YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2043
KARAR NO : 2023/3327
KARAR TARİHİ : 13.03.2023

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/29 D.İş, 2022/60 K.
SAYISI : 2021/İHK-41203
HÜKÜM/KARAR : Davalının itirazının reddine
SAYISI : K-2021/145384

Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince başvurunun kabulüne karar verilmiştir.

Karara karşı davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine İtiraz Hakem Heyetince itirazın reddine karar verilmiştir.

… kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 20.02.2019 tarihinde davalıya Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (…) Poliçesi ile sigortalı olan ve davacının yolcu konumunda olduğu aracın yaptığı tek taraflı trafik kazası sonucu müvekkilinin yaralanarak %10 oranında malul kaldığını, davalının 24.02.2021 tarihinde yaptığı 69.403,00 TL ödemenin eksik olduğunu, bakiye tazminat için yapılan başvurudan sonuç alınamadığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 500,00 TL geçici iş göremezlik ve 4.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatı ile 500,00 TL geçici bakıcı gideri olmak üzere toplam 5.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 20.09.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 3.031,35 TL geçici iş göremezlik, 52.217,66 TL sürekli iş göremezlik tazminatı ile 1.192,93 TL geçici bakıcı gideri olmak üzere toplam 56.441,94 TL’ye yükseltmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacıya 23.02.2021 tarihinde tam kusur ve %20 müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle 69.043,00 TL ödeme yapıldığını, müvekkilinin ibra edildiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla yapılan ödemenin güncelleştirilerek hesaplanacak tazminattan mahsubu gerektiğini, sunulan maluliyet raporunun belirtilen yönetmeliğe uygun tanzim edilmemesi nedeniyle başvurunun usulden reddi gerektiğini, emniyet kemerinin takılı olup olmadığı kaza tespit tutanağında belirtilmemiş ise de müterafik kusur indirimi yapılmasını talep ettiklerini belirterek davanın reddini istemiştir.

III. … KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kaza tespit tutanağında emniyet kemerinin takılı olup olmadığının belirsiz olarak işaretli olduğu, davalının bu hususu ispat edememesi nedeniyle müterafik kusur indirimi yapılmadığı, kısmi ödeme tarihinde davalının temerrüde düştüğü gerekçesiyle başvurunun kabulü ile 52.217,66 TL bakiye sürekli iş göremezlik tazminatı, 3.031,35 TL geçici iş göremezlik tazminatı ile 1.192,93 TL geçici bakıcı gideri olmak üzere toplam 56.441,94 TL tazminatın 24.02.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.

B. İtiraz Sebepleri
Davalı vekili itiraz dilekçesinde; başvurunun usulden reddi gerektiğini, maluliyet raporunu kabul etmediklerini, geçici iş göremezlik ve geçici bakıcı giderinden sorumlulukları olmadığını, hesaplamada TRH 2010 Yaşam Tablosu ve 1,8 teknik faizin kullanılması gerektiğini, davacının devlet memuru olup olmadığının araştırılması gerektiğini, geçici bakıcı giderinin net asgari ücret üzerinden hesaplanmasını, müterafik kusur indirimi gerektiğini, tam vekalet ücretinin hatalı olduğunu belirterek Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; maluliyet raporu ve hesap yönteminin uygun olduğu, davacının memur olduğuna ve kazanın iş kazası olduğuna ilişkin dosya kapsamında bilgi belge bulunmadığı, geçici iş göremezlik ve geçici bakıcı giderinden davalının sorumlu olduğu, kaza tespit tutanağında kaza sırasında emniyet kemeri kullanımı hususunun belirsiz olduğu, bu yöne ilişkin bilgi bulunmadığı, tam vekalet ücretine hükmedilmesinde isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalının itirazının reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; … kararına karşı yaptığı itiraz başvurusunda bildirdiği sebeplere ilaveten yapılan ödeme nedeniyle başvurunun reddi gerektiğini ileri sürerek … kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı … tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (…) Poliçesi ile teminat altına alınan ve davacının yolcu konumunda olduğu aracın karıştığı 20.02.2019 tarihli tek taraflı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun uğradığı zarar nedeniyle geçici iş göremezlik ve sürekli iş göremezlik tazminatı ile geçici bakıcı gideri talebine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (6098 sayılı Kanun) 52 ve 54 üncü maddeleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun (2918 sayılı Kanun) 3, 85, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun (5684 sayılı Kanun) 30 uncu maddesi, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 17 nci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle kaza tarihinde yürürlükte olan yönetmelik hükümlerine göre düzenlenen maluliyet raporunun hükme esas alınmasında bir usulsüzlük görülmemesine, hesap yönteminin yerinde olmasına, geçici bakıcı gideri hesabında brüt asgari ücretin esas alınmasında bir isabetsizlik görülmemesine, yapılan ödemenin zararı karşılamadığının belirlenmesine göre davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. 6098 sayılı Kanun’un 52 nci maddesi uyarınca zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış (müterafik kusur hâli söz konusu) ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Müterafik kusura ilişkin savunma bir def’i olmadığından bu yönde bir savunma olmasa da resen dikkate alınması gerekir.

