YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2018/4774
KARAR NO : 2022/14224
KARAR TARİHİ : 05.12.2022
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇTAN ZARAR GÖRENLER : Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine
SUÇ : Zimmet, görevi kötüye kullanma, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na muhalefet
HÜKÜM : Sanıkların eylemlerinin TCK’nın 44. maddesi uyarınca nitelikli zimmet suçunu oluşturduğu kabulüyle bu suçtan mahkumiyet, görevi kötüye kullanma ve 1163 sayılı Kanun’a aykırılık suçlarından karar verilmesine yer olmadığı
Mahalli mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelendi;
Hazine vekilinin 02/11/2015 tarihinde tebliğ edilen hükmü CMUK’un 310. maddesinde öngörülen bir haftalık yasal süreden sonra verdiği 13/11/2015 havale tarihli dilekçe ile temyiz ettiği anlaşılmakla temyiz talebi ile sanıklar hakkında görevi kötüye kullanma ve 1163 sayılı Kanun’a muhalefet suçlarından verilen karar verilmesine yer olmadığına dair kararlar CMK’nın 223. maddesi gereğince hüküm niteliğinde olmadığından suçtan zarar gören bakanlık vekilinin bu kararlara ilişkin temyiz isteminin 5320 sayılı Yasa’nın 8/1. maddesi de gözetilerek 1412 sayılı CMUK’un 317. maddesi uyarınca ayrı ayrı REDDİNE, CMK’nın 260/1. maddesine göre zimmet suçundan katılan sıfatını alabilecek surette zarar görmüş olan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının kanun yoluna başvurma hakkının bulunması ve hükümlerin vekili tarafından 7417 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi olan 05/07/2022 tarihinden önce temyiz edilmesi ile usul hükümlerinin derhal uygulanacağı hususu karşısında, 3628 sayılı Yasa’nın 7417 sayılı Kanun’un 40. maddesiyle değişik 18/2. madde ve fıkra hükmü uyarınca başvuru tarihinde müdahil sıfatını kazandığı gözetilerek incelemenin katılan …, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vekili ile sanıklar müdafilerin zimmet suçundan verilen hükümlere yönelik temyiz itirazlarıyla sınırlı olarak yapılmasına karar verildikten sonra gereği düşünüldü:
Hükmün verildiği 18/12/2013 tarihli celsede iddia makamı olan C.Savcısı da hazır bulunduğu halde C.Savcısına söz hakkı verilmeden ve C.Savcısının bir önceki celse vermiş olduğu mütalaası okunmadan sanıklar müdafilerinin ve sanık …’ün beyanlarının alınması suretiyle CMK’nın 216. maddesine aykırı davranılması,
Kabule göre de;
Sanıklar ve müdafilerin tahsil edilen tüm paraların kooperatif işlerinde kullanıldığını savunmaları karşısında; maddi gerçeğin hiçbir kuşkuya yer vermeyecek biçimde ortaya çıkarılabilmesi için sanıkların yönetimde bulundukları dönemde kooperatife ait inşaatta hangi işlerin yapıldığının ve kooperatif işlerinin kimler tarafından yürütüldüğünün gerekirse tarafların bildireceği tanıklar da dinlenerek, kooperatif inşaatına ait plan, proje, metraj cetvelleri ve hak ediş raporları da temin edilerek inşaat konusunda uzman bilirkişilerin iştiraki ile mahallinde keşif yapılıp suç tarihleri itibarıyla inşaatın fiziki gerçekleşme oranı, proje ile yapılan işlerle proje harici işlerin belirlenmesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının birim fiyatları esas alınarak toplam inşaat maliyetinin saptanması sonrasında sanıkların fiili olarak görev yaptıkları dönemde kooperatifin sağladığı tüm gelirler, inşaatlar için yapılanlar dahil tüm giderler, göreve başladıkları ve görevden ayrıldıkları tarihlerdeki banka ve kasa mevcutları tespit edilip dava dosyasının tüm ekleriyle birlikte Sayıştay emekli uzman denetçilerinden oluşan bir bilirkişi kuruluna tevdi edilerek; kooperatifin suç tarihleri olan 2005-2007 yılları arasındaki tüm gelirleri ile mahkemece yapılacak keşif sonucu teknik bilirkişilerce verilecek rapordaki tespitler irdelenerek tüm giderlerinin belirlenip karşılaştırılması ile suç tarihlerinde kooperatifin parasal işlemlerinin kim ya da kimler tarafından yürütüldüğü hususları nazara alınmak, dosya arasındaki raporlar da değerlendirilmek suretiyle zimmetlerinde kooperatif parası bulunup bulunmadığı, varsa miktarının ne olduğu hususlarında rapor alınmasından sonra sanıkların hukuki durumunun ayrı ayrı takdir ve tayini gerektiği gözetilmeden eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hükümler kurulması,
Sanıkların eylemlerinin zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranış niteliğinde olmaması ve TCK’nın 247/1. maddesinde düzenlenen basit zimmet suçunu oluşturduğu gözetilmeden, nitelikli zimmet kabulü ile fazla ceza tayini,
Anayasa Mahkemesinin 08/10/2015 tarihli ve 2014/140 Esas, 2015/85 sayılı iptal Kararının Resmi Gazete’nin 24/11/2015 tarihli ve 29542 sayılı nüshasında yayımlanarak yürürlüğe girmiş olması nedeniyle TCK’nın 53. maddesiyle ilgili olarak yeniden değerlendirme yapılması lüzumu,
Kanuna aykırı, katılan …, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vekili ile sanıklar müdafilerin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükümlerin 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK’un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA 05/12/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.