YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/15879
KARAR NO : 2019/958
KARAR TARİHİ : 24.01.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü
– K A R A R –
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Taşınmaz üzerindeki yapıya resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş ise de; zemin bedeli yönünden rapor geçersizdir. Şöyle ki;
1)Dava konusu …….. ili, …….. ilçesi, …….. mahallesi, 1655 ada 13 parsel sayılı taşınmaz …….. niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu’nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının ……..lara ilişkin (g) bendi uyarınca, ……..ların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın emsalin % 21’i değerinde olduğu belirtilerek ve dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle kadastral parsel emsalin ise satış tarihi itibariyle imar parseli olması sebebiyle % 40 oranında düzenleme ortaklık payı düşüldükten sonra bulunan m2 birim fiyatından taşınmazın sit alanında kaldığından bahisle % 5 değer azalışı uygulanarak ……..karesine 1.023,00-TL değer biçildikten sonra, taşınmazın emsal karşılaştırması sonucu belirlenen ……..kare birim fiyatının değerlendirme tarihi olan 2015 yılı …….. m2 rayiç değeri olan 1.263,00-TL’nin altında kalması sebebiyle asgari vergi değeri üzerinden taşınmaza değer biçildiği anlaşılmıştır.
Taşınmazın sit alanına alınması ve çıkarılmasının idarenin tasarrufuna bağlı olduğu gözetildiğinde yasal dayanağı olmayan değerlendirme şekliyle % 5 değer düşüklüğü uygulayan ve taşınmaz için tespit edilecek m² birim fiyatının taşınmazın dava tarihi itibariyle belirlenen vergi değerinin altında olamayacağından bahisle …….. m2 rayiç değeri üzerinden bilimsel olmayan yöntemle taşınmaza değer biçen bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re’sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili ………… Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden bu yönteme uyulmadan hesap yapan rapor doğrultusunda yazılı şekilde karar verilmesi, doğru olmadığı gibi;
2-7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle taraf vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile BOZULMASINA,
peşin alınan temyiz harçının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçının …….. irad kaydedilmesine, 24/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.