2918 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesi uyarınca taşıma sınırı (istiap haddi/kapasite), bir aracın güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu sayısını göstermekte olup ikincil mevzuat ve eki cetveller ile aracın trafik tescil belgesinde; yolcu taşıma izni verilen araçlarda azami kaç koltuk bulunacağı, kaç yolcu taşınabileceği, ayakta veya aracın römorkunda yolcu taşınıp taşınamayacağı hususları belirlenmiştir.

Davacının, yolcu taşıma kapasitesi aşılmasına rağmen sigortalı araçta seyahat etmek suretiyle zararın artmasında katkısının bulunduğu, dolayısıyla müterafik kusur indirimi yapılması gerektiğine dair davalının savunması İtiraz Hakem Heyetince kabul edilmemiştir.

Somut olayda; davacının yolcu konumunda olduğu aracın azami yolcu kapasitesi sürücü dahil 23 kişi olmasına rağmen araçta sürücü dahil 26 kişi bulunduğu, istiap haddinin 3 yolcu ile aşıldığı hususu trafik kazası tespit tutanağı ve ceza mahkemesince verilen karar ile sabittir. UYAP ortamında tespit edilen Silifke Ağır Ceza Mahkemesinin 2021/17 Esas, 2021/202 Karar sayılı dosyasında Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 2020/10471 esas sayılı ve 26.11.2020 tarihli bozma ilamına uyularak verilen 25.03.2021 tarihli kararda da, 23 yolcu kapasiteli araçta istiap haddi aşılacak şekilde kapasitesinin üzerinde bir sayıda yolcunun seyahat ettiği, istiap haddinin 3 yolcu ile aşıldığı, kaza neticesi 4 yolcunun öldüğü, 19 yolcunun yaralandığı, kazanın da davalıya sigortalı aracın direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu meydana geldiği anlaşılmaktadır.

Buna göre; davacının yolcu taşıma kapasitesi aşılan araçta seyahat etmesi nedeniyle zararın artmasında katkısının bulunduğu gözetilerek 6098 sayılı Kanun’un 52 nci maddesi gereğince Dairemizin yerleşik uygulamasına göre %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle davalının sorumlu olduğu tazminat miktarının belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.

3. 5684 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin (17) numaralı fıkrası, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik’in 16 ncı maddesinin (13) numaralı fıkrası ve AAÜT’nin 17 nci maddesinin (2) numaralı fıkrası bir bütün olarak yorumlandığında tarafların avukat ile temsil edildiği hâllerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücretinin, her iki taraf için de AAÜT’de yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biri olarak hükmolunması gerektiği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla; İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekâlet ücretine ilişkin olarak anılan mevzuat uyarınca maktu vekâlet ücretinin altında kalmamak kaydıyla asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin 1/5’i oranında vekâlet ücreti yerine nispi ve tam vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır.

VI. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazının REDDİNE,

2. Değerlendirme bölümünün (2) ve (3) numaralı bentlerinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan … kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgili davalıya iadesine,

Dosyanın mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
13.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.