YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/14158
KARAR NO : 2022/4239
KARAR TARİHİ : 10.03.2022
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davalı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz üzerinde tesis edilen irtifak hakkı bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nce esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra, Bulancak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020/91 Esas – 2021/340 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere göre, kararın dayandığı gerekçelere göre; dava konusu Giresun İli, Bulancak İlçesi, Şemsettin Mahallesi, 115 ada 9 ve 36 parsel sayılı taşınmaz hakkında, üzerinden geçen 154 kV Ordu-Giresun enerji nakil hattı sebebiyle irtifak kamulaştırmasının yapıldığı; TEK Genel Müdürlüğü tarafından 6830 sayılı İstimlak Kanunu’nun 17. maddesi uyarınca irtifak hakkının idare adına tescili istemi ile 115 ada 9 parsel yönünden açılan Bulancak Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1988/322-316 E. K sayılı dava dosyasında taşınmazın 7680 m²’lik kısmında,115 ada 36 parsel yönünden açılan Bulancak Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1988/323-317 E. K sayılı dava dosyasında taşınmazın 660 m²’lik kısmında TEK lehine irtifak hakkı tesisi ile bu hakkın tapuya tesciline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dava konusu taşınmazların tapu kaydında TEK lehine mevcut irtifak hakkının dayanağı olan bilgi ve belgeler ilgili Tapu Sicil Müdürlüğü’nden getirtildikten sonra, dosyanın fen bilirkişisine tevdi ile taşınmazlar üzerinde tescil kararı verilen önceki hattan ayrı bir hat bulunup bulunmadığı, önceki hat ile dava konusu hatların aynı hat olup olmadığı hususunda hatların yüz ölçümleri de açıkça gösterilmesi istenilerek ek rapor alınıp, aynı hat olması durumunda tescil kararı verilen alan için ;
21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanun’un 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanun’un 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasaya eklenen Ek-3, geçici 15. ve 17. maddeleri ile;
“Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanunu’nun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021- 7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “Mülga 6830 sayılı Kanun’un 16’ncı ve 17’nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16’ncı ve 17’nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, Ek-3’üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanun’la bu Kanunun Ek-3’üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır ” hükmü getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan hususta rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden, bozmanın niteliğine göre sair yönler incelenmeksizin Bulancak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020/91 Esas – 2021/340 Karar sayılı hükmünün HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’ne GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 10/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.