YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/8683
KARAR NO : 2021/13150
KARAR TARİHİ : 15.11.2021
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Mirasın hükmen reddi istemine ilişkin olarak açılan davada … Asliye Hukuk ile … 1. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir.
… Asliye Hukuk Mahkemesince, … İcra Müdürlüğünün 2019/4495 sayılı dosyası incelendiğinde, alacaklı bankanın takip işlemin … şubesi tarafından yapıldığı, davalı vekilin cevap dilekçesi ile süresi içerisinde usulüne uygun yetkisizlik itirazında bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
… 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, somut olayda yetkili mahkeme alacaklının dava açıldığı tarihteki ikamet mahkemesi olup alacaklının adresi ise …/…. Borçlu hakkında icra takibinin yapıldığı yer mahkemesi olan … Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğundan bahisle yetki itirazında bulunulması mahkemeyi yetkili hale getirmeyeceğinden yetki itirazının geçerli olmadığı dolayısıyla davacı tarafından yetkisiz mahkemede dava açılmış ise de davalı tarafından yetkili mahkeme doğru bildirilmediğinden yetkisiz mahkemece davaya devam edilmesi gerekeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ölüm tarihinde miras bırakanın ölmeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmişse miras reddedilmiş sayılır. (TMK’nın 605/2. maddesi). Mirasçılar zımnen mirası kabul etmiş durumuna düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Bu davanın tereke alacaklılarına karşı açılması gerekir. (28.12.1942 tarihli 24/29 sayılı YİBK) Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgâhı mahkemesidir. Ayrıca TMK’nın Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğünün 39/2 fıkrası gereğince mirasın yetkisini içeren özel vekâletname sunulması zorunludur. TMK’nın 605/2 maddesi gereğince bu tür davalar için özel bir yetki belirlenmemiştir. O halde, kesin yetki sözkonusu olmayıp, davanın HMK’nın 9. maddesindeki genel yetki kuralına göre belirlenmesi gerekmektedir. Bir başka anlatımla mirasın hükmen reddinin tespiti hakkındaki davalarda yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Aynı Kanun’un 14/1. maddesi ise, bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğunu hükme bağlamıştır.Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içerisinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. (HMK m. 19)
Somut olayda, alacaklısının … Bankası A.ş. … Şubesi , borçlusunun ise murislerinin olduğu icra takibi sebebiyle terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddi davasının açıldığı , davalı tarafça kanuni süresinde ileri sürülmüş bir yetki itirazında bulunulduğu ve davalının yerleşim yerinin ” “… “ olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 15/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.