YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/7697
KARAR NO : 2020/9549
KARAR TARİHİ : 09.11.2020
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada … 1. Asliye Hukuk ve … 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
… 1. Asliye Hukuk Mahkemesince davalının birden fazla olması halinde davanın, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabileceğini ve davacı vekilinin her iki davalı yönünden yetkili mahkemeye gönderilme talep ettiğini, yine haksız fiilden kaynaklanan değer kaybı ve araç mahrumiyetine ilişkin tazminat talebi yönünden davalı …’ın adresinin … olması nedeniyle yetkisiz olduğunu, süresinde ve yetkili mahkeme gösterilmek suretiyle yetki itirazında bulunulduğu belirterek yetkisizlik kararı verilmiştir.
… 2. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, açılmış olan davanın trafik kazası nedeniyle kazaya karışan … plakalı araç sürücüsüne ve işletenine karşı davacıya ait … plakalı aracın uğradığı değer kaybı, araç hasarı ve araç mahrumiyeti bedelinin tahsili istemi ile dava açıldığı, açılmış olan bu davada davalılar arasında ihtiyati dava arkadaşlığının bulunduğu, ayrıntıları Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 03/06/2013 tarih 2013/7285 esas 2013/8278 karar sayılı ilamında belirtildiği üzere ihtiyati dava arkadaşlığında her davalının bir birinden bağımsız olarak hareket ettiği, bu açıdan bakıldığında davalılardan …’in süresi içerisinde yetki itirazında bulunmadığı, bu suretle davanın açıldığı … Mahkemelerinin yetkisinin kesinleştiği, diğer davalı …’ın süresi içerisinde yetki itirazında bulunduğu ve davalının yerleşim yerinin … olduğu nazara alınarak mahkememizin yetkili olduğu, …’a karşı açılmış olan dava dosyasından …’e karşı açılmış olan dava dosyasının tefrikine karar verilerek, davalılardan … yönünden yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin birinci fıkrasına göre; “Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.” Yine aynı Kanunun 16. maddesinde ise, “Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
6100 sayılı HMK’nın haksız fiillerde yetkiyi düzenleyen 16. maddesinde HMK’nın 7/1-2. cümlesindeki düzenleme anlamında kesin yetki sözkonusu değildir. Haksız fiil halinde HMK’nın 16. maddesi gereğince birden fazla mahkemenin yetkili kılınarak davacıya bir seçimlik hak tanınmış olduğu gözönüne alındığında, davacı, bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasının bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açar ise, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda her ne kadar davalı taraf süresi içinde cevap dilekçesi sunmuş olsa da, cevap dilekçesinde yetki ilk itirazı bulunmadığı anlaşılmaktadır. Usûlüne uygun yetki itirazında bulunulmadığı durumlarda ise davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği (HMK 19/son), bu nedenle, … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili mahkeme olduğu anlaşılmaktadır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 09/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.