YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/8183
KARAR NO : 2020/2356
KARAR TARİHİ : 13.02.2020
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İlk Derece Mahkemesince (Erzurum 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 2015/59 Esas – 2016/478 Karar) davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalılar vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Erzurum Bölge Adliye Mahkemesinin 4. Hukuk Dairesince esastan reddine dair hükmün duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davalılar vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 18/04/2019 günü temyiz eden davalılar vekili ile davalı asil Ercan Koç’un yüzlerine karşı; usulüne göre çağrı kağıdı gönderilmesine rağmen gelmediğinden davacı idare vekilinin yokluğunda duruşmaya başlanarak, davalılar vekili ile davalı Ercan Koç’un sözlü açıklamaları dinlenip verilen geri çevirme kararı üzerine gelen dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
– K A R A R –
Dava, 4650 sayılı kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10.maddesine dayanan Kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra Erzurum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/59 E. – 2016/478 K. sayılı kararının incelenmesinde,
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Taşınmaz üzerindeki yapıya resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş ise de; zemin bedeli yönünden rapor geçersizdir. Şöyle ki;
Yakutiye ilçesi, Camiikebir Mahallesi 288 ada 8 parsel sayılı taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu’nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Yapılan incelemede; ilk derece mahkemesinde yapılan ilk keşif sonrası düzenlenen 27.04.2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda değerlendirme tarihi itibariyle dava konusu taşınmaza 9.474,96-TL/m2 değer biçildiği, ikinci keşif sonrası alınan 08/06/2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda 7.500,00-TL/m2 değer biçildiği, üçüncü keşif sonrası alınan 18/01/2016 tarihli bilirkişi kurulu raporunda 7.500,00-TL/m2 değer biçildiği, üçüncü bilirkişi kurulu tarafından alınan 10.06.2016 tarihli ek bilirkişi kurulu raporunda ise dava konusu taşınmaza 8.500,00-TL/m2 değer biçildiği anlaşılmış olup, mahkemece 7.500,00-TL/m2 birim fiyat üzerinden davanın kabulüne karar verildiği, davalı vekilinin temyizi üzerine Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nce yapılan inceleme neticesinde dava konusu taşınmazın tespit edilen bedelleri arasındaki çelişkilerin giderilmesi için üçüncü bilirkişi kurulu raporundan ek rapor alındığı ek raporunda da takdir edilen 7.500,00-TL/m2 birim bedelin uygun olduğu belirtildiğinden Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu taşınmazlar ile aynı konumda bitişik 288 ada 10, 11 ve 12 parsel sayılı taşınmazlara Erzurum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/947 E. – 2015/263 K. sayılı dosyasında 15.12.2014 değerlendirme tarihi itibariyle 8.200,00-TL/m2 değer biçildiği, bu bedelin Dairemizin 2015/17302 E. – 2016/3271 K. sayılı ilamı ile bozulduğu anlaşılmış olup, dava konusu taşınmaz ve aynı bölgede aynı kamulaştırma kapsamında kamulaştırılan komşu taşınmazlara tespit edilen bedeller birlikte değerlendirildiğinde, birbirinden bu kadar farklı değerler biçilmesi inandırıcı olmayıp, bu raporlaraa göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re’sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,Doğru görülmemiştir.
Davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Erzurum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/59 E. – 2016/478 K. hükmünün HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’ne GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, temyiz eden davalılar yararına yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 2.037,00-TL. vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, 13/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Yİ