YARGITAY KARARI
DAİRE : 5. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2013/17146
KARAR NO : 2017/1516
KARAR TARİHİ : 24.04.2017
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : İhaleye fesat karıştırma, resmi belgede sahtecilik, görevi kötüye kullanma
HÜKÜM : Mahkumiyet, beraat
Mahalli mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelendi;
Sanık …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … haklarında tayin olunan cezaların miktarına göre, bir kısım sanıklar yönünden de süresinden sonra yapılan müd…iilerinin duruşmalı inceleme istemlerinin 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gözetilerek CMUK’nın 318. maddesi uyarınca reddiyle, incelemenin duruşmasız yapılmasına karar verildikten sonra gereği düşünüldü:
… Fen İşleri Müdürlüğünün 23/11/2009 tarih ve 2009/165337 nolu ihalesine ilişkin olarak sanıklar … ve … hakkında AI ve Ü(a) nolu hüküm fıkralarında verilen beraat hükümlerine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Delilleri takdir ve gerekçesi gösterilmek suretiyle verilen beraat hükümleri usul ve kanuna uygun olduğundan yerinde görülmeyen O yer Cumhuriyet Savcısının temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükümlerin ONANMASINA,
… Temizlik İşleri Müdürlüğünün 07/09/2009 tarihli 2009/93717 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …, …, …, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine;
Ancak ;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”ihale ilanının 4.3.1 ve 4.4.1 maddelerindeki” “İş deneyim belgeleri son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kabul işlemleri tamamlanan ve teklif edilen bedelin % 20 oranından az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler”, “bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler: kent temizliği, katı atıkların, tıbbi atıkların toplanması, nakli, ayrıştırılması ve düzenli depolanması hizmet işleri ile bina temizliği işleri birlikte benzer iş olarak kabul edilecektir” şekindeki iş deneyimi ve benzer iş tanımlarının ihaleye katılımı kısıtlamaya yönelik olarak düzenlendiğinin, bu şekilde ihalenin Hazar Sosyal Hizmetler Şirketine verilmesinin amaçladığının” belirtilmesi karşısında, diğer firmaların ihaleye katılımı engelleyecek, ihalenin Hazar Sosyal Hizmetler Şirketine kalacak şekilde düzenlenen şartname ve ihale ilanına göre ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …, …, …, …, …, … ve …’ın üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eyleminden ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle suç vasfında yanılgıya düşülerek K, M, R, F, U, AH, sanık … yönünden AB, sanık … yönünden E nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Ceza yargılaması sonucunda mahkumiyet kararının verilebilmesi için suç oluşturan fiilin sanık tar…ından işlendiğinin hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak, herkesi
inandıracak biçimde kanıtlanması ve masumiyet karinesinin gereği olarak şüphenin sanık lehine değerlendirilmesi gerektiği (Anayasa 38/4. md., İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi 6/2.md., İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 11. md., Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi 14/2. md.), gözetildiğinde sanıklar …, …,… ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; sanıkların söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine, ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi yaklaşık maliyetin … Sanayi ve Ticaret odasından, Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünden ve Şoförler odasından alınan fiyatların ortalamasına göre düzenlenmesi sonucu yüksek belirlenmesi iddiası yönünden de, sanıkların adı geçen kurumlardan yüksek bildirilen fiyatlara göre oluşan yaklaşık maliyetten sorumlu olduklarına ve bu ihale açısından eylemleri sonucunda kamu zararına neden olduklarına dair savunmalarının aksine iddianın şüpheli kaldığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği, yine sanıklar …, … ve …’ın bu ihale sürecinde görev almadıkları sanık …’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu sanıklar …, … ve … yönünden C ve E, sanık … yönünden ise AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… Temizlik İşleri Müdürlüğünün 15/09/2008 tarihli 2008/99575 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Sanıklar …,.. …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, ……ve …’un aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi yaklaşık maliyetin alınan birim fiyatların ortalamasına göre düzenlenmesi sonucu yüksek belirlenmesi iddiası yönünden de, sanıkların bildirilen fiyatlara göre oluşan yüksek yaklaşık maliyetten sorumlu olduklarına ve bu ihale açısından eylemleri sonucunda kamu zararına neden olduklarına dair savunmalarının aksine iddianın şüpheli kaldığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği, yine sanıklar …, …, …, …, … ve …’ın bu ihale sürecinde görev almadıkları nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı
olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu ….ve … nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini, sanık …,… ve… yönünden ise AD nolu hüküm fıkrasında yazılı şekilde görevi kötüye kullanmadan mahkumiyet hükümleri kurulması,
… Temizlik İşleri Müdürlüğünün 18/12/2006 tarihli 2006/163758 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …,…, …, …,… .., …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”ihale ilanının 4.4. maddesindeki ”bu ihalede benzer iş olarak, bina temizliği, atık su arıtma tesisleri, su depoları, pompa istasyonları bakım ve temizlik işleri ile kenttemizliği, ilaçlanması, çöp konteynırlarının konteynır yıkama aracı ile yıkanması ve dezenfektasyonu, katı atıkların ve tıbbi atıkların toplanması ve nakil işleri birlikte bir bütün olarak değerlendirilecektir.” şekindeki benzer iş tanımının ihaleye katılımı kısıtlamaya yönelik olarak düzenlendiğinin, bu şekilde ihalenin Hazar Sosyal Hizmetler Şirketine verilmesinin amaçladığının” belirtilmesi karşısında, diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin Hazar Sosyal Hizmetler Şirketine kalacak şekilde düzenlenen şartname ve ilana göre ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …, …,….., …,…. … ve …’nın üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle suç vasfında yanılgıya düşülerek Ş, AG, N, AD, AC, … sanık … yönünden AB, sanık … yönünden E nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar …, … …, …,… ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm
dosya kapsamı değerlendirildiğinde; söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi yaklaşık maliyetin alınan birim fiyatların ortalamasına göre düzenlenmesi sonucu yüksek belirlenmesi iddiası yönünden de, sanıkların bildirilen fiyatlara göre oluşan yüksek yaklaşık maliyetten sorumlu olduklarına ve bu ihale açısından eylemleri sonucunda kamu zararına neden olduklarına dair savunmalarının aksine iddianın şüpheli kaldığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği yine sanıklar ….., …, … … ve …’ın bu ihale sürecinde görev almadıkları, sanık …’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu sanıklar …, …, …,…. ve … yönünden .. ve AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… Temizlik İşleri Müdürlüğünün 28/11/2005 tarihli 2005/153797 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Mahkemece söz konusu ihale ile ilgili olarak sanıklar M.Süleyman Selmanoğlu, … ve …’nın ihale yetkilisi ve yaklaşık maliyeti hazırlayanlar olarak bu işlemlerden sorumlu oldukları belirtilerek zincirleme suç hükümleri kapsamında mahkumiyetlerine karar verilmiş ise de; ihale evrakları incelendiğinde söz konusu ihalede ihale yetkilisi olarak. …’nun,yaklaşık maliyeti hazırlayan ve bu hususta cetvel düzenleyen kişilerin ise Emsal …. ve …. olduğunun anlaşıldığı nitekim 11/11/2010 tarihli müfettiş raporu doğrultusunda ihale ile ilgili olarak soruşturma izni verilmemesi üzerine kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karar verildiği, ancak 25/08/2010 tarihli uzman raporunda bir başka ihalede yaklaşık maliyeti hazırlayan sanıkların bu ihalede de yaklaşık maliyeti hazırlayanlar olarak gösterilmesi, 05/09/2010 tarihli müfettiş raporunun da bu doğrultuda düzenlenmesi nedeniyle adı geçen sanıklar hakkında soruşturma izni verildiği ve haklarında görevi kötüye kullanma suçundan kamu davası açıldığının anlaşılması karşısında dosyada mevcut ihale evraklarına göre sanıklar … ve …’nın söz konusu ihale sürecinde bir görevlerinin olmadığı yine bu ihale açısından sanık …’nun yaklaşık maliyetin yüksek belirlendiği, bu hususta bilgi verildiği veya firmalar arasında anlaşma sağlandığı gibi iddialar kapsamında görevini kötüye kullandığına, kamu zararına neden olduğuna dair savunmasının aksine iddianın şüpheli kaldığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden adı geçen sanıkların beraatleri yerine yanılgılı değerlendirme sonucu sanık … yönünden E, sanık … yönünden ise Ş nolu, sanık … yönünden ise C
nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 15/02/2010 tarihli 2010/7481 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar……, …, …, …, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak ;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”2009 yılına kadar yapılan ihalelerde ihale ilanında benzer iş olarak her türlü insan taşımacılığı hizmet işleri benzer iş olarak kabul edilmişken, söz konusu ihale ilanında benzer iş olarak araç ve iş makineleri çalıştırılması işleri birlikte bütün halinde benzer iş olarak kabul edilecektir denildiği, bu nedenle benzer iş tanımının bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucu daha düşük teklif veren firmanın elendiğinin ve belediyenin zarara uğradığının belirtilmesi karşısında, diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin Yerlikayalar isimli firmaya kalacak şekilde ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar … …, …, …, … ve …’un üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilileri olan … ve … TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle suç vasfında hataya düşülerek … ve F nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
… İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 26/01/2009 tarihli 2008/196130 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …,… …, ..den yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş
raporunda ”2009 yılına kadar yapılan ihalelerde ihale ilanında benzer iş olarak her türlü insan taşımacılığı hizmet işleri benzer iş olarak kabul edilmişken, söz konusu ihale ilanında benzer iş olarak araç ve iş makineleri çalıştırılması işleri birlikte bütün halinde benzer iş olarak kabul edilecektir denildiğinin belirtilmesi karşısında, diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin Yerlikayalar isimli firmaya kalacak şekilde ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …. …, …,…, … ve ….’nin üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilileri olan … ve …’nın TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle suç vasfında hataya düşülerek… ve … nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
… İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 07/12/2007 tarih ve 2007/177311 nolu ve 15/12/2006 tarih ve 2006/172632 nolu ihalelerine ilişkin olarak;
Sanıklar…, …, …, … …, …., … ve …’nın aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi söz konusu ihalelerde yaklaşık maliyetin yüksek belirlendiğine dair bir iddia ve tespit de olmadığı, ayrıca yıllara göre belirlenen araç sayılarındaki farklılıklar ve ihalenin Yerlikaya isimli firmanın kazanması sonucu nasıl bir kamu zararı oluştuğunun da açıklanmadığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden, yine 15/12/2006 günlü ihalede ihale komisyonunda sanık …’ın görev yapmadığı, bu ihaleden dolayı hakkında kamu davası açılmayan sanık …’nın diğer sanıklarla birlikte görev yaptığı gözetilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu N, R, V, AA, AG, AC ve … nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 28/12/2005 tarih ve 2005/186424 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Sanıklar …,… .. …, …, …ve …’nın aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin yüksek belirlendiğine dair bir iddia ve tespit de olmadığı, ayrıca yıllara göre belirlenen araç sayılarındaki farklılıklar ve ihalenin Yerlikaya isimli firmanın kazanması sonucu nasıl bir kamu zararı oluştuğunun da açıklanmadığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatlerine karar verilmesi gerektiği nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu sanıklar Hamza ……, …,… ve … yönünden C, N, AA, AG ve AC nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini, sanıklar … ve … hakkında ise AE nolu hüküm fıkrasında mahkumiyet hükmü kurulması,
… İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 23/08/2006 tarih ve 2006/91823 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Sanıklar …,….., ……. ve …’nın aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin yüksek belirlendiğine dair bir iddia ve tespit de olmadığı, ayrıca yıllara göre belirlenen araç sayılarındaki farklılıklar ve ihalenin Yerlikaya isimli firmanın kazanması sonucu nasıl bir kamu zararı oluştuğunun da açıklanmadığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yine söz konusu ihaleye ilişkin ihale komisyonunda veya ihale yetkilisi olarak sanıklar ….ve …’in görev yapmadıkları gözetilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu sanıklar ….. …, …,… ve … yönünden C, N, AA, AG ve AC nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini, sanıklar … ve… hakkında ise AE nolu hüküm fıkrasında mahkumiyet hükmü kurulması,
… İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 17/10/2008 tarih ve 2008/163341 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …, …, …, …, … …, …, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ihalede 120 gün süre ile otobüs kiralamaya dair yaklaşık maliyetin mesleki odalardan dahi fiyat araştırması yapılmadan sanıklar …, … ve… tar…ından imzalanan belgelerle kamu zararına neden olacak şekilde otobüsün fiyatının üç katı olacak şekilde yüksek belirlenmesi, ihaleye konu kiralanacak otobüsün gerçek sahibi olan sanık …’nun gizlenerek ihaleye onun yerine sanık …’nın girmesi sağlanıp, diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin adı geçen sanığa kalacak biçimde yüksek yaklaşık maliyetle yapılarak ihale yetkilisi, ihale komisyonu başkan ve üyeleri olan sanıklar …, …, …, …, … ve … tar…ından imzalanması, bu şekilde kiralanan söz konusu otobüsün günlük çalışma mes…esi dolmadığı halde iş artışına gidilerek 23 gün fazla ödeme yapılması, otobüsün bazı yerlere gitmediği halde gitmiş gibi ya da gidilen mes…e ile uyumsuz puantajların sanıklar … ve … tar…ından düzenlenmesi ve bu puantajlara göre sanıklar … ve.. .. tar…ından usulsüz ödemeler gerçekleştirilmesi şeklinde gelişen olayda; yüksek yaklaşık maliyet belirlenmesi ve bu belirlenen yaklaşık maliyete göre ihaleyi sonuçlandırma aşamalarında görev alan sanıklardan ….., …, …, … ve M. … Özsoy’un eylemlerinin 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunu, hem yüksek yaklaşık maliyet belirlenmesi ve bu belirlenen yaklaşık maliyete göre ihaleyi sonuçlandırma aşamalarında görev alıp ayrıca ihale sonrasında edimin ifası sürecinde usulsüz yapılan ödeme evraklarında da imzaları olan sanıklar … ve …’ın eylemlerinin TCK’nın 235/2-a-1. ve 236/2-e maddelerinde yer alan ihaleye fesat karıştırma ve edimin ifasına fesat karıştırma suçlarını, sadece ihale sonrasında edimin ifası sürecinde hizmet niteliğindeki edimin ihale kararında ve sözleşmede belirtilen şartlara göre verilmemesine veya eksik verilmesine rağmen verilmiş gibi kabul edilmesine olanak sağlayan gerçeğe aykırı puantaj cetvellerini düzenleyen sanıklar … ve …’ın eylemlerinin ise TCK’nın 236/2-e maddesinde düzenlenen edimin ifasına fesat karıştırma suçunu oluşturacağı gözetilmeden, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a ve 236/2-e maddeleri uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlileri tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma ve edimin ifasına fesat karıştırma suçlarına iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eyleminden ihaleye kendisi adına sanık …’ın girmesini sağlayan sanık … ve sanık …’ın ise TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım
eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle suç vasfında hataya düşülerek… …., sanıklar .. ve … yönünden Y nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar… ve … hakkında görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyet kararları verilmiş ise de; sanıkların aşamalarda değişmeyen savunması ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince sanıkların beraatlerine karar verilmesi gerektiği nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yine söz konusu ihaleye ilişkin süreçte her iki sanığın da görev yapmadığı, ihalenin sanık … tar…ından sanık … aracılığı ile kazanılması eyleminde de sanıkların bir eylemlerinin olduğuna dair mahkumiyete yeterli delil olmadığı gözetilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu sanık …’nun C nolu hüküm fıkrasında sanık …’nin de B nolu hüküm fıkrasında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
15/01/2010 tarihli ödeme emri belgesine ekli evraklarda eksiklikler bulunmasına rağmen ödeme yapılmasına ilşkin olarak;
Ödeme evraklarındaki yetersiz belge ve imza eksikliğine rağmen ödeme yapılması şeklindeki eylemler neticesi bu ödemelerden dolayı sanıklar …, …. ve …’ın görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmiş ise de; söz konusu eylemler neticesinde kişi mağduriyeti, kamu zararı ya da kişilere haksız menfaat sağlama şeklinde TCK’nın 257/1. maddesinde belirtilen objektif cezalandırma şartlarının oluşup oluşmadığı denetime imkan verecek şekilde saptanıp sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerektiği nazara alınmadan, ayrıca olaya konu ödeme evraklarının 17/10/2008 tarihli ihale ile ilgili olmadığı ve sanık …’nun söz konusu ödemelerde herhangi bir şekilde görev yapmadığı, imzası bulunmadığı gözetilmeden sanıklar …, … ve … yönünden C, İ ve V nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve eylem çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini, sanık … yönünden ise Y nolu hüküm fıkrasında yazılı şekilde mahkumiyet hükmü kurulması,
… Yapı Kontrol Müdürlüğünün 28/12/2009 tarihli 2009/163009 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …, …,….., … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak ;
-11-
