YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3153
KARAR NO : 2023/6764
KARAR TARİHİ : 22.05.2023

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/77 Değişik İş – 2021/102 Karar
SAYISI : İHK-2021/821
HÜKÜM/KARAR : Başvurunun kısmen kabulüne-Davalının itirazının kısmen kabulüne
SAYISI : K-2020/90625

Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Karara davalı … vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davalı vekilinin itirazlarının kısmen kabulüne karar verilmiştir.

… kararı davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 24.07.2014 tarihinde davacının yolcu olduğu motosiklet ile başka bir kamyonetin çarpışması sonucu oluşan çift taraflı trafik kazasında yaralandığını ve malul kaldığını, her iki aracın zorunlu mali mesuliyet sigortasını yapan sigorta şirketlerine başvuru yapıldığını ancak yapılan ödemelerin zararını karşılamadığını, bakiye zarar için yaptığı başvurulara da olumlu yanıt verilmediğini bu nedenle huzurdaki başvuruyu yapmak durumunda kaldığını iddia ederek, oluşan zararlarının tazmini için fazlaya ilişkin haklarını saklı kalmak kaydıyla davalı HDI Sigorta A.Ş.’den 2.500.-TL, davalı …Ş.’den 2.500.-TL olmak üzere toplam 5.000.-TL sürekli maluliyet tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı HDI Sigorta vekili cevap dilekçesinde; müvekkili sigorta şirketi tarafından 12.02.2020 tarihinde 26.303.-TL ödeme yapıldığını, bu ödeme nedeniyle başkaca bir sorumlulukları kalmadığını, sorumluluklarının poliçe limiti ve kusur oranı ile sınırlı olduğunu, yeniden hesaplama yapılması halinde ödeme tarihindeki veriler ile hesaplama yapılması ve ödenen rakam yeterli ise talebin reddi gerektiğini, ehliyetsiz olduğunu bilerek araca bindiğinden ve hatır için taşındığından indirim yapılması gerektiğini, yaptıkları ödemenin faizi ile güncellenmesi gerektiğini, temerrüt tarihinden itibaren faiz talep edildiğini temerrüdün açıklattırılması gerektiğini, avans faizinden sorumlu olmadıklarını, savunarak talebin reddini istemiştir.

Davalı … vekili cevap dilekçesinde; taleplerin zamanaşımına uğradığını, müvekkilinin poliçeden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirdiğini, 18.02.2019 tarihinde 4.785,10 TL ödeme yaptığını, davacının maluliyete uğradığının sabit olmadığını, sundukları iki rapor arasında fahiş fark bulunduğunu, yeniden rapor aldırılması gerektiğini, kusur oranı hakkında yeniden inceleme yaptırılması gerektiğini, kask takılmadığından müterafık kusur indirimi yapılması gerektiğini, temerrüt tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiğini savunarak taleplerin reddini talep etmiştir.

III. … KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların iddia ve savunmaları, sunulan deliller ve benimsenen bilirkişi raporlarına ve başvuruda istenmemesine rağmen ıslahta istenen geçici iş göremezlik ve geçici bakıcı giderlerinin reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, 234.602,59 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 173.101,52 TL’ sinin HDI Sigorta’ dan 12.02.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile, 61.501,07 TL’ sinin … Sigorta’ dan 18.02.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.

IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.

