YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/11114
KARAR NO : 2022/14431
KARAR TARİHİ : 24.10.2022
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada Dörtyol Aile ile Kaş Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, 5395 sayılı Kanun gereğince danışmanlık tedbirinin kaldırılması istemine ilişkindir.
Dörtyol Aile Mahkemesince, sosyal inceleme raporunda çocuğun Dörtyol Yunus Emre Ortaokulu’ndan Çavdır Ortaokuluna (Çavdır Mah. Yukarı Sok. No:29 Kaş/Antalya) naklinin yapıldığı, koruma kararının kaldırılmasının çocuğun bulunduğu yerdeki mahkeme tarafından değerlendirilmesinin çocuğun menfaatine olacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Kaş Asliye Hukuk Mahkemesince (Aile Mahkemesi sıfatıyla) ise, ilgili çocuk hakkında verilen kararın Dörtyol 1. Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi Sıfatı ile) Mahkemesi’nin 2019/17 Esas ve 2019/39 Karar sayılı dosyası ile ilgili mahkeme tarafından verilmiş olduğundan çocuk hakkında verilen tedbir kararlarının incelenmesi ve değerlendirilmesi hususunda karar verme yetkisinin çocuk hakkında danışmanlık ve sağlık tedbiri uygulanmasına karar veren Dörtyol Aile Mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
5395 sayılı Kanun’un geçici 1. maddenin 4. fıkrası “Çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde, bu mahkeme kurulup göreve başlayıncaya kadar korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında tedbir kararları görevli aile veya asliye hukuk mahkemelerince alınır” şeklindedir.
Çocuk Koruma Kanunu’na Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkındaki Yönetmelik’in 5/8. maddesi ise; “Çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı; çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve Cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya re’sen çocuğun menfaatleri bakımından kendisinin, ana, baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hakimince alınır. Çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde bu mahkeme kurulup göreve başlayıncaya kadar hakkında kovuşturma başlatılmış olanlar hariç korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında tedbir kararları aile mahkemeleri kurulan yerler bakımından bu mahkemeler, kurulu bulunmayan yerler bakımından asliye hukuk mahkemelerince alınır. Hakkında kovuşturma başlatılmış olan çocuklar için koruyucu ve destekleyici tedbir kararı kovuşturmanın yapıldığı mahkemece alınır. Fiili işlediği sırada on iki yaşından küçük çocuklar ile onbeş yaşını doldurmamış sağır ve dilsizler hakkında mahkemece, 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 31. maddesinin birinci fıkrası ile 33. maddesi uyarınca çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir.” şeklindedir.
Çocuk Koruma Kanunu’nun 8. maddesi tedbirlerde yetkiyi düzenlemiştir. Buna göre, korunmaya ihtiyacı olan çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun menfaatleri bakımından, kendisinin, ana, baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hakimince alınır. Aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan hükme göre de tedbir kararlarının uygulanması, kararı veren hakim veya mahkemece belirli sürelerle incelettirilir. Hakim veya mahkeme, uygulanan tedbirin sonuçlarını inceleyerek kaldırabilir, süresini uzatabilir veya değiştirebilir.
Dosya kapsamından, Dörtyol 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Aile Mahkemesi sıfatıyla) 2019/17 Esas sayılı dosyasında 22.01.2019 tarihli karar ile küçük hakkında 5395 sayılı Kanun gereğince danışmanlık tedbirinin uygulanmasına karar verildiği, daha sonra Dörtyol Aile Mahkemesince 2022/335 Esas sayılı dosyasında 15/04/2022 tarihli kararla resen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır. Koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının hangi hakim ya da mahkeme tarafından alınmış ise uygulamasını takip, uygulanan tedbirin sonuçlarını inceleyerek kaldırma, süresini uzatma veya değiştirme görevi kararı veren hakim veya mahkemeye ait olacağından, uyuşmazlığın Dörtyol Aile Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21. ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince; Dörtyol Aile Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 24.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.