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”ihale ilanının 4.4.1 maddesinde ”Yapı Kontrol laboratuarlarında veya inşaat kontrollerinde vasıflı veya vasıfsız personel çalıştırılması, hizmet alımı işi benzer iş olarak kabul edilecektir” denilerek benzer iş tanımının ihaleye katılımı kısıtlamaya yönelik olarak düzenlendiğinin, Kamu İhale Kurumunca bir önceki ihalenin personel alımı ve araç kiralaması işlerinin farklı işler olması nedeniyle şartnamedeki bu düzenlemenin katılımı daraltıcı nitelikte olması nedeniyle iptal edilmesine rağmen, şartnamedeki işin tanımından araç kiralanması hususu çıkarılmakla birlikte araç kiralandığı, zira araç kiralanmasını da içerir yaklaşık maliyetin bir önceki ihale ile aynı olduğunun belirtilmesi karşısında, Kamu İhale Kurumu’nun iptal gerekçeleri gözetilmeden diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin …isimli firmaya kalacak şekilde ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …, …, …, …, …, … ve …’ın üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin …’ne ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle …, sanık … yönünden AB nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar …… ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; sanıkların söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine, ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi yaklaşık maliyetin bu ihalede yüksek belirlendiğine dair bir tespit ve iddianın da bulunmadığı, ihalenin götürü usul ile yapılması sonucu nasıl bir kamu zararı oluştuğunun da açıklanmadığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği, yine sanıklar … ve …’un bu ihale sürecinde görev almadıkları, sanık …’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu B, G sanık … yönünden ise AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… Yapı Kontrol Müdürlüğünün 17/09/2008 tarihli 2008/98580 nolu ihalesine ilişkin olarak;
-12-
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …, …, …, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”ihale ilanının 4.4. maddesinde” “bu ihalede benzer iş olarak, yapı kontrol laboratuarı ve inşaat denetimlerinde teknik personel çalıştırılması, hizmet alımı işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” denildiği, böylece 2006 yılı ihale ilanının aynı maddesinde “her türlü personel çalıştırılması” benzer iş olarak kabul edilirken 2009 yılı işi için yapılan ihalede sadece yapı kontrol laboratuarı ve inşaat denetimlerinde teknik personel çalıştırılması,” benzer iş olarak kabul edilerek rekabetin önlendiği ve sadece … İthalat İhracat Şirketinin katılarak yeterlilik almasının sağlandığının belirtildiği, Kamu İhale Kurumunun daha sonraki yıllarda yapılan ihalenin katılımı daraltıcı nitelikte olmasından dolayı iptal edilmesine yönelik gerekçenin bu ihale içinde geçerli olduğu nazara alındığında ihalenin .. isimli firmaya kalacak şekilde ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …, …, …, …, …, … ve …’un üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin …’ne ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle ….. ve AG nolu hüküm fıkralarında sanık … yönünden AB nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar …, … ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; sanıkların söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine, ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi yaklaşık maliyetin yüksek belirlenmesi ve buna göre ihalenin sonuçlandırılmasında bir kasıtlarının olduğuna dair iddianın şüpheli kaldığı, yine sanıklar … ve …’ın bu ihale sürecinde görev almadıkları, sanık …
-13-
…’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu C, D sanık … yönünden ise AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 23/02/2007 tarihli 2007/9444 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Mahkemece söz konusu ihale ile ilgili olarak sanıklar …, … ve …’un ihale yetkilisi ve yaklaşık maliyeti hazırlayanlar olarak bu işlemlerden sorumlu oldukları belirtilerek zincirleme suç hükümleri kapsamında mahkumiyetlerine karar verilmiş ise de; ihale evrakları inclendiğinde söz konusu ihalede ihale yetkilisi olarak …, yaklaşık maliyeti hazırlayan ve bu hususta cetvel düzenleyen kişilerin ise … ve … olduğunun anlaşıldığı, ancak 25/08/2010 tarihli uzman raporunda bir başka ihalede yaklaşık maliyetin yüksek belirlenmesi tespiti yapılırken bu ihaledeki düşük yaklaşık maliyetle kıyaslama yapıldığı ve başlıkta bu ihale bilgilerinin yer aldığı, 05/09/2010 tarihli müfettiş raporunun da bu doğrultuda başlıkta söz konusu ihale bilgilerine yer verilmesi nedeniyle adı geçen sanıklar hakkında soruşturma izni