YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/11623
KARAR NO : 2023/365
KARAR TARİHİ : 16.01.2023

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Samsun ili, … ilçesi, … Mahallesi 13010 ada 50 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmaza belirlenen değerin gerçek değerinin altında olduğundan müvekkillerinin mağduriyetine sebep olduğunu, taşınmazın bulunduğu yer itibarıyla değerli olduğunu, iş bu davada keşif bilirkişi incelemesi yapılarak taşınmazın güncel ve gerçek satış değerinin belirlenmesi ile ön görülen yüksek faiziyle birlikte ödenmesini, yargılama gider ve vekil ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalıya ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın bedelinin yüksek belirlendiğini, hükme esas rapordaki emsalin uygun olmadığını ve taşınmazın tapu kaydında bulunan acele kamulaştırma şerhinin kaldırılması gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

2.Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın bedelinin düşük belirlendiğini, emsal taşınmazın otopark ve park alanına isabet ettiğini, dava konusu taşınmazın ise sanayi alanında kaldığını nitelik itibarıyla eş tutulmasının hatalı olduğunu, dava konusu taşınmaza emsal olabilecek nitelikte … Mahallesi 9541 ada 5 parsel sayılı taşınmazın Samsun İcra Müdürlüğünün 2020/53284 Esas numaralı dosyasında cebri icra yoluyla satışa çıkartıldığını ve 21.10.2020 tarihi itibarıyla 900 TL/m² kıymet takdiri yapıldığını, hak kaybının önlenmesi için dava konusu taşınmaza gerçek değerinin verilmesi gerektiğini, taşınmazın bulunduğu bölge sanayi alanında kaldığından değerinde olumlu artış meydana geldiğini, faiz başlangıç tarihinin en azından acele kamulaştırma dosyasının karar tarihi olarak alınması gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun’un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, taşınmazın hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirlenen niteliklerine göre tespit edilen kamulaştırma bedelinin adil ve hakkaniyete uygun olduğu sonucuna varıldığı, böylece mahkeme kararının usûl ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunun usul ve yasaya aykırı olduğu, tespit edilen taşınmaz bedelinin yüksek belirlendiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.

2.Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazla aynı kamulaştırma kapsamında kalan yakın konumdaki taşınmazlara 510,39 TL/m² ila 551,01 TL/m² değer biçildiği dikkate alınarak taşınmaza gerçek bedelinin verilmesi gerektiğini, emsal alınan taşınmazın gelir getirisi, konumu, sair başka özellikleri dikkate alındığında dava konusu taşınmaza göre daha değersiz olduğu, faiz başlangıç tarihinin en azından acele kamulaştırma dosyasının karar tarihinden itibaren başlatılması gerektiğini, dava konusu taşınmazın bulunduğu alan sanayi alanında kaldığından değerinde olumlu artışa neden olacağını ileri sürerek kararın bozulması gerektiğinden bahisle temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasında kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.

3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Arsa niteliğindeki Samsun ili, … ilçesi, … Mahallesi 13010 ada 50 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesi yerindedir.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, taraf vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Taraflardan peşin alınan temyiz karar harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,16.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.