YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/9239
KARAR NO : 2021/11945
KARAR TARİHİ : 25.10.2021
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
Kırıkhan 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nce, davacı işçinin işini yaptığı yerin … ilçesi olduğu, … İş Mahkemeleri’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
… 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nce, yanlış yer mahkemesinde açılan ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu durumlarda, davalının cevap dilekçesinde yetkili olan mahkemelerden birini seçmiş olması şartıyla, göstermiş olduğu yer mahkemesinin yetkili hale geleceği, davalı vekilinin cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunarak davalı şirketin yerleşim yerinin bulunduğu … Mahkemelerinin yetkili olduğunu belirttiği, dava konusu işin yapıldığı yer … ilçesinde bulunsa da yetki itirazında seçilen yerin … ili olduğu, bu nedenle … İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
… 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince ise, yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu hallerde davacı davasını yetkili olmayan yer mahkemesinde açmış olsa dahi, yetkili mahkemeler arasından birini belirlemeye ilişkin seçimlik hak sadece davacı tarafından kullanılabileceği, iş mahkemelerinin yetkisinin belirlenmesi yönünden getirilen yetki kuralı da kamu düzeninden olup somut olayda yetkili mahkemelerden birini tercih hakkının davacı işçiye ait olduğu, davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açmasının tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu doğurmayacağı, davacının beyanının alınmadan yetkisizlik kararı verildiğini, bu nedenle … 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, dosya … 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi ile … 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemeleri arasında ortaya çıkan olumsuz yetki uyuşmazlığının giderilmesi için Dairemize gönderilmiştir.
Davanın açıldığı ve ilk derece mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Kanun’un 6. maddesi, “ İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.” düzenlemesini içermektedir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 5. maddesinde ve 5521 sayılı Kanunda sarahat bulmayan hallerde Hukukuk Muhakemeleri Kanunu’na gönderme yapan 15. maddesinde de mevcuttur.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
Kesin yetki kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
7036 sayılı Kanun’un 6. maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye aittir. Davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açması tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmaz. Başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili İş Mahkemesine gönderilmesi gerekir.
Davacı tarafından davanın açıldığı yer mahkemesi yetkisiz ise de, dosya kapsamından 7036 sayılı Kanun’un 6. maddesi gereğince … 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nin işin yapıldığı yer mahkemesi olarak yetkili olduğu, … 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nin ise davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olarak yetkili olduğunun anlaşıldığı, anılan yetkili mahkemelerden birinin davacının tercihine göre belirlenmesi gerektiğinden, davacının bahsi geçen yetkili mahkemelerden hangisini davanın görülmesi için seçtiği konusundaki beyanı alındıktan sonra dosyanın yargı yeri belirlenmesi için Dairemize gönderilmesi gerekmektedir.
Bu aşamada yargı yeri belirleme koşulları bulunmayan dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 25/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.