verildiği ve haklarında görevi kötüye kullanma suçundan kamu davası açıldığının anlaşılması karşısında dosyada mevcut ihale evraklarına göre sanıkların söz konusu ihale sürecinde bir görevlerinin olmadığı, savunmalarının aksine iddianın şüpheli kaldığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden adı geçen sanıkların beraatleri yerine yanılgılı değerlendirme sonucu C, H ve G nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… Yapı Kontrol Müdürlüğünün 10/12/2007 tarihli 2007/165179 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …, …, …, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”ihale ilanının 4.4. maddesinde” “bu ihalede benzer iş olarak, yapı kontrol laboratuarı ve inşaat denetimlerinde teknik personel çalıştırılması, hizmet alımı işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” denildiği, böylece 2006 yılı ihale ilanının aynı maddesinde “her türlü personel çalıştırılması” benzer iş olarak kabul edilirken 2008 yılı işi için yapılan ihalede sadece yapı kontrol laboratuarı ve inşaat denetimlerinde teknik personel çalıştırılması,” benzer iş olarak kabul edilerek rekabetin önlendiği ve sadece …İthalat İhracat Şirketinin katılarak yeterlilik almasının sağlandığının belirtildiği, Kamu İhale
-14-
Kurumunun daha sonraki yıllarda yapılan ihalenin katılımı daraltıcı nitelikte olmasından dolayı iptal edilmesine yönelik gerekçenin bu ihale içinde geçerli olduğu nazara alındığında ihalenin Öztürkler isimli firmaya kalacak şekilde ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …, …, …, …, …, … ve … üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle G, H, N, R, AC, … ve AG nolu hüküm fıkralarında sanık … yönünden AB nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar … ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; sanıkların söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine, ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin yüksek belirlendiğine dair iddia ve tespitin de olmadığı yine sanık …’ın bu ihale sürecinde görev almadığı, sanık …’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu D sanık … yönünden ise AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… Fen İşleri Müdürlüğünün 23/09/2009 tarihli 2009/108875 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, ………, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş
-15-
raporunda ”İhale ilanının 4 3.1. maddesinde “İş deneyim belgeleri: son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kabul işlemleri tamamlanan ve teklif edilen bedelin %20 oranından az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler,” diyerek teklif edilen bedelin üst limiti olan % 20 istenerek ihaleye katılımın kısıtlandığı, ayrıca ilanın 4.4.1. maddesi “bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler: her türlü yol onarımı, kanalizasyon ve tretuar döşenmesi, beton elemanları üretimi, makine bakım ve onarım işçiliği, hizmet alımıişleri birlikte kabul edilecektir.” diyerek rekabetin kısıtlandığının” belirtilmesi karşısında, diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin Hazar Sosyal Hizmetler Şirketine kalacak şekilde düzenlenen şartname ve ilana göre ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …, …, …,……, … ve …’ın üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle F, I, K, M, R, V, AH sanık … yönünden AB nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar …,…, …, …, … ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; sanıkların söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine, ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi bu ihalede yaklaşık maliyetin yüksek belirlendiğine dair bir iddia ve tespit de bulunmadığı yine sanıklar …, …, …, … ve …’in bu ihale sürecinde görev almadıkları sanık …’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu A, C, U, sanık … ve … yönünden E, sanık … yönünden ise AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
… Fen İşleri Müdürlüğünün 06/10/2008 tarihli 2008/113812 nolu ihalesine ilişkin olarak;
-16-
