YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/3344
KARAR NO : 2021/8836
KARAR TARİHİ : 14.06.2021
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkin olarak açılan davada … 9. Asliye Ticaret ile … 1. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
… 9. Asliye Ticaret Mahkemesince, trafik kazasının Kocaeli’nde meydana geldiği, davacının yerleşim yerinin … olduğu, poliçenin …’da düzenlendiği ve davalı … şirketinin merkezinin İstanbul’da bulunduğu, davalı … vekilinin davaya süresinde ve usulüne uygun yetki itirazında bulunduğu, yetkili mahkemenin … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
… 1. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, davacının yerleşim yerinin … olduğu, kesin yetki halinin bulunmadığı, seçimlik hakkı doğrultsunda zarar görenin yerleşim yerinin de yetkili olduğu davanın … 9. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesi ile karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin birinci fıkrasına göre; “Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.” Yine aynı Kanunun 16. maddesinde ise, “Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 110. maddesi ile ZMSS Genel Şartlarının C.7. maddesinde ise “Motorlu araç kazalarından dolayı hukukî sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentanın bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi, kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir.” ifadesine yer verilmiştir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçeceğinden davalı … şirketinin … ilinde bölge müdürlüğünün veya tescilli şubesinin bulunup bulunmadığı … ili Ticaret Sicil Müdürlüğünden sorularak araştırması yapılması, bundan sonra yargı yerinin belirlenmesi incelemesi yapılmak üzere dosyanın gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 14/06/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.