YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/12582
KARAR NO : 2021/14417
KARAR TARİHİ : 06.12.2021

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ile … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
– K A R A R –
Davacı vekili tarafından … 2. İş Mahkemesinde iş akdinin feshinin geçersizliğine, davacının işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesi istemli olarak 12/06/2017 tarihinde dava açılmış, mahkemece 19/09/2017 tarih ve 2017/332 Esas, 2017/400 Karar sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili ve davalı Bakanlık vekilince istinaf edilmesi üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 26/06/2018 tarih ve 2018/1249 Esas, 2018/1618 Karar sayılı ilamı ile “dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, özellikle Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2017/40300 Esas, 2017/18606 Karar sayılı ilamında da belirtildiği gibi asıl işverenin 01/05/2017 tarihli yazılı bildirim ile …/… terör örgütleri ile ilgili olarak yapılan değerlendirmeler sonucunda güvenlik tedbirleri nedeniyle davacının çalışmasının uygun görülmediğinin bildirilmesi üzerine, alt işveren açısından fesih zorunlu hale geldiğinden, feshin geçerli nedene dayandığı” gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1/b/1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 15/10/2018 tarih 2018/13141 Esas 2018/22029 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiş olup, verilen karar 15/10/2018 tarihinde kesinleşmiştir.
Davacı vekili tarafından 29/07/2020 tarihli dilekçe ile; müvekkilinin davalı kurumda görev yaparken iş akdine son verildiğini, bunun üzerine müvekkilinin davalıya karşı … 2. İş Mahkemesi’nin 2017/332 E. sayılı dava dosyasıyla işe iade davası açtığını, mahkemece yapılan yargılama sonucunda müvekkili hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığı’nca soruşturma yürütüldüğünden dolayı davanın reddine karar verildiğini, bahse konu kararın kesinleştiğini ancak müvekkili hakkında yürütülen kovuşturma neticesinde … 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 26/12/2019 tarih ve 2019/165 E.-2019/591 K. sayılı ilamı ile beraat kararı verildiğini, söz konusu kararın da kesinleştiğini, böylelikle işe iade davasının reddine dayanak yapılan gerekçenin ortadan kalktığını belirterek, yargılamanın yenilenmesi istemlerinin kabulüne, müvekkili aleyhine verilen kararın kaldırılarak müvekkilinin yeniden işe iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dosya … 2. İş Mahkemesinde 2021/287 Esas numarası almış, yapılan yargılama neticesinde, davacının iş akdinin, …/… terör örgütü ile bağlantılı olduğuna dair davalı işverenin şüphe duyması sebebi ile sona erdirildiği, davacının …/… soruşturması kapsamında silahlı terör örgütüne yardım suçundan yargılanıyor olmasının işyerindeki güven ortamını zedelemiş olduğu ve işçi ve işveren arasındaki güvenin zedelenmesi nedeniyle en azından işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde bu duruma katlanması ve iş ilişkisinin bu şekilde devam etmesinin beklenemeyeceği, … 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nin dosyasının beraatle sonuçlanmasının, feshin yapıldığı dönemdeki fesih şartlarını değiştirmediği, fesih anında işveren açısından var olan şüpheyi ortadan kaldırmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından kararın istinaf edilmesi üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ile … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gönderilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince, Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 26/06/2019 tarih ve 230 sayılı kararı uyarınca 02/09/2019 tarihinden itibaren … il ve ilçelerinin … Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinden çıkarılarak … Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresine eklendiği, davanın her ne kadar yargılamanın yenilenmesi talebi ile ikame edilmiş ise de yeniden yargılama sonrası yerel mahkemece verilen karar hakkında … Bölge Adliye Mahkemesince esastan inceleme yapılmadığı gözetildiğinde dosyanın ilk kez görevli ve yetkili bölge adliye mahkemesince istinaf kanun yolu kapsamında incelenmesi gerektiği, bu nedenle gerekçeli karar tarihi (31/05/2021) itibariyle istinaf incelemesinin … Bölge Adliye Mahkemesi görevli dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince ise, 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna eklenen 1. maddenin 1. fıkrasında; “Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılması gerekir” hükmünün düzenlendiği, somut olayda taraflar arasında daha önceden görülen yargılama sonrasında ilk derece mahkemesince verilen kararın … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin 26/06/2018 tarih, 2018/1249 Esas, 2018/1618 Karar sayılı kararı ile incelenip davacının istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan red kararı verilerek incelendiğinden anılan yasal düzenleme uyarınca istinaf incelemesi yetki ve görevinin … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 22. maddesi uyarınca “Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.” hükmünü içermektedir.
HMK’nın “Kanun Yolları” başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde “istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında “İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmünü içermektedir.
HMK’nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK’nın 341/1. maddesinde istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında; “Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete’de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır.” hükmü düzenlenmiştir.
Dosya kapsamından, dava konusunun yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkin olduğu, 02/09/2019 tarihinden itibaren … il ve ilçelerinin … Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinden çıkarılarak … Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresine eklendiği ve istinaf incelemesi yapılacak kararın karar tarihi itibari ile … Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde olduğu anlaşılmakla uyuşmazlığın … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 06/12/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.