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, ……, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 31/08/2010 tarihli müfettiş raporunda ”İhale ilanının 4.4. maddesinde “bu ihalede benzer iş olarak, her türlü yol onarımı, kanalizasyon ve trotuar döşenmesi, beton elemanları üretimi, makine bakım ve onarımı işçiliği, hizmet alımı işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.” denildiği, benzer iş olarak belirtilen hususların işin tanımı ile aynı olup bu durumun rekabeti kısıtlayıcı özellik taşıdığının” belirtilmesi ve nitekim ihaleye teklif sunan diğer firmanın ihaleden elenme sebepleri arasında iş bitirme belgesinin benzer iş tanımına uygun olmamasının bulunması karşısında, diğer firmaların ihaleye katılımını engelleyecek, ihalenin Hazar Sosyal Hizmetler Şirketine kalacak şekilde düzenlenen şartname ve ilana göre ihaleyi sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri, ihale yetkilisi ve ihale şartnamesini düzenleyen sanıklar …,. … …… ve …’ün üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-1. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanık …’ün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle A, N, P, R, V, AC, … sanık … yönünden AB nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Sanıklar …, … ve …’ün aşamalarda değişmeyen savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; sanıkların söz konusu ihalede yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiklerine, ihale öncesinde ihale şartlarını özellikle fiyatları etkilemek için aralarında anlaştıklarına ya da ihaleye katılma yeterliliğine sahip kişilerin ihaleye katılımını engellediklerine dair kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı gibi bu ihalede yaklaşık maliyetin yüksek belirlenmesinde sanıkların bir kastının olduğuna dair iddianın da şüpheli kaldığı, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince de sanıkların beraatine karar verilmesi gerektiği, yine sanıklar … ve …’nun bu ihale sürecinde görev almadıkları sanık …’ün de bu ihalede suç teşkil eden bir eylemi olduğuna dair bir delil bulunmadığı nazara alınmadan varılan sonuç ile buna ilişkin delillerin dosya kapsamına uygun, mantıksal ve hukuksal bağ
17-
kurulmak suretiyle neler olduğu karar yerinde ayrıntılı olarak gösterilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu C, I sanık … yönünden ise AB nolu hüküm fıkralarında zincirleme suç hükümleri uygulanıp ve ihale çokluğu da gerekçe gösterilmek suretiyle alt sınırdan da uzaklaşılarak fazla ceza tayini,
Fen İşleri Müdürlüğünün 23/11/2009 tarih ve 2009/165337 nolu ihalesine ilişkin olarak;
İhale Komisyonu üyesi olarak görev yaptığı anlaşılan … hakkında zamanaşımı süresi içinde mahallinde işlem yapılması mümkün görülmüştür.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar …, …, …, …, … ve … yönünden sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 17/09/2010 tarihli müfettiş raporu, soruşturma aşamasında alınan 05/2011 tarihli ve yargılama aşamasında alınan bila tarihli bilirkişi raporlarında da belirtildiği üzere bu ihalede komisyon başkanı olarak görevlendirilen sanık …’nin aynı zamanda ihaleyi alan firmanın yönetim kurulu başkan yardımcısı olduğu, bu nedenle 4734 sayılı Kanunun 11/d maddesine göre ihaleye katılamayacağı halde ihaleyi bu şekilde sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri ile ihale yetkilisi sanıklar……, …, … ve …’un üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-2. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanıklar … ve …’nün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle F, K, L, M, N ve O(a) nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Fen İşleri Müdürlüğünün 26/08/2009 tarih ve 2009/114557 nolu ihalesine ilişkin olarak;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklar… …, …, …, …, …, …, … ve … yönünden yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine;
-18-
Ancak ;
Söz konusu ihaleye ilişkin olarak oluş ve olaya uygun 17/09/2010 tarihli müfettiş raporu, soruşturma aşamasında alınan 05/2011 tarihli ve yargılama aşamasında alınan bila tarihli bilirkişi raporlarında da belirtildiği üzere bu ihalede komisyon yedek üyesi olarak görevlendirilen sanık …’nin aynı zamanda ihaleyi alan firmanın yönetim kurulu başkan yardımcısı olduğu,bu nedenle 4734 sayılı Kanunun 11/d maddesine göre ihaleye katılamayacağı halde ihaleyi bu şekilde sonuçlandıran ihale komisyonu başkan ve üyeleri ile ihale yetkilisi sanıklar …, …, …, …, … ve …’un üzerlerine atılı 6459 sayılı Yasayla değişik TCK’nın 235/2-a-2. maddesinde yer alan ihaleye fesat karıştırma suçunun tüm unsurlarını taşıdığı, yine 5237 sayılı TCK’nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve TCK’nın 235/2-a maddesi uyarınca ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tar…ından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, söz konusu ihalede görev yapan kamu görevlisi sanıkların eylemine ihaleyi kazanan firma yetkilisi olan sanıklar … ve …’nün TCK 40/2 maddesine göre azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabileceği, ayrıca dosyaya konu tüm ihalelerin … Belediyesine ait ihaleler olması karşısında fiillerin zincirleme suç olarak kabulüyle birden fazla ihalede görev alan veya birden fazla ihaleyi kazanan sanıklar yönünden zincirleme suç hükümleri de nazara alınıp sonuca göre hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı hukuki değerlendirmeyle F, K, L, M, N, R, Ü(B) ve O(a) nolu hüküm fıkralarında yazılı şekilde görevi kötüye kullanma suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi,
