YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/8924
KARAR NO : 2018/6174
KARAR TARİHİ : 15.10.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı …Taşımacılık Yatırım Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 04/03/2013 gününde verilen dilekçe ile haksız el koyma nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 24/12/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava haksız el koyma nedenine dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı, kendisine ait …plakalı …model çekici tır ile 3… plakalı dorseye teşekkül halinde ithal kaçakçılığında kullanıldıkları iddiasıyla el konulduğunu, … Gümrük Müdürlüğüne yediemin olarak teslimini müteakip … … İşletme Müdürlüğüne gönderildiğini, isnad edilen suçla ilgili olarak sanıklar hakkında…1. Ağır Ceza Mahkemesinde açılan kamu davasında davacıya ait çekici ve dorsenin iadesine karar verildiğini, davacının, … Gümrük Müdürlüğüne 23/01/2013 tarihinde yaptığı başvuruya verilen cevapta; aracın … … İşletme Müdürlüğüne teslim edildiği hususunun bildirildiğini, … İşletme Müdürlüğü ile yapılan görüşme sonucunda ise, davacıya ait çekici ve dorsenin satıldığının anlaşıldığını belirtilerek, el koyma nedeniyle oluşan … bedeli ve kazanç kaybı zararının davalılardan tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını, idarenin bir kusuru bulunmadığını, … İşletme Müdürlüğüne gönderilen … akıbetinin araştırılarak, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, alınan bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. maddesi “Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.” hükmünü düzenlemiştir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu tasarısının Adalet Komisyonunda yapılan görüşmesi sırasında tasarıya eklenen 3 ve 4. fıkralara ilişkin gerekçe incelendiğinde yasa koyucunun temsilde yanılma nedeniyle yapılacak taraf değişikliğini de madde kapsamında kabul ederek düzenleme yaptığı anlaşılmaktadır. Gerekçeye bakılmaksızın dahi; yasa koyucunun daha ağır usul hatası olan tarafın yanlış gösterilmesinde kabul edilebileceğini belirttiği iradi taraf değişikliğinin, diğerine göre daha hafif usul hatası içeren temsilde yanılma halinde de yapılabileceğinin kabulü gerekir. Bu nedenle HMK’nun 124. maddesi temsilcide yanılma suretiyle tarafın hatalı gösterilmesi halinde de uygulanabilecektir.
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; davanın Maliye Hazinesine yöneltilmesi gerekirken, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı … Gar Gümrük Müdürlüğüne yöneltilmiş olması temsilcide yanılma olarak kabul edilmelidir. Bu durumda, mahkemece öncelikle davacıya süre verilerek dava dilekçesinin Maliye Hazinesi’ne tebliği ile taraf teşkili sağlandıktan sonra uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle taraflar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına 15/10/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.