YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/7443
KARAR NO : 2019/10654
KARAR TARİHİ : 27.05.2019

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı taraf vekillerinin istinaf başvurusu üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak üzere mahkemesine gönderilmesine ilişkin karara karşı temyiz isteminin reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı ek karar ile kararın Yargıtay’ca incelenmesi, davacılar vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
– K A R A R –
Asıl ve birleştirilen davalar, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 8.Hukuk Dairesince … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/28-2017/434 E-K sayılı ilamının KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine İADESİNE dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK353/1-a-6 maddesi uyarınca kesin olarak karar verilmiş, davacılar vekilince bu karar temyiz edilmiş, … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 31/05/2018 tarihli ek kararıyla; verilen kararın HMK’nun 353/1-a-6 maddeleri uyarınca kesin olduğundan bahisle temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiş olup, bu karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Öncelikle, … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi tarafından … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 31/05/2018 tarihli ve 2017/28-2017/434 E-K sayılı kararının kaldırılması ve eksikliklerin yerine getirilmesi için ilk derece mahkemesine iadesine dair kesin olarak verilen karara karşı temyiz yoluna başvurulmasının mümkün olup olmadığı incelenmelidir. Bu bağlamda;
Bölge adliye mahkemesinin dosyayı geri gönderme kararının yasal dayanağı 6100 sayılı HMK’nun 353. maddesidir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353. maddesinde bölge adliye mahkemesince duruşma yapılmadan verilecek kararlar tahdidi olarak şu şekilde belirtilmiştir.
Madde 353 -(1)“ Ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadığı anlaşılırsa;
a)Aşağıdaki durumlarda bölge adliye mahkemesi, esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir:
1) Davaya bakması yasak olan hâkimin karar vermiş olması,
2) İleri sürülen haklı ret talebine rağmen reddedilen hâkimin davaya bakmış olması.
3) Mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermiş olması veya mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması,
4) Diğer dava şartlarına aykırılık bulunması,
5)Mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına, merci tayinine karar verilmiş olması,
6) Mahkemece, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması.
b) Aşağıdaki durumlarda davanın esasıyla ilgili olarak;
1)İncelenen mahkeme kararının usul veya esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurunun esastan reddine,
2)Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında,
3)Yargılamada bulunan eksiklikler duruşma yapılmaksızın tamamlanacak nitelikte ise bunların tamamlanmasından sonra yeniden esas hakkında, duruşma yapılmadan karar verilir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı HMK 353/l-a-6 maddesine dayanmaktadır. Maddenin incelenmesinde, mahkemece, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması halinde, esasa ilişkin inceleme yapılmadan kararın kaldırılmasına kesin olarak karar verileceği düzenlenmiştir.
HMK 369. maddesinde ”Yargıtay, tarafların ileri sürdükleri temyiz sebepleriyle bağlı olmayıp, kanunun açık hükmüne aykırı gördüğü diğer hususları da inceleyebilir” hükmü bulunmaktadır. Bu itibarla;
Yapılan incelemede; kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemli davada yerel mahkemece; mahallinde yapılan keşif sonucu dava konusu Hüdavendigar Mahallesi, eski 1718 ada 2 parsel sayılı taşınmazın el atma tarihindeki nitelikleri de gözetilerek dava tarihindeki değeri belirlenmiştir. … Bölge Adliye Mahkemesi 8.Hukuk Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesinde; ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak; asıl ve birleşen dosya davacılarının sundukları mirasçılık belgelerindeki
murisleri ile tapu malikleri arasında farklılık olduğu, eski hissedarlarla davacıların murislerinin aynı kişiler olup olmadığının denetime elverişli şekilde ortaya konulması gerektiği belirtilerek davacılara, tapuda isim tashihi veya davacıların murisi ile tapu kayıt maliklerinin aynı kişiler olduğunun tespiti için dava açmak üzere süre verilip, sonucuna göre gerekirse taraf teşkili de sağlandıktan sonra karar verilmesi gerektiğinden bahisle dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine dosya üzerinde yapılan inceleme ile karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi delil toplamış taşınmazın değerini belirlemiştir. Mirasçılık belgeleri ile tapu kayıtları arasındaki çelişki dosyada mevcut olup bu durumun … Bölge Adliye Mahkemesi 8.Hukuk Dairesince giderilebilmesinin mümkün olduğu gözetildiğinde … Bölge Adliye Mahkemesi 8.Hukuk Dairesinin HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca verdiği gönderme kararı HMK 369 maddesinde de belirtildiği gibi “Kanunun açık hükmüne” aykırılık teşkil etmektedir. Bu itibarla … Bölge Adliye Mahkemesi 8.Hukuk Dairesinin mahkemesine iade kararının temyizi mümkün olduğundan 31/05/2018 günlü temyiz isteminin reddine ilişkin kararın kaldırılmasından sonra işin esasının incelenmesinde;
Açıklanan nedenlerle; ilk derece Mahkemesince delil toplanıp taşınmazın değerinin tespit edildiği, dosyada mevcut mirasçılık belgesi ile tapu kayıt malikleri arasındaki çelişkinin ilk derece Mahkemesi kararı kaldırılarak esastan yapılacak inceleme ile giderilebileceği anlaşıldığından işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken, Kanuna aykırı şekilde dosyanın ilk derece Mahkemesine iadesine karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenle HMK’nun 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 27/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.