel varsa veya kanunda gösterilen diğer hallerde ilgilisinin isteği üzerine veya resen temsil kayyımı atar.” şeklinde düzenlenmiştir.
TMK’nın 403/3 ve 431. maddeleri uyarınca vasinin atanmasına ilişkin hükümlerin, aksi belirtilmiş olmadıkça kayyım atanması hakkında da uygulanacağı belirtilmiştir. Vesayet işlerinde yetki TMK’nın 411. maddesine göre; ” Vesayet işlerinde yetki küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir” şeklindedir.
Temsil kayyımı atanmasında yetkili mahkeme TMK’nın 430/1. maddesinde; “Temsil kayyımı, kendisine kayyım atanacak kimsenin yerleşim yeri vesayet makamı tarafından atanır” şeklinde belirtilmiştir. Kayyım atanmasına ilişkin davada kesin yetki söz konusu olup, bu yön kamu düzenine ilişkindir.
Dosya kapsamında Uyap üzerinden yapılan araştırma sonucunda kayyım tayini istenilen küçüklerin dava tarihi itibariyle Mernis yerleşim bilgisinin …/Karaman olduğu anlaşılmakla uyuşmazlığın … Sulh Hukuk Mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.