YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/1784
KARAR NO : 2019/4790
KARAR TARİHİ : 21.10.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı İSKİ Genel Müdürlüğü vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 26/01/2015 gününde verilen dilekçe ile alacak istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın yargı yolu bakımından mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine dair verilen 01/11/2018 günlü direnme kararının Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, 6763 sayılı Kanun’un 45.maddesi ile 6100 sayılı HMK’na eklenen geçici 4/1.maddesi gereği temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, vergi oranının hatalı hesaplanması nedeniyle fazla ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, açılan davanın yargı yolu bakımından görevsizlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, müvekkilinin tesislerinde tüketilen elektrik enerjisinden fazla kesilen belediye tüketim vergisi oranının durdurulması ve kesilen fazla miktarın davacıya iade edilmesi amacıyla … Belediyesi aleyhine … Vergi Mahkemesinde davalar açtıklarını ve davaların müvekkilinin lehine sonuçlandığını, kesinleşen dava sonuçlarıyla birlikte davalı idareye başvurarak BTV oranlarının düzeltilmesini talep ettiklerini, 2013 yılı Ağustos ayına ait dönem faturalarına ilişkin düzeltme yapıldığını, ancak 2011 yılı Eylül ayı ile 2013 yılı Ağustos ayına kadar kesilen BTV miktarıyla ilgili bir düzeltme yapılmadığını ve ödeme yapılmak zorunda kalındığını ileri sürerek, belirtilen tarihler arasında fazla kesilen Belediye Tüketim Vergisi bedelinin davalıdan tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı idare vekili, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu 116. ve 117. maddeleri uyarınca vergi hatalarından dolayı verginin terkinine ve faizi ile iadesine karar verilmesinin 2576 sayılı Kanun’un 6. maddesi uyarınca vergi mahkemelerinin görev alanına girdiğini belirterek, davanın yargı yolu nedeniyle reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece; uyuşmazlığın idari yargının görev alanı içerisinde kaldığından bahisle davanın yargı yolu bakımından usulden reddine dair verilen ilk karar, Dairemizin 08/02/2018 gün, 2017/4689 esas ve 2018/683 karar sayılı ilamı ile davacı, elektrik tüketimi nedeniyle ödemesi gereken vergi oranının yasal oranın daha da üzerinde hesaplanması nedeniyle fazla ödediği elektrik tüketim bedelinin iadesini talep ettiğinden uyuşmazlığın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu gerekçesiyle mahkemece işin esasına girilerek, uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken, yargı yolu bakımından görevsizlik kararı verilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı belirtilerek bozulmuştur.
Dairemiz bozma kararı üzerine yerel mahkemece, 01/11/2018 gün, 2018/215 esas ve 2018/267 sayılı kararıyla 2576 sayılı Kanun 6/1-a ve 213 sayılı Kanun 116 ve devamı maddeleri uyarınca uyuşmazlığın idari yargının görev alanında olduğu gerekçesiyle önceki kararda direnilmesine karar verilmiştir.
Vergi mahkemesi; idarenin vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin iptal ve tam yargı davalarına bakmakla görevli idari mahkemedir. Vergi mahkemesi, görev alanı kanunda sınırlı bir şekilde sayılan özel bir ilk derece mahkemesidir ve idari yargı alanında görev yapan özel mahkeme niteliğinde olduğundan, görevleri kanun yoluyla 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun 6. maddesinde açıkça belirlenmiştir. Buna göre, genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalar vergi mahkemelerinde görülecektir.
Somut davada; uyuşmazlık Belediye tüketim vergisi oranının hatalı uygulanması nedeniyle fazla yapılan ödemenin iadesi istemine ilişkindir. Şu halde; davacının kullanmış olduğu elektrik yönünden uygulanması gereken vergi oranının belirlenmesi ve hatalı bir tahsilat yapılmışsa öncelikle hatalı tahsilata sebebiyet veren idari işlemin terkin edilmesi ve ardından tespit edilen bedelin iadesine karar verilmesi gerekeceğinden, uyuşmazlığın idari yargı yerinde incelenip değerlendirilerek dava konusu hakkında karar verilmesi gerekeceğinden, mahkemenin yargı yolu bakımından görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine dair direnme kararının usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla, 6763 sayılı Kanun’un 45. maddesi ile 6100 sayılı HMK’ya eklenen geçici 4/4 madde ve fıkrası gereği Dairemizin bozma kararı kaldırılarak temyiz incelemesine geçildi.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere göre yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan kararın ONANMASINA 21/10/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.