YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/8001
KARAR NO : 2021/11547
KARAR TARİHİ : 18.10.2021
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi ile … Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
Asıl dava, haklı nedenle şirketin fesih ve tasfiyesi, karşı dava; haklı sebeple şirket ortaklığından çıkarılması istemine ilişkindir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi, her ne kadar istinafa konu ihtiyati tedbir talebinin reddi kararı ilk derece mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından verilmiş ise de bu dosya ile mahkemenin 2020/185 E. Sayılı dosyasının birleştirildiği, her iki davanın tarafları farklı olmakla birlikte dava konularının davalı şirketin feshi, olmadığı takdirde davacının ortaklıktan çıkması davası olduğu ilk derece mahkemesince verilen usulden red kararının istinaf edilmesi sonucunda Dairece işin esasına girilmeden usulden inceleme yapılarak ilk derece mahkemesi kararının kaldırıldığı, birleşen davada ise aynı taleple ilgili olarak ilk derece mahkemesinin esastan karar verdiği, istinaf edilmesi üzerine de … Bölge Adliye Mahkemsi 7. Hukuk Dairesi tarafından uyuşmazlığın esası incelenerek karar verildiği anlaşılmakla söz konusu istinafa konu ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin mahkeme ara kararının istinaf incelemesinin … Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine ait olduğu gerekçesiyle dosyanın … Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi, taraflar arasındaki asıl davanın (… esas) istinaf incelemesi…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi tarafından bu dava ile birleşen davanın (2020/185) istinaf incelemesi dairemiz tarafından gerçekleştirilmiş olup, davaların … esas üzerinden
./..
birleştirilmesi, ilk istinaf incelemesinin (24/01/2017 tarihli karara karşı)…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi tarafından yapılması karşısında; “5235 sayılı yasanın Ek.1-(1) maddesindeki yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır” hükmü uyarınca; talebe konu istinaf incelemesinin…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 22. maddesi uyarınca “Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.”
HMK’nın “Kanun Yolları” başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde “istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında “İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmünü içermektedir.
HMK’nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK’nın 341/1. maddesinde “ilk derece mahkemelerinden verilen … ihtiyati tedbir … taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: “Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete’de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından asıl dava şirketin sona erdirilmesi ve tasfiyesine karar verilmesi istemine ilişkin olarak 25/11/2016 tarihinde açılmış olup ayrıca ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz talepli olarak 22.12.2016 tarihli karşı dava dilekçesi ile de davalı karşı davacılar ,davacı karşı davalının şirketin feshi ve tasfiyesi talebinin reddi ile şirket ortaklığından çıkarılması talebinde bulunulmuştur….2.Asliye Ticaret Mahkemesince 23/12/2016 tarih , 2016/98 Esas sayılı ara kararıyla tedbir talebinin reddine karar verilmiş,…2.Asliye Ticaret Mahkemesince 24/01/2017 tarih, ../…
2016/98 esas, 2017/ 21 karar sayılı kararı ile de asıl dava yönünden; davacı …’ün davasının husumet yokluğu nedeni ile reddine, karşı dava yönünden davalılar ve karşı davacıların karşı davasının reddine karar verilmiş, davalı/karşı davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 05/03/2020 tarih , 2018/1657 esas, 2020/330 karar sayılı ilamı ile “..haklı nedenli şirketin feshi ve tasfiyesi amacıyla açılan asıl davada şirketin tüm ortakları taraf olarak gösterildiğinden, ayrıca şirket tüzel kişiliğinin de hasım gösterilmesi gerekmediğinden, anılan davanın şirkete karşı da açıldığının kabulü ile taraf delillerinin toplanarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, asıl davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi ve karşı davada ise davacılar haklı sebeple asıl dava davacısı ortağın şirket ortaklığından çıkarılması talep edilmiş olup mahkemece bu talep hakkında olumlu/olumsuz bir karar verilmeyerek sadece alacak talepleri yönünden usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi ve çıkarma konusunda karar verilmemesi” gerekçeleriyle davalı – karşı davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme tarafından asıl ve karşı davaya ilişkin olarak verilen kararların kaldırılmasına, taraf delilleri toplanarak oluşacak sonuca göre yeniden karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesi karar verilmiş ve mahkemenin 2020/ 186 esasına kayıt edilmiştir.
Davacı … tarafından 24.01.2017 tarihinde … ‘ne karşı şirketin sona erdirilmesi ve tasfiyesine ilişkin dava açılmış olup…2.Asliye Ticaret Mahkemesince 14/02/2019 tarih, 2017/ 88 esas ara kararıyla tedbir talebinin reddine karar verilmiştir….2.Asliye Ticaret Mahkemesince 13/05/2019 tarih, 2017/ 88 esas, 2019/ 270 karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabul – kısmen reddi ile, davalı şirketin fesih talebinin reddine , davacının davalı Bel-Pet Petrol Ürünleri Dağıtım Nakliye İnşaat Ltd. Şti.’ndeki (Kocaeli Ticaret Sicil Müdürlüğünün 14188 Sicil numarasında kayıtlı şirket) ortaklığından çıkmasına izin verilmesine, 2.190.616,66 TL ayrılma akçesinin kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, kararın istinaf edilmesi üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 12.03.2020 tarih, 2019/ 1497 esas, 2020/439 karar sayılı ilamı ile davacı ve davalının ilk derece mahkemesinin kararına ilişkin istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK.’nun 353-(1)-a)-6)-3) maddesi gereğince; yukarıda açılanan hususlara ilişkin olmak üzere esastan kabulüne, 6100 sayılı HMK.’nun 353-(1)-a)-6)-3) maddesi gereğince;…2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/05/2019 tarih, 2017/88 Esas ve 2019/270 Karar sayılı kararının kaldırılmasına karar verilmiş ve mahkemenin 2020/185 esasına kaydedilmiş ve 11.11.2020 tarihli karar ile mahkemenin … esas sayılı dava ile birleştirilmiştir.
Mahkemenin … esasına kayıtlı bulunan davada, davalılar tarafından 03/02/2021 tarihli istinaf incelemesine tabi tedbir istemleri hakkında mahkemece 08/02/2021 tarihli ara karar ile tedbir talebinin reddine karar verilmiş, davalı karşı davacılar tarafından karar istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar dikkate alındığında uyuşmazlığın…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. Maddeleri gereğince;…Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.