YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/3755
KARAR NO : 2021/8365
KARAR TARİHİ : 07.06.2021
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi ile … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
Dava, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 25. maddesine göre, staj ücreti alacağının davalı kurumdan tahsili istemine ilişkindir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, somut uyuşmazlıkta mahkemece verilen “görevsizlik” kararına karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Dairece, yargı yerinin belirlenmesine karar verilmiş, davanın esası ile ilgili istinaf incelemesi yapılmamıştır. İlk derece mahkemesince davanın esasına ilişkin olarak verilen karar 12/04/2019 tarihli olup … Bölge Adliye Mahkemesinin kuruluş tarihinden sonrasına aittir. Dairece … Bölge Adliye Mahkemesinin kurulduğu tarihten önce verilen karar, 5235 sayılı Kanun’un 25 ve Ek 1. maddelerinde öngörülen davanın esasına ilişkin kararlardan olmadığı gibi HMK’nın 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında da yer alan kararlardan da değildir. Bu nedenle … 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/288 Esas ve 2019/132 Karar sayılı kararına yönelik istinaf başvuru incelemesinin … Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, Hakimler ve Savcılar Kurulu’ nun 06/06/2018 tarih ve 217 sayılı kararına göre yargı çevresinde bulunan ilk derece mahkemelerince 03/09/2018 tarihinden itibaren verilecek kararlar hakkında istinaf incelemesinin Dairece yapılması gerekmekte ve istinafa konu kararda 12/04/2019 tarihinde verilmiş ise de; istinafa konu kararın dosyası, daha önce… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi’nin 2018/2554 Esas 2018/1065 Karar sayılı kararı ile inceleme konusu yapıldığından dolayısıyla 5235 sayılı Kanun’un Ek. Madde 1 hükmü uyarınca yeni istinaf incelemesinin de… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 22. maddesi uyarınca “Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.”
HMK’nın “Kanun Yolları” başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde “istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında “İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmünü içermektedir.
HMK’nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK’nın 341/1. maddesinde “ilk derece mahkemelerinden verilen … ihtiyati tedbir … taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: “Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete’de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından dava 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 25. maddesine göre, staj ücreti alacağının davalı kurumdan tahsili istemine ilişkin olarak 13/02/2018 tarihinde açılmış olup … 5. Asliye Hukuk Mahkemesince 19/02/2018 tarih , 2018/ 65 Esas, 2018/100 karar sayılı kararıyla ihtiyati mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş, ilgili kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosyanın… Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesine gönderildiği ,dairece yapılan istinaf incelemesi sonucunda 05/07/2018 tarih, …karar sayılı ilamı ile davacı ile davalı kurum arasındaki sözleşme, 4857 sayılı İş Kanunu anlamında bir iş sözleşmesi niteliğinde olmadığı gibi, hizmet sözleşmesi olarak kabul edilse dahi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4/f maddesine göre, davanın İş Mahkemelerinde görülmesinin mümkün olmadığı bu hali ile mahkemece, tarafların delillerinin toplanarak, davanın esası hakkında karar verilmesi gerekir iken, görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya uygun bulunmadığı gerekçesiyle HMK’nın 353/1-a-3 maddesi gereğince, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulüne, … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19/02/2018 tarih, 2018/65 E. ve 2018/100 K. sayılı kararı usul ve yasaya aykırı olduğundan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince;… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07/06/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.