YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/4249
KARAR NO : 2020/2604
KARAR TARİHİ : 07.07.2020
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
DAVALILAR : 1-… vekili Avukat … 2-… AŞ vekili Avukat … 3-… AŞ vekili Avukat …
Davacı … Ltd. Şti. vekili Avukat … tarafından, davalı … ve diğerleri aleyhine 30/09/2011 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 31/05/2017 günlü karara karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; istinaf başvurusunun kabulü ile Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 31/05/2017 gün ve 2014/467 esas, 2017/423 sayılı kararının kaldırılmasına, HMK’nın 353/1-b.3 maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilerek, davalılar Kolin İnş. Tur. San. ve Tic. AŞ ve Simge Mat. Madencilik Asfalt Tic.ve San. AŞ aleyhine açılan davanın reddine, davalı … aleyhine açılan davanın yargı yolu caiz olmadığından usulden reddine dair verilen 25/05/2018 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılardan … vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle HMK 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş olmasına, dava şartları, delillerin toplanması ve hukukun uygulanması bakımından da hükmün bozulmasını gerektirir bir neden bulunmamasına göre davacının, davalılardan Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve …’ne yönelik yerinde olmayan bütün temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davacının, davalılardan Karayolları Genel Müdürlüğüne yönelik temyiz itirazları ile davalı … Müdürlüğünün temyiz itirazlarına gelince;
Dava, haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince; davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun kabulü ile kararının kaldırılmasına, davalılardan Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile … yönünden davanın reddine, davalılardan … yönünden davanın yargı yolu caiz olmadığından usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalılardan … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; davalı … Müdürlüğünden ihale alan diğer davalılar … Anonim Şirketi ile …’nin, müvekkilinin ruhsat ve işletme sahibi olduğu maden sahasından kaçak hammadde aldıklarını belirterek müvekkilinin maddi zararının giderilmesi isteminde bulunmuştur.
Davalılar, davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
İlk derece mahkemesince; davacının, dava konusu malzemenin davalılar tarafından kullanılması sonucu zararının meydana geldiğine ilişkin iddiasının, usulüne uygun delillerle ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf talebinde bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince; davacının, davalılar… Anonim Şirketi ile …’ne yönelik davası yönünden Türk Borçlar Kanunu 50. madde uyarınca, zararını ve davalıların kusurunu ispat edememiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin isabetli olduğu, ancak davanın davalı … Müdürlüğüne yöneltilmesinin nedeninin anılan davalının, bir plan ve proje dahilinde ihale ettiği yol yapım çalışmaları sırasında yüklenici firmalarının davacının ruhsat sahası içinden malzeme almaları olduğu, istemin tam yargı davası olarak idari yargı yerinde açılacak davada ileri sürülmesi gerektiği, bu nedenle dava dilekçesinin davalı … yönünden usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, davalılardan… Anonim Şirketi ile … yönünden davanın reddine, davalılardan … yönünden davanın yargı yolu caiz olmadığından usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalılardan … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bir kamu kurumunun, başkasının malına dilediği gibi el atma hakkı bulunmadığı gibi, plan, proje veya şartnamelere ihtiyaçlara göre el atılabilmesini sağlayacak esaslar da konulamaz. Bir kamu kurumu tarafından, bir tesisin yaptırılması esnasında devlet malı olmayan yerlerden toprak veya kum alınması ya da bu yerlere toprak, kum veya moloz yığılması haksız eylem niteliği taşımaktadır. Bu nedenle, bu tür haksız eylemlerden doğan uyuşmazlıkların, adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekmektedir (11/02/1959 tarihli ve 17/15 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı).
Anılan ilkeler gereği, Bölge Adliye Mahkemesince davalılardan Karayolları Genel Müdürlüğünün bir plan ve proje dahilinde ihale ile verdiği yol yapım çalışması sırasında, yüklenici firmalar tarafından davacının ruhsat sahası içinden malzeme alındığı gözetilerek; davalı … yönünden işin esasının incelenmesi gerekirken, yargı yolu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmemiş, bu durum Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle HMK 371. maddesi uyarınca davacı ve davalılardan … yararına BOZULMASINA, davacının, davalılardan Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile …’ne yönelik temyiz itirazlarının (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle reddine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine ve davacıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 07/07/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.