Resmi belgede sahtecilik suçundan sanıklar … ve … hakkında verilen mahkumiyet hükümlerine ilişkin olarak;
Sanıkların Fen İşleri Müdürlüğünün 26/08/2009 tarih ve 2009/114557 nolu, 23/11/2009 tarih ve 2009/165337 nolu ihalelerine ilişkin olarak iddianamede de belirtildiği gibi aslı ele geçirilemeyen fotokopi niteliğindeki Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü ile … tar…ından verilmiş gibi düzenlenen iş bitirme belgelerini sunmaları şeklindeki eylemlerinde aldatma yeteneğinin ne şekilde gerçekleştiği karar yerinde açıklanıp tartışılmadan yazılı şekilde bu suçtan da hükümlülüklerine karar verilmesi,
Kabule göre de;
Söz konusu belgelerin 1512 sayılı Noterlik Kanununun 82. maddesinde düzenlenen sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli belgelerden sayılamayacağı gözetilmeden 5237 sayılı TCK’nın 204/3. maddesinin uygulanması suretiyle fazla ceza tayini,
… Temizlik İşleri Müdürlüğünün 07/09/2009 tarihli 2009/93717 nolu, 15/09/2008 tarihli 2008/99575 nolu, 18/12/2006 tarihli 2006/163758 nolu, 28/11/2005 tarihli 2005/153797 nolu ihaleleri, … İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 15/02/2010 tarihli 2010/7481 nolu, 26/01/2009 tarihli 2008/196130 nolu, 07/12/2007 tarih ve 2007/177311 nolu, 15/12/2006 tarih ve 2006/172632 nolu, 28/12/2005 tarih ve 2005/186424 nolu, 23/08/2006 tarih ve 2006/91823 nolu, 17/10/2008 tarih ve 2008/163341 nolu ihaleleri, İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün 15/01/2010 tarihli ödeme emri belgesine ekli evraklarda eksiklikler bulunmasına rağmen ödeme yapılması, … Yapı
-19-
Kontrol Müdürlüğünün 28/12/2009 tarihli 2009/163009 nolu, 17/09/2008 tarihli 2008/98580 nolu, 10/12/2007 tarihli 2007/165179 nolu ihaleleri, … İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 23/02/2007 tarihli 2007/9444 nolu ihalesi, … Fen İşleri Müdürlüğünün 23/09/2009 tarihli 2009/108875 nolu, 06/10/2008 tarihli 2008/113812 nolu ihaleleri ile yine Fen İşleri Müdürlüğünün 23/11/2009 tarih ve 2009/165337 nolu ve 26/08/2009 tarih ve 2009/114557 nolu ihaleleri ile resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin olarak verilen tüm mahkumiyet hükümleri açısından genel olarak kabule göre de;
TCK’nın 51. maddesinde düzenlenen cezaların ertelenmesi kurumunun sanıklar …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … hakkında ayrı ayrı tartışılarak uygulanıp uygulanmayacağı hakkında bir karar verilmesi gerekirken “…sanığın eylemleri sonucu oluşan ve bilirkişi tar…ından tespit edilen kamu zararı miktarı ile bu zararın sanık tar…ından giderilmemiş olması ve zincirleme şekilde işlenen suçtaki kasıt yoğunluğu ile olay nedeniyle samimi pişmanlık duyduğuna dair tavır ve davranışının bulunmaması nedeniyle..” şeklindeki yetersiz ve yasal olmayan gerekçeye topluca başvurularak TCK’nın 51. maddesi hükümlerinin uygulanmasına yer olmadığına karar verilmesi,
Anayasa Mahkemesinin 08/10/2015 tarih ve E.2014/140; K. 2015/85 sayılı kararının Resmi Gazetenin 24/11/2015 tarih ve 29542 sayısında yayımlanarak yürürlüğe girmiş olması nedeniyle TCK’nın 53. maddesiyle ilgili olarak yeniden değerlendirme yapılmasında zorunluluk bulunması,
Suçları TCK’nın 53/1-a maddesindeki hak ve yetkiyi kötüye kullanmak suretiyle işledikleri kabul edilen kamu görevlisi sanıklar …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … hakkında aynı Yasanın 53/5. maddesi uyarınca hak yoksunluğuna karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Suçları TCK’nın 53/1-a maddesindeki hak ve yetkileri kötüye kullanmak suretiyle işlediği kabul edilen kamu görevlisi sanıklar …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … hakkında kurulan hükümlerde aynı Kanunun 53/5. maddesinin uygulanması sırasında bu bentteki hak ve yetkilerin tamamını kullanmaktan yasaklanmasına karar verilmesi gerektiği gözetilmeden yazılı biçimde sınırlı uygulama yapılması,
-20-
Adli sicil kaydına göre sanık … hakkında verilen erteli mahkumiyet hükmü yönünden mahkemesine ihbarda bulunulmaması,
Kanuna aykırı, O yer Cumhuriyet Savcısı ile sanıklar ve müd…iilerinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükümlerin 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gözetilerek CMUK’nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 24/04/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.