YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/8061
KARAR NO : 2022/13749
KARAR TARİHİ : 03.11.2022

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi

Davacı … ve arkadaşları vekili Avukat … tarafından, davalı … vd. aleyhine 23/10/2014 gününde verilen dilekçe ile trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle maddi manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 24/05/2019 günlü karara karşı davacılar vekili, davalılar … Otomotiv Lastik San. ve Tic. A.Ş. vekili, Sompo Japan Sigorta A.Ş. vekili, Mapfre Sigorta A.Ş. vekili ve Ray Sigorta A.Ş vekilinin istinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; taraflar vekillerinin davacı …’ya yönelik istinaf istemlerinin usulden reddine, diğer istinaf istemlerinin esastan reddine dair verilen 14/04/2022 günlü İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekili, davalı … Otomotiv Lastik San. ve Tic. AŞ. vekili, Sompo Japan Sigorta A.Ş. vekili ile Ray Sigorta A.Ş. vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
K A R A R
Davacılar vekili; davalı … Otomotiv Lastik San. ve Tic. A.Ş.’nin maliki, davalı …’ın sürücüsü, davalı ….’nin ZMM sigortalısı ve davalı ….’nin de İMM sigortacısı olduğu … plaka sayılı çekici ile buna bağlı … plaka sayılı dorsenin hiçbir tedbir almadan otoyol kenarında park halinde bulunduğu sırada, dava dışı …’ın sevk ve idaresinde bulunan ve davalı … nezdinde ZMM sigortalı olan … plaka sayılı aracın, park halindeki araca arkadan çarpması neticesinde meydana gelen 02/09/2014 günlü trafik kazasında, … plaka sayılı araçta yolcu olarak bulunan davacı …’nın yaralandığını, diğer yolcular …, … . ve …’un ise hayatlarını kaybettiğini, ölenlerden …’nın davacıların eş ve babası olduğunu, … ‘nın ise davacıların oğlu ve kardeşi olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; … için eşi …’in ölümünden dolayı 100,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi, oğlu … .’ın ölümünden dolayı 100,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi, davacı …, …, … ve … için babaları …’in ölümünden dolayı her bir davacı için ayrı ayrı 50.000,00 TL ve kardeşleri ….ın ölümünden dolayı da yine her bir davacı için ayrı 50.000,00 TL manevi, davacı … için babası …’in ölümünden dolayı 50.000,00 TL, kardeşi ….’ın ölümünden dolayı 50.000,00 TL manevi, kendi yaralanmasından dolayı 100,00 TL maddi ve kendi yaralanmasından dolayı da 50.000,00 TL manevi olmak üzere; toplam 300,00 TL maddi tazminatın davalı … dışında kalan tüm davalılardan, toplam 750.000,00 TL manevi tazminatın ise davalı … ve Sompo Sigorta A.Ş. dışında kalan diğer davalılardan, davalı … şirketleri bakımından dava tarihinden, diğer davalılar bakımından ise olay tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiş; 24/10/2018 günlü dilekçe ile … için talep edilen 100,00 TL maddi tazminatın 34,00 TL’sinin tedavi gideri, 33,00 TL’sinin geçici iş göremezlik ve 33,00 TL’sinin de kalıcı iş göremezlik zararına karşılık olduğunu bildirmiş ve aynı dilekçede 33,00 TL tutarındaki SGK tarafından karşılanmayan özel tedavi zararlarına yönelik taleplerinden feragat ettiklerini bildirmiş, 23/07/2019 günlü ıslah dilekçesi ile de; davacı … yönünden eşi …’in ölümü nedeniyle talep edilen destekten yoksun kalma tazminatı miktarının 114.461,91 TL, oğlu …’ın ölümü nedeniyle uğranılan destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin talep miktarını da 110.184,97 TL, davacı …’nın kendi yaralanması nedeniyle talep ettikleri 33,00 TL’lik geçici iş göremezlik zararına ilişkin istek miktarını da 3.566,60 TL olarak yükseltmiştir.
Davalılar davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; dava dışı sürücüsü …’ın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın, park halindeki … plaka sayılı çekici ve bu çekiciye bağlı … dorseye arkadan çarpması neticesinde meydana gelen 24/10/2014 günlü trafik kazasının oluşumunda, dava dışı sürücüsü …’ın %85 oranında, … plaka sayılı çekicinin sürücüsü bulunan davalı …’ın ise %15 oranında kusurlu olduğu, kaza neticesinde … plaka sayılı araçta bulunan 3 kişinin hayatını kaybettiği, davacı …’un ise yaralandığı, davacı …’un yaralanmasına bağlı herhangi bir maluliyetinin oluşmadığı, iyileşme süresinin 4 aya kadar uzayabileceği benimsenmek suretiyle alınan bilirkişi raporu doğrultusunda; davacı …’nın eşi … yönünden talep ettiği 114.461,91 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile oğlu … yönünden talep ettiği 110.184,97 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve davacı …’nın talep ettiği 3.566,06 TL geçici iş göremezlik tazminatına ilişkin davanın kabulüne, davacı …’nın tedavi giderine ilişkin taleplerinin feragat nedeniyle, sürekli iş göremezlik tazminatı talebinin ise kanıtlanamaması nedeniyle reddine, kabul edilen maddi tazminatların davalılar Mapfre Sigorta Şirketi ile Sompo Japan Sigorta Şirketi yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak ve 23/10/2014 tarihinden, davalılar …. Şirketi ve … yönünden 02/09/2014 tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar Mapfre Sigorta Şirketi, Sompo Japan Sigorta Şirketi, …. Şirketi ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak ilgili davacıya verilmesine; davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile; davacı … için eşi … yönünden 50.000,00 TL, oğlu … yönünden 50.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL, davacı … için kendi yaralanması nedeniyle 6.000,00 TL, babası … yönünden 15.000,00 TL ve kardeşi … yönünden 15.000,00 TL olmak üzere toplam 36.000,00 TL, diğer davacıların her biri için ayrı ayrı babaları … yönünden 15.000,00 TL ve kardeşleri … yönünden de 15.000,00 TL olmak üzere toplam 30.000,00’ar TL manevi tazminatın davalı … yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak ve 23/10/2014 tarihinden, davalılar …. Şirketi ve … yönünden 02/09/2014 tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Ray Sigorta Şirketi, …. Şirketi ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak ilgili davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat istemlerinin reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar vekili, davalı …. vekili, davalı … vekili, davalı …. vekili ile davalı … Otomotiv Lastik San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından ayrı ayrı istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince; davacı … lehine hüküm altına alınan geçici iş göremezlik tazminatına ilişkin hüküm bölümüne ve bu hükme bağlı bulunan yargılama giderlerine yönelik taraf istinaf başvurularının HMK’nun 341/2, 346/1 ve 352.madde hükümleri uyarınca ayrı ayrı usulden reddine, davacı … lehine hüküm altına alınan geçici iş göremezlik tazminatına ilişkin hüküm bölümü dışında kalan diğer hüküm bölümlerine yönelik olarak davacılar vekili, davalı …. vekili, davalı …. vekili, davalı … Japan Sigorta A.Ş. vekili ile davalı … Otomotiv Lastik San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından yapılan istinaf başvurularının ise HMK.m.353/1-b/1 hükmü gereğince esastan reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekili, davalı … Otomotiv Lastik San. ve Tic. A.Ş. vekili, Sompo Japan Sigorta A.Ş. vekili ile Ray Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre, taraflar vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacılar vekilinin diğer temyiz istemlerine gelince;
Davalı … şirketleri kazaya neden olan aracın zorunlu mali mesuliyet ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacıları olup, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 ve 91’inci maddesi uyarınca işletenin sorumluluğunu üzerine almış bulunmasına göre, sigortalının aracın işletilmesi nedeni ile zarar görenlere ödemekle yükümlü olduğu tazminatı ve faizi ödemesi gerekir. Somut olayda müteveffaların ölümüne neden olan sigortalı aracın ruhsat kayıtları dosya içinde bulunmakta olup buna göre aracın ticari araç olduğu anlaşılmaktadır. Şu durumda avans faizine hükmedilmesi gerekirken yasal faize hükmedilmesi yerinde değildir.
3-Davalı …. vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Karayolları Trafik Kanunu’nun 96. maddesi hükmüne göre garameten ödeme ilkesi gereğince, bir rizikonun gerçekleşmesi ile zarar görenlerin birden fazla olması ve tazminat alacaklarının da sigorta sözleşmesinde öngörülen sigorta bedelinden fazla olduğu hallerde, zarar görenlerden her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği tazminat miktarı isteminden, sigorta bedelinin tazminat alacaklıları toplamına olan oranına göre indirim yapılması öngörülmektedir.
Zarar görenlerin birden fazla olması hâlinde, bunlar arasında eşitlik esasını dikkate alan bu ilkenin, sorumluluk sigortası olan ihtiyari mali sorumluluk sigortalarında da dikkate alınması gerekmektedir. Birden fazla kişi zarar görmüşse sigortacı, poliçede gösterilen limitle sorumlu olacağından zarar gören üçüncü kişiler oranlama yoluyla (garameten-oranlı eşit paylaştırma esasına göre) tazminat isteyebileceklerdir.
Somut olayda davalı, aynı trafik kazasında zarar gören dava dışı kişilere poliçedeki manevi tazminat limitlerinden bir kısmın ödendiğini bildirmiş; mahkemece bu husus gözetilmeksizin karar verilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar dikkate alındığında KTK’nın 96. maddesi uyarınca garame hesabı yapılması gerektiği açıktır. Mahkemece dava konusu kazayla ilgili olarak manevi tazminata ilişkin başvurular ile ödemelerin dekont ve makbuzları getirtildikten sonra, K.T.K’nın 96. madde hükmü tartışılarak poliçe hükümlerine göre manevi tazminat limiti aşılmadan hak sahipleri yönünden oranlama (garame) yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekili ve davalı …. vekilinin sair davalı … Otomotiv Lastik San. ve Tic. A.Ş. vekili ile Sompo Japan Sigorta A.Ş vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz eden davalı …. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK 373/1. maddesi gereğince KALDIRILMASINA ve İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalılar …, Sompo Japan Sigorta A.Ş., …’ne geri verilmesine 03/11/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.