YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/494
KARAR NO : 2022/3328
KARAR TARİHİ : 01.03.2022
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ilk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nce davacı idare yönünden HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine, davalı yönünden HMK’nın 353/1-b-3 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilmesine dair hükmün Yargıtay’ca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçelerle istenilmiş, davalı vekili de temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunmuş olmakla duruşma için belirlenen 01/03/2022 günü taraf vekillerinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
– K A R A R –
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nce davacı idare yönünden 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine, davalı yönünden ise kabulü ile HMK’nın 353/1-b-3 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; kısmen arazi kısmen kapama bağ niteliğindeki Bursa İli, İnegöl İlçesi, Doğanyurdu Köyü, 107 ada, 40 parsel sayılı taşınmazın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 11/1-f maddesi uyarınca gelir metodu esas alınarak bedel belirleyen ilk derece mahkemesi kararı, bölge adliye mahkemesince kaldırılarak taşınmazın bilirkişi raporundaki özellikleri dikkate alındığında, arazi olan bölümüne % 40 oranında; bağ niteliğinde olan bölümüne ise %20 oranında objektif değer artışı uygulanması gerektiği hususu belirtildiği halde, dava konusu taşınmazın tamamının arazi olduğu kabul edilerek belirlenen m2 birim fiyatına % 40 oranında objektif değer artırıcı unsur uygulanmak suretiyle bedel tespit edildiği ve davacı idare lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığından bahisle HMK’nın 353/1-b-3 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Arazi niteliğindeki taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 11/1-f maddesi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde yöntem itibari ile bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-İlk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazın 4.407,21 m2 lik kısmının arazi, 1.729,83 m2 bölümünün ise kapama bağ olarak kabulü ile hesaplama yapıldığı anlaşıldığı halde, bölge adliye mahkemesince gerekçesi açıklanmadan dava konusu taşınmazın tamamının arazi olduğu kabul edilerek değer belirlenmesi,
2-İlk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazın 34 adet ceviz fidanı ile 7 adet ceviz fidanı toplamı 6.200,00-TL mütemmim cüz bedeli hesaplandığı halde, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin kararında gerekçesi açıklanmadan mütemmim cüz bedeli eklenmeyerek eksik bedele hükmedilmesi,
3-Kabule göre de, dava konusu taşınmazın bilirkişi raporundaki özellikleri dikkate alındığında, taşınmazın tamamına %40 oranında objektif değer artırıcı unsur uygulanması doğru ise de, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin kararında taşınmazın arazi olan bölümüne % 40, bağ niteliğinde olan bölümüne ise %20 oranında objektif değer artışı uygulanması gerektiği hususunun kabulü ile tereddüt uyandırması,
Doğru olmadığı gibi;
4-Anayasa Mahkemesi’nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunu’nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi hükmünün yukarıda açıklanan gerekçelerle taraf vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 3.815,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya, 3.815,00-TL vekalet ücretinin de davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 01/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.