YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/11624
KARAR NO : 2023/366
KARAR TARİHİ : 16.01.2023

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Samsun ili, … ilçesi, … Mahallesi 13009 ada 55 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taşınmazın gerçek değerinin belirlenmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalıya ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde de özetle; davaya konu taşınmazın bedelinin yüksek belirlendiğini, hükme esas rapordaki verilerin hatalı olduğunu ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

2.Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın bulunduğu bölge 2008 yılında sanayi bölgesi olarak ilan edildiğinden taşınmazın salt arsa olarak değil sanayi bölgesi arsası olarak değerlendirilmesi gerektiğini, taktir edilen bedelin rayicin altında kaldığını, aynı kamulaştırma kapsamında Samsun ili, … ilçesi, … Mahallesi 11739 ada 5 parsel sayılı taşınmaza Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/478 Esas sayılı dosyasında 2016 yılı itibarıyla 250 TL/m² kıymet taktir edildiğini, yine … Mahallesi 10422 ada 5 parsel sayılı taşınmaza Samsun 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/289 Esas sayılı dosyasında 2020 yılı itibarıyla 1.002,86 TL/m²; … Mahallesi 11708 ada 2 parsel sayılı taşınmaza 515 TL/m² takdir edildiği, yine aynı yer 11733 ada 3 parsel sayılı taşınmazın ise dava tarihinden 2-3 yıl öncesinde 500 TL/m² bedel ile satın alındığı dikkate alındığında dava konusu taşınmaz için takdir edilen bedelin düşük belirlendiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun’un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, taşınmazın hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirlenen niteliklerine göre tespit edilen kamulaştırma bedelinin adil ve hakkaniyete uygun olduğu sonucuna varıldığı, böylece mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili; hükme esas alınan bilirkişi raporunun usul ve yasaya aykırı olduğu, tespit edilen taşınmaz bedelinin yüksek belirlendiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.

2.Davalı vekili; dava konusu taşınmazın bulunduğu bölge 2008 yılında sanayi bölgesi olarak ilan edildiğinden taşınmazın salt arsa olarak değil sanayi bölgesi arsası olarak değerlendirilmesi gerektiğini, taktir edilen bedelin rayicin altında kaldığını aynı kamulaştırma kapsamında Samsun ili, … ilçesi, … Mahallesi 11739 ada 5 parsel sayılı taşınmaza Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/478 Esas sayılı dosyasında 2016 yılı itibarıyla 250 TL/m² kıymet taktir edildiğini yine … Mahallesi 10422 ada 5 parsel sayılı taşınmaza Samsun 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/289 Esas sayılı dosyasında 2020 yılı itibarıyla 1.002,86 TL/m²; … Mahallesi 11708 ada 2 parsel sayılı taşınmaza 515 TL/m² takdir edildiği, yine aynı yer 11733 ada 3 parsel sayılı taşınmazın ise dava tarihinden 2-3 yıl öncesinde 500 TL/m² bedel ile satın alındığı dikkate alındığında dava konusu taşınmaz için takdir edilen bedelin düşük belirlendiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasında kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2.2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.

3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Arsa niteliğindeki Samsun ili, … ilçesi, … Mahallesi, 13009 ada 55 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesi yerindedir.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, taraf vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Taraflardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,16.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.