B. İtiraz Sebepleri
Davalı … vekili itiraz dilekçesinde; raporların taraflarına tebliğ edilmesinin talep edildiği, başvuru sahibine sunduğu Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Engelli Sağlık Kurulu Raporuna göre ödeme yapıldığı, söz konusu raporda maluliyet oranının % 62 olarak belirtildiği; yeni sunulan Balıkesir Üniversitesi Hastanesinin raporunda maluliyet oranının %63,2 tespit edildiği, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi gerektiği, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerinin dikkate alınarak kaza ile illiyeti ve başvuranın meslekte kazanma gücü kaybına uğrayıp uğramadığı, uğramış ise oranının belirtildiği yeni bir rapor alınması gerektiği, başvuru sahibine SGK tarafından ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılması gerektiği, ödeme yapılmışsa tazminattan indirilmesi gerektiği, bilirkişi raporunun tebliğ edilmesi üzerine itiraz haklarının saklı tutulmasının talep edildiği, müterafik kusur indirimi yapılmaksızın hüküm tesis edilmesinin hakkaniyete aykırı olduğu, motosiklette yolcu olarak bulunan başvuru sahibinin kask kullanmadığı, beyin kanaması geçirdiği, kusurla sınırlı sorumluluk ilkesine aykırı olarak vekalet ücreti ve yargılama giderleri açısından HDI Sigorta A.Ş. ve müvekkilin müşterek ve müteselsilen sorumlu tutulmasının hatalı olduğu, faiz başlangıcının hatalı belirlendiği, bakiye tazminat talebine dair başvurunun müvekkile ulaştığı tarihin dikkate alınması gerektiği, aleyhe vekalet ücretine hükmedilecekse AAÜT’nin 1/5’i oranında hükmedilmesi gerektiğini belirterek … kararına itiraz etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı vekilinin itirazlarının kısmen kabulüne, kararın kaldırılmasına, yargılama giderlerinin davalılardan hükmedilen rakamlar oranında alınmasına, diğer itirazların reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı … vekili temyiz dilekçesinde; bilirkişi raporu ve ek bilirkişi raporunun tebliğ edilmediğini, savunma haklarının kısıtlandığını, maluliyet raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi için alınan raporun tebliğ olmadığını, sonradan haberdar olduklarını, Medikal firmaya denetlettirdiklerini, bu rapordan anlaşıldığı üzere davacı bilirkişi tarafından muayene edilmediğinden iyileşme ihtimalinin değerlendirilemediğini, bu nedenle yeni bir rapor alınması gerektiğini, müterafık kusur indirimi yapılması gerektiğini, davacının kask takmadığını, Kaza Tespit Tutanağında da kask takılı olmadığı şıkkının işaretli olduğunu, vekalet ücretinden diğer davalı ile müşterek müteselsil sorumlu tutulmalarının hatalı olduğunu, her iki davalı için kabul edilen rakamlar farklı olduğundan ayrı ayrı vekalet ücreti belirlenmesi gerektiğini, faiz başlangıcının hatalı belirlendiğini, vekalet ücretinin AAÜT’ne göre belirlenen rakamın 1/5’i oranında olması gerektiğini belirterek kararı temyiz etmektedir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı … şirketi tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (…) Poliçesi ile teminat altına alınan araçların karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun sürekli iş göremezlik tazminatı talebine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 54 üncü maddesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30 uncu maddesi ve Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik’ in 16 ncı maddesinin on üçüncü fıkrası, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 17 nci maddesi, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı … vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 52 nci maddesi uyarınca zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış (müterafik kusur hâli söz konusu) ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Müterafik kusura ilişkin savunma bir def’i olmadığından bu yönde bir savunma olmasa da resen dikkate alınması gerekir.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 78 inci ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 150 nci maddesi ve eki Cetvel uyarınca; bisiklet, elektrikli bisiklet, motorlu bisiklet ve motosikletlerde sürücülerin koruma başlığı ve koruma gözlüğü, yolcuların ise koruma başlığı (kask) takması zorunludur.

Davacının motosiklette seyahat etmesine rağmen koruma başlığı (kask) takmaması nedeniyle zararın oluşumunda veya artmasında katkısının bulunduğu, dolayısıyla müterafik kusur indirimi yapılması gerektiğine dair davalının savunması İtiraz Hakem Heyetince kabul edilmemiştir.

Somut olayda; araçta yolcu konumunda bulunan davacının trafik kazası sonucu yaralandığı ve koruyucu başlık (kask) takmadığı hususu, trafik kaza tespit tutanağı ve yaralanmanın kafa bölgesinden olması olgusu ile sabittir. Buna göre; davacının koruyucu başlık (kask) takmaması nedeniyle zararın oluşumunda veya artmasında katkısının bulunduğu gözetilerek TBK’nın 52 nci maddesi gereğince Dairemizin yerleşik uygulamasına göre %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle davalının sorumlu olduğu tazminat miktarının belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.

3. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/17 nci maddesinde “Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” hükmü yer almaktadır.

Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik’in 16/13 üncü fıkrasında (19.01.2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 6 ncı maddesi ile eklenen) “Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” düzenlemesi mevcuttur.

Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 17/2 nci maddesi ise “Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla bu Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine bu Tarifeye göre hesaplanan ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez.” şeklinde düzenlenmiştir.

Bu durumda İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik’in 16/13 üncü maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT’nin 13 ve 17 nci maddeleri gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5’i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi de bozmayı gerektirir.

VI. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davalı … vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE

2. Değerlendirme bölümünün (2) ve (3) numaralı bentlerinde açıklanan sebeplerle davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan … kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalı ….’ye iadesine,
Dosyanın mahkemeye gönderilmesine
22.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.