YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/24411
KARAR NO : 2023/1816
KARAR TARİHİ : 15.02.2023
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Davalının itirazının kabulüne
Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince başvurunun kabulüne karar verilmiştir.
Karara davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davalının itirazının kabulü ile Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılarak başvurunun usulden reddine karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 04.08.2019 tarihinde davalı … nezdinde zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalı olan aracın kavşakta davacının sürücüsü olduğu bisiklet ile çarpışmasına bağlı gerçekleşen trafik kazasında müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını iddia ederek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 20.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, talebini ıslah ile toplam 146.147,39 TL’ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının geçici iş göremezlik ve geçici bakıcı giderinden sorumluluklarının olmadığını, ceza yargılamasında uzlaşma sağlanmış olması nedeni ile başvurunun reddi gerektiğini, kusur durumu ile davacının emniyet kemeri takıp takmadığının tespitinin gerektiğini, vekalet ücretinin beşte bir oranında belirlenmesi gerektiğini, savunarak davanın reddini istemiştir.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin 28.06.2021 tarihli ve K-2021/79818 sayılı kararıyla; başvurucunun geçirmiş olduğu trafik kazası nedeni ile malul kaldığı, davalı … şirketinin kazaya karışan aracın zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi uyarınca işletene düşen hukuki sorumluluğu üstlenmesi nedeni ile sorumluluğunun bulunduğu gerekçesi ile başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 146.147,39 TL sürekli iş göremezlik zararının 12/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.
B. İtiraz Sebepleri
Davalı vekili;
1. Hükme esas alınan maluliyet raporunun yönetmeliğe uygun olmadığından davanın usulden reddi gerektiğini,
2. Tazminatın TRH 2010 yaşam tablosu ile 1,8 faiz yöntemiyle hesaplanması gerektiğini,
3. Zarar görenle zarar veren uzlaştığından talebin reddi gerektiğini,
4. Geçici iş göremezlik tazminatı, geçici bakıcı gideri ve tedavi giderinin teminat dışında olduğunu,
5. Uygulanacak faiz türünün kanuni faiz olması gerektiğini,
6. Başvuru sahibi lehine tam vekalet ücretine değil bu ücretin beşte birine hükmedilmesi gerektiğini, ileri sürerek karara itiraz etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin 27.09.2021 tarihli ve 2021/İHK-31917 sayılı kararıyla; uyuşmazlığa konu kaza tarihinde maluliyet raporlarında uygulanması gereken Erişkinler için engellilik değerlendirilmesi hakkındaki yönetmelik uyarınca, omurga sisteminde meydana gelen arazlarda sürekli maluliyet raporunun düzenlenebilmesi için iyileşmenin durduğu tarihten itibaren maluliyetin 1 yıl stabil kalmasının öngörüldüğü, sigortacıya yapılan başvuru ekinde anılan yönetmeliğe uygun rapor düzenlememesi nedeni ile başvurunun usulüne uygun olmadığı, somut uyuşmazlıkta eksik belgenin tamamlanmasının da çok uzun bir süreyi gerektirdiği gerekçeleri ile başvurunun usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, kaza nedenli ile davacının maluliyetine ilişkin raporun davalıya başvuru öncesinde sunulduğunu, ancak davalı tarafça hiçbir ödeme yapılmadığını, dosyada mevcut maluliyet raporunun kaza tarihinde yürürlükte olan yönetmeliğe göre düzenlendiğini, başvuru şartının yerine getirilmemesi nedeni ile başvurunun usulden reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, maluliyet raporu bakımından aksi kanaatte olsalar dahi uygun süre verilmesi gerekirken doğrudan başvurunun reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu iddia ederek İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı … tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (…) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı sürücünün uğradığı zarar nedeniyle sürekli iş göremezlik tazminatı ile bakıcı gideri talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 54 üncü maddesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85, 86, 88, 89, 90 ve 111 inci maddeleri, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu 30 uncu maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3.Değerlendirme
1. Dava, trafik kazası sonucu yaralanma nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru biçimde belirlenmesi gereklidir. Söz konusu belirlemenin ise haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Maluliyete ilişkin alınacak raporlar 11.10.2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, 11.10.2008 tarihi ile 01.09.2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 01.09.2013 tarihi ile 01.06.2015 tarihleri arasında sonrada Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği, 01.06.2015 tarihi ile 20.02.2019 tarihleri arasında Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine, 20.02.2019 tarihinden sonra da Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekir.
Somut olayda; kaza tarihi 04.08.2019 olup kaza nedeni ile oluşan maluliyet nedeni ile davacı tarafın dosyaya sunduğu Dokuz Eylül Üniversitesi, Araştırma ve Uygulama Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Adli Tıp Anabilim Dalı tarafından verilen 15.06.2020 tarihli raporda, davacının %22 oranında engeli olduğu belirtilmiştir. Söz konusu rapor kaza tarihinde yürürlükte olan Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre düzenlenmiştir. Ancak İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davacının davalıya başvuru sırasında sunduğu maluliyet raporunun usule uygun düzenlenmediği, söz konusu raporun kazadan itibaren yaklaşık 10 ay sonra düzenlendiği, iyileşme süresinin (bir yıl) henüz tamamlanmadan verilmesinin uygun olmadığı raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı gerekçesi ile başvurunun usulden reddine karar verilmiştir.
Dava şartları, davanın esası hakkındaki yargılamanın devamı için gerekli olan şartlar olup, davanın açılabilmesi için değil mahkemenin davanın esasına girebilmesi için aranan kamu düzeni ile ilgili zorunlu koşullardır. Bu nitelikleri gereği de eksiklik bulunması halinde tamamlanabilir olup olmadıklarına göre ve 6100 sayılı HMK’nın 114 ile 115. maddelerindeki düzenlemeler kapsamında ele alınmaları gerekir. Davanın esasına girilmesine engel olacak nitelikteki dava şartı eksiğinin giderilmesinin her zaman mümkün olduğu durumlarda, HMK’nın 115/2. maddesi gereği eksikliğin giderilmesi için kesin süre verilip sonucuna göre karar verilmelidir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. maddesi ile zorunlu mali sorumluk sigortasından faydalanmak isteyen hak sahiplerinin dava yoluna gitmeden önce sigortacıya yazılı başvuru yapması gerektiği düzenlenmiş olmakla birlikte, başvurunun yapıldığı; ancak, eksik ya da usule uygun olmayan belge ile başvurulduğu savunmasının olduğu durumlarda usule uygun olmadığı savunulan belgedeki eksikliğin tamamlanabileceği açıktır.
İtiraz Hakem Heyetince; davacının maluliyet oranının tespiti için Adli Tıp Kurumu veya Üniversite Hastanelerinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümlerinden olay tarihinde yürürlükte olan Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine hükümlerine uygun rapor alınarak, davacının kaza nedeniyle uğradığı çalışma gücü kaybı bulunup bulunmadığı ve varsa oranı konusunda ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak (usuli kazanılmış haklar gözetilmek suretiyle) sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesis edilmiş olması doğru değildir. Kararın bu nedenle bozulması gerekir.
VI. KARAR
1- Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacıya iadesine,
Dosyanın, saklama kararını veren mahkemeye gönderilmesine,
15.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.