YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/10323
KARAR NO : 2022/13178
KARAR TARİHİ : 03.10.2022
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada İzmir 4. İcra Hukuk ile İstanbul 3. İcra Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, meskeniyet iddiası nedeniyle gayrimenkul kaydına konulan haczin kaldırılması talebine ilişkindir.
İzmir 4. İcra Hukuk Mahkemesince, İİK madde 128/a maddesi hükümleri uyarınca raporun tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılacak kıymet takdirine ilişkin şikayetin mahkememize değil, raporu düzenleten icra dairesinin bulunduğu yer olan İstanbul İcra Mahkemelerine yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
İstanbul 3. İcra Hukuk Mahkemesince, somut olayda taşınmaza, İzmir 14. İcra Müdürlüğünün 2020/7204 Esas sayılı dosyada doğrudan 01.09.2020 tarihinde haciz konulduğu ve anılan takip dosyası ile ilgili meskeniyet şikayetini inceleme yetkisinin de haciz işlemini yapan icra dairesinin bağlı olduğu İzmir İcra Hukuk Mahkemelerine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
İİK’nın 4. maddesi gereğince, takip hangi icra dairesinden başlamış ise bu takiple ilgili itiraz ve şikayetler, takibin yapıldığı yer icra müdürlüğünün bağlı olduğu icra mahkemesinde çözümlenir. Bu husus, kamu düzenine ilişkin kesin yetki niteliğindedir. Yasal koşulların oluşması halinde, İİK’nın 79 ve 360. maddeleri yetki ile ilgili istisnaları düzenler.
İİK’nın 79. maddesi gereğince haczolunacak malların başka bir yerde bulunması halinde icra dairesi, malların bulunduğu yer icra dairesine talimat yazarak haczin yapılmasını ister. Bu halde, hacizle ilgili şikayetler, kendisine talimat yazılan icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesince çözümlenir. Anılan husus, kesin yetki kuralı olup mahkemece re’sen uygulanmalıdır. Ancak, talimat yazısı, borçluya ait menkul ve gayrimenkul mallar ile 3. kişilerdeki hak ve alacakların haczi yönünde ve genel nitelikli olmayıp da belli bir malın haczini isteyen “nokta haczi” biçiminde yazılmış ise bu halde anılan hacizle ilgili şikayet, talimatı yazan icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesince incelenir. Bir başka deyişle böyle hallerde İİK’nın 79. maddesi hükmü uygulanamaz. Yine, haciz işlemi talimat yoluyla değil de doğrudan müzekkere yazılarak yapılmış ise haciz işlemini yapan icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesi şikayetleri incelemede yetkilidir.
Somut olayda; şikayete konu haczin İzmir 14. İcra Müdürlüğünün takip sayılı dosyası ile yapıldığı, İstanbul 10. İcra Müdürlüğünün 2020/729 Talimat Müdürlüğü tarafından ise talimat doğrultusunda kıymet takdir raporu düzenletildiği, davacının haczedilmezlik şikayetinde bulunduğu, talimat uyarınca konulan haczin yukarıda açıklanan şekilde “nokta haczi” niteliğinde olduğu anlaşılmakla, meskeniyet iddiasını inceleme yetkisi, haciz kararını veren esas icra müdürlüğünün bağlı olduğu icra mahkemesine ait olup, anılan yetki, kamu düzenine ilişkin kesin yetki niteliğinde olduğundan mahkemece re’sen nazara alınmalıdır. Bu nedenle şikayeti inceleme yetkisi İzmir 4.İcra Hukuk Mahkemesine aittir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince İzmir 4. İcra Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 03.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.