YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/139
KARAR NO : 2016/3777
KARAR TARİHİ : 23.03.2016
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 29/09/2014 gününde verilen dilekçe ile fazladan ödenen kıdem tazminatının iadesinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın derdestlik nedeniyle dava şartı yokluğundan reddine dair verilen 30/04/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, davacı … tarafından fazladan ödendiği iddia edilen kıdem tazminatının iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın derdestlik nedeniyle dava şartı oluşmadığından usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, .. bünyesinde çalışmakta iken özelleştirme sonrasında başka bir kuruluşa geçme hakkını kullanmayan davalının iş akdinin feshedilmiş sayıldığını, çalıştığı döneme ilişkin kıdem tazminatının idare mahkemesinin iptal kararı üzerine yeniden hesaplanarak davalıya ödendiğini, ancak daha sonra yapılan incelemede sehven fazla ödeme yapıldığının anlaşıldığını, fazladan yapılan ödemenin iadesinin davalıdan istendiğini, davalının iade isteminin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle .. 2014/1571 esas sayılı dosyası ile iptal davası açtığını belirterek fazladan tahsil edilen paranın faiziyle iadesi isteminde bulunmuştur.
Davalı, derdestlik nedeniyle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, dava tarihinden önce davalı tarafından .. davacı aleyhine açılan dava ile eldeki davanın konusunun aynı olduğu belirtilerek davanın derdestlik nedeniyle dava şartı oluşmadığından usulden reddine karar verilmiştir.
1086 sayılı .. 187/4. maddesinde ilk itiraz olarak düzenlenen derdestlik, 6100 sayılı .. 114/1-ı maddesi uyarınca öncekinden farklı şekilde bir dava şartı olarak düzenlenmiştir. Dava şartı, hukuk ıstılahında, davanın esası hakkında inceleme yapılabilmesi için varlığı ve yokluğu gerekli olan haller olarak tanımlanır. Dava şartlarından birinin bulunmadığı anlaşılırsa; mahkemece, dava mesmu olmadığından reddedilecektir. Eldeki davada da mahkemece, 6100 sayılı Kanun’un 114. maddesine göre olumsuz dava şartı olan derdestlik nedeniyle dava usulden reddedilmiştir.
Daha önce açılmış bir davanın, eldeki dava açısından derdest kabul edilebilmesi için her iki davanın konusu, tarafları ve sebebinin aynı olması gerekir. Bu açıdan bakıldığında eldeki davanın konusunun fazladan ödenen kıdem tazminatının iadesine, .. 2014/1571 esas sayılı dosyasında görülmekte olan davanın konusunun ise fazladan ödenen kıdem tazminatının iadesine ilişkin işlemin iptali istemine ilişkindir. İdare mahkemesinde görülmekte olan davanın davacısı bu davanın davalısı …, davalısı da işlemi tesis eden .. olup, tarafların davadaki davacılık ve davalılık sıfatları yer değiştirmiş durumdadır. Şu durumda, iki davanın konusu ve taraflarının konumu farklı olduğundan, derdestlik nedeniyle eldeki davanın dava şartı yokluğundan reddi doğru olmamıştır.
Mahkemece, idare mahkemesindeki davanın sonucunun eldeki dava için bekletici mesele yapılarak, idare mahkemesinin dava dosyasının karara bağlanmasından sonra bir karar verilmesi gerekirken, anılan şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş; kararın, bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazların şimdilik incelenmesine yer olmadığına 23/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.