YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/8903
KARAR NO : 2015/9618
KARAR TARİHİ : 10.09.2015

MAHKEMESİ : Yalova 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 21/01/2014
NUMARASI : 2006/446-2014/29

Davacı T.. B.. vekili Avukat Ömer tarafından, davalı S.. D.. aleyhine 19/12/2006 gününde verilen dilekçe ile kurum zararının tazmininin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 21/01/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız fiilden kaynaklanan kurum zararının ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece açılan davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalının Yalova ili, Çiftlikköy İlçe Tarım Müdürlüğü görevini ifa ettiği sırada 10 Mayıs 2000 tarih ve 2000/467 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına (Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Karar) göre 2000, 2001, 2002, 2003, 2004 ve 2005 yıllarında yapılan ödemelerde usulsüzlükler yaparak, gerçeğe aykırı belgeler düzenleyerek, devletin haksız ve yersiz yere ilgililere ödeme yapılmasına sebep olduğunu belirterek oluşan kurum zararının ödetilmesini istemiştir.
Davalı, işlemlerin usulüne uygun yapıldığını, kamu zararına sebep olduğu iddiasıyla ilgili hiç bir somut belge ortaya konulmadığını, illiyet bağı bulunmadığını, zararın çiftçilerden talep edilmesi gerektiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Yerel mahkemece, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davalının yaptığı eylemlerde kastın olmadığı, menfaat temin ettiği konusunda bilgi ve belgenin mevcut olmadığı gerekçesiyle açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Yerel mahkemece alınan ve hükme dayanak yapılan 01/11/2013 tarihli bilirkişi raporunda; davalının yaptığı eylemlerde bir kastın mevcut olmadığı, kendisinin de bir menfaat temin ettiği gibi bir bilgi ve belgenin mevcut olmadığı, her ne kadar kişilere menfaat temin edildiği iddiası varsa da kişilerden alının taahhütname gereği tahsilinin mümkün olabileceği belirtilmiştir.
Davalı hakkında açılan ceza davasında, Yalova 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2005/302 Esas- 2009/579 Karar sayılı kararı ile, ihmal suretiyle görevi kötüye kullanmak suçundan cezalandırılmasına karar verilmiş, anılan kararın Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2011/1554 Esas- 2011/1640 Karar sayılı ilamıyla lehe yasa değerlendirmesi açısından bozulmasına karar verilmiş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda Yalova 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/306 Esas- 2011/1182 Karar sayılı kararı ile, davalının aynı suçtan cezalandırılmasına karar verilmiş, anılan kararın temyizi üzerine Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2014/10009 Esas- 2014/12388 Karar sayılı ilamıyla zaman aşımı süresinin dolması nedeniyle kamu davasının düşmesine karar verilmiştir.

Davalı hakkındaki ceza yargılaması sırasında alınan 13/12/2007 tarihli bilirkişi raporunda ise; sanık Ziraat Mühendisi S.. D.. ile Ziraat Teknisyeni Hayati Baybaş’ın, dava konusu ile ilgili genelge ve mevzuata uymadıklarının, denetim görevlerini bihakkın yerine getirmediklerinin, bir çok dosyada gerçeğe aykırı ve tahrifatlı evrakların kullanıldığının, buna karşın sanıklar ifadelerinde işlerinin çokluğu nedeni ile muhtar ve azaların tasdik ettikleri üreticilerin yaptıkları hatalı işleri, gerekli itinayı göstermeyip, titizlikle incelemeden aynen kabul ettiklerinin, bu suretle sanıkların devleti zarara uğrattıklarının belirtildiği anlaşılmıştır.
Yine dosya içerisinde bulunan, Yalova C.Başsavcılığı’nın 2005/235 Soruşturma – 2010/1925 Karar sayılı evrakı ile, haklarında özel belgede sahtecilik ve kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık suçundan soruşturma yapılan şüphelilerin (destekleme ödemelerinden yararlanan çiftçilerin) Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı, tebliğleri ve genelgelerine aykırı bir şekilde sahte olarak bir takım belgeleri hazırladıkları, yani şüphelilerin sahte kira kontratı olarak, özel belgeleri sahte imzalarla imzaladıkları gibi, başkaları yerine imza attıkları, bir kısım belgelerde imza eksikliği olduğu, ekilmesi gereken 100 dekar üzerindeki arazilerle ilgili projelerin noter tasdikli olması gerektiği halde, muhtar ve azalar tarafından imzalandığı ve buna benzer belgelerin hazırlanmasında özel belgelerde sahtecilik suçlarını işledikleri, bir kısım şüphelilerin de Yem Destekleme parası aldıkları halde ekilmesi gereken arazileri ekmedikleri, ancak suç tarihlerinde şüphelilerin lehine olan ceza yasası gereğince dava zaman aşımının tamamlandığı belirtilerek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgeler değerlendirildiğinde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirtilen ve davalının sorumluluğu bulunmadığına dayanak gösterilen, iş yoğunluğu, personel yetersizliği, arazilerin çokluğu ve tapusuz arazilerde tespit güçlüğü gibi gerekçeler ancak takdir edilecek tazminattan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 43. ve 44. (6098 sayılı TBK’nın 51. ve 52.) maddeleri gereği yapılması gereken hakkaniyet indirimine gerekçe oluşturabilir. Görev ve hizmet koşulları ile davalının öznel durumuna ilişkin olgular, zararın kapsamının belirlenmesinde bir değer taşımaktadır. Ancak, davanın tümden reddi nedeni yapılamaz.
Şu halde; yerel mahkemece yukarıda açıklanan hususlar da dikkate alınıp işin esası incelenerek, davacı kurumun zarara uğratılmasında kimlerin sorumlu olduğu, kusur durumlarının ne olduğu, alınan taahhütnameler gereğince bu zararlara mahsuben çiftçilerden herhangi bir tahsilat yapılıp yapılmadığı araştırılarak ve belirtilen bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilerek oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı biçimde karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 10/09/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.