YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/18833
KARAR NO : 2019/75
KARAR TARİHİ : 14.01.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan raporlar ve yapılan inceleme hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
1)…… niteliğindeki……mahallesi 3254 parsel sayılı taşınmaza net gelirine göre değer biçilmesi ve değer biçilirken o yörede mutat olarak ekimi yapılan ürünlerin değerlendirmede esas alınması gerektiği gibi, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesi gereğince açılan tespit ve tescil davalarında değerlendirmenin; aynı Kanunun 15/son maddesi uyarınca dava tarihi itibariyle yapılması gerekir.
Yapılan incelemede; sulu tarım arazisi niteliğindeki dava konusu taşınmazın değerinin tespiti için mahallinde iki kez keşif yapıldığı, ilk keşif sonucu düzenlenen 03.03.2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda silajlık mısır ve domates (salçalık), ikinci keşif sonucu düzenlenen 09.04.2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda ise …………… münavebesiyle ve her iki raporda da 2013 yılı resmi verilerine göre belirlenen metrekare birim fiyatına endeks uygulanmak suretiyle taşınmaza değer biçildiği, mahkemece iki raporda tespit edilen kamulaştırma bedeli toplanarak ortalaması alınmak suretiyle resen yapılan hesaplama sonucu belirlenen bedele hükmedildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla;………Müdürlüklerinden dava konusu taşınmazın bulunduğu yörede, …… yapılırken ekilen mutat münavebe ürünleri sorularak ve aynı bölgeden Dairemize intikal ederek denetimden geçen dava dosyalarında aynı kamulaştırma kapsamındaki sulu tarım arazisi niteliğindeki taşınmazlarda münavebe ürünü olarak ……… ürünlerinin alındığı da gözetilerek, ekimi yapılan mutat münavebe ürünlerinin değerlendirme tarihi olan 2014 yılına ait resmi verileri esas alınarak değer biçilmesi için bilirkişi kurulundan ek rapor alınması gerektiği gözetilmeden, bu yönteme uyulmadan eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması,
2)Taşınmazın sulu tarım arazisi niteliği, konumu ve yüzölçümü dikkate alındığında değeri belirlenirken kapitalizasyon faiz oranının % 4 uygulanması gerekirken, bu oranın % 5 kabulü ile az bedel tespiti,
3)Taşınmazın değeri belirlenirken tarla kirası, sermaye faizi ve genel idare giderlerinin üretim masraflarına dahil edilmemesi gerektiğinin gözetilmemesi,
4)Dava konusu taşınmazda kamulaştırmadan arta kalan bölümün konumu, ……, …… durumu ve kamulaştırmanın amacı nazara alındığında bu kısımda değer düşüklüğü olacağı düşünülmeden aksi görüşle yazılı şekilde hüküm kurulması,
5)Acele el koyma dosyasında taşınmazın kamulaştırılan kısmı üzerinde ekili ürün bulunduğu tespit edildiği halde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda gerekçesi açıklanmadan ürün bedelinin hesaplamaya dahil edilmemesi,
Doğru olmadığı gibi;
6)7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle taraf vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile BOZULMASINA, taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının …… irad kaydedilmesine